सुहाना सफर और मै हंसी ; ))

हा हा!
ऐसीवर स्वागत!
असेच खुमासदार लेखन येत राहुदेत!

लेखन लैच खुमासदार!!!! बाकी उत्तर भारतात टिरेन चा प्रवास म्हंजे दिव्यच-जण्रल कोटा तर इचारू नगा. नरक हाय त्यो.

मजा आली. लेखनशैली आवडली.

कंसातली उद्गारवाचक चिन्हे पाहून हे सारे मीच लिहिले आहे की काय? अशी शंका आली.

किस्से मजेशीरच आहेत. ट्रेनचा प्रवास म्हणजे किमान एक तरी किस्सा ठरलेला.

परंतु बर्‍याच वेळा किस्से मजेशीर नसतात असाच अनुभव आहे. दुर्दैवाने असे अनुभव उत्तर भारतीयांकडूनच जास्त आलेले आहेत.
आधी मी बंगलोरला नोकरी करत होते. त्यामुळे अनेक वेळा एकटीने ट्रेनचा लांब प्रवास करण्याची वेळ आली आहे. अश्यावेळी अनेक तरुण पुरुष तर सोडाच पण काका लोकांच्या नजरा, उगाच दाखवलेली अति-सलगी यामुळे सगळा प्रवास विषण्ण मनस्थितीत जाई. हे सगळे फक्त नॉन-एसी डब्यात होते हा मोठा गैरसमज पुसला गेला. मुळात फटकळपणे कुणाला तोडून टाकणे हे माझ्या स्वभावातच नसल्याने कितीही ठरवले तरी प्रवासात कोणी असे वागायला लागले तर अगदीच स्पष्टपणे तोडून टाकणे जमेना आणि सौम्य निषेध त्यांच्या खिजगणतीतही नसतात. एकूण अनुभवांवरून माझ्या मनात रेल्वे प्रवासाचा धसका आहेच

समोर घडतय असं वाटलं.

लेखनशैली आवडली!
ऐसी वर स्वागत.

अत्यंतं खुमासदार लेखन.... आवडलं!

खुसखुशीत

मजेदार मजेदार लेखन. शैलीतला बेरकी निरागसपणा फारच आवडला.

लेखन आवडले. रेल्वेचा प्रवास तसा जिव्हाळ्याचा (एसी डब्यात तेव्हा तरी एव्हढी मजा नव्हती, स्लिपर मध्ये सर्वात जास्त धमाल, जनरलमध्येही धमाल असायची पण त्रासही जास्त), अनेक आठवणी ताज्या झाल्या.

... माणसं उकडायला घातली होती

पहिल्या वाक्यापासूनच मज्जा आली.

खुसखुशीत लेख आवडला

ऐसी अक्षरेवर स्वागत.

वृत्तात बसण्यासाठी शीर्षक 'सुहाना सफर और मै खुदकन् हसी' असं बदलावं ही सूचना.

'धगधगत्या सूर्यचुलीवर हुगळी नदीच्या पाण्यात कलकत्त्याला माणसं उकडायला घातली होती.' या पहिल्या वाक्यापासूनच धमाल आली ती शेवटपर्यंत. तुम्हाला अशीच चमत्कारिक माणसं भेटोत आणि गमतीदार प्रसंग तुमच्या आसपास घडोत ही शुभेच्छा.

हा नुभव पुन्हा वाचला आत्ताच.
ह्यावेळी हसू आलच. पण एका गलिच्छ अनुभवाला न दचकता/घाबरता/बावचळता दिलेला प्रतिसाद मनाचा ठाव घेउन गेला.
थोडक्यात, शैलीमुळं हसू आलच; पण घटनेतलाअ विचित्रपणाही जाणवला.

मैं भी हंसी....भारतीय रेलने एकटीने ~२४ -३० तासांचे प्रवास अनेक वेळा आणि एकदा ~५० तासांचा प्रवास करण्याचा अनुभव असल्याने कथन केलेले लगेच अपील झाले.

गेल्याच आठवड्यात दक्षिण कोंकणातल्या एका गावी एका मेळाव्यानिमित्त जाण्याचा योग आला. गाडी होती दादरहून सुटणारी राज्य राणी. एसी चा एकच डबा. त्यामुळे( आधी आरक्षण करूनसुद्धा) जातायेता स्लीपर मिळाला हे भाग्यच समजलो. जाताना तोबा गर्दी होतीच. कुठलीशी जत्रा होती म्हणे गुरुवारी. आम्ही गुरुवारी रात्री निघालो होतो आणि रविवारी रात्री परत येणार होतो. त्यामुळे वुई डिड नॉट बॉदर.आम्ही कम्यूनिस्ट नव्हतो,आम्ही ज्यू नव्हतो,आम्हाला घाबरण्याचे कारण नव्हते. पण ते आलेच. ते आमच्यासाठीच आले. रविवारी रात्री डब्यात हलकल्लोळ माजला. मुले,पिशव्या,चटया,बेडिंग्स्,होल्डॉल सगळ्यासकट ते आले. कुठे मिळेल तिथे बसले. सामानाची फारकत झाली. चपलांची फारकत झाली.आयालेकरांची फारकत झाली. कुटुंबेच्या कुटुंबे विखुरली गेली. आक्रोश आणि किंकाळ्यांनी डबा भरून गेला. सामान दृष्टिआड झाले म्हणून बायांनी गोंधळ घातला. बाप्ये ढिम्म होते कारण ते त्या सामाना वर बसले/झोपले/पहुडले होते.दोन बाकांमध्ये माणसे,बाकाखाली माणसे. मधल्या बर्थवर माणसे-अर्थात पायांशिवाय-त्यांचे पाय खाली लोंबत होते. आम्ही आमच्या बर्थ वर झोपू/बसू पहात होतो पण आमच्या उशापायथ्याशी,कुशीशी माणसेच माणसे. डब्यांच्या जोडणीवर माणसे,दरवाज्यात माणसे,दरवाजाबाहेर माणसे,प्रसाधनकूपाबाहेर खच्चून माणसे. कूपातही दरवाजा अर्धवट बंद करून एक दोन माणसे.(हे अर्थात आधी माहीत नव्हते.) जे प्रयत्न करूनही साध्य होणार नव्हते त्या प्रसाधनाकडे वळण्यात अर्थ नव्हता.टीसी नामक मुंगीलाही शिरायला जागा नव्हती.दर एकदोन तासांनी एखादी बाई आपल्या पिशवीच्या नावाने केकाटू लागे. दूरवरून कुठूनतरी 'आहे,आहे,उगाच ओरडू नको' असे स्थानिक भाषेतून अर्थात शिवीसह उत्तर येई. शेवटी रत्नागिरीला कहर झाला. ऐन वसंतातल्या मध्यरात्री (शिमगा आलाच ना)तिला तिची पिशवी किंवा ती उशाशी घेऊन झोपलेला एक बाप्या मिळाला.आणि नंतर जे काही घडले ते तुम्ही ऐकू नये, मी सांगू नये.त्या पिशवीत म्हणे तिच्या आईने मेहनतीने केलेले आणि प्रेमाने दिलेले पापड होते. असो. समोर एक वृद्ध आजी अंग चोरून बसल्या होत्या.त्यांची बराच वेळ चुळबूळ चालू होती. बहुधा प्रसाधनाकडे जायचे असावे. पण गर्दीमुळे जागच्या हलू शकत नव्हत्या.पुरुष माणसे येत-जात होती.दरवाजातूनच कार्यभाग उरकीत असणार. त्यातला एक परत आला तेव्हा आजींना वाटले की आपणही जाऊ शकू.त्या नेटाने उठल्या.लगेच आजूबाजूला चैतन्य पसरले.'आजी कशाला उठताय? बसा बसा.'आजी, उठू नका, जागा जाईल'. पण त्यांना जायलाच हवे होते हे कळल्यावर लगेच अनेक पुरुष पुढे झाले. 'आजी, या, इथून या, मी तुमचा हात पकडतो' 'आजी घाबरू नका, मी धरलंय तुम्हाला' सगळीकडून विशेषतः पाठून अनेक आधार मिळाले.इतक्या आधारांची गरज नसलेल्या त्या बाई आपोआप ढकलल्या जाऊन इच्छित स्थळी पोचत्या झाल्या.आता आत कसे जायचे? आत एक माणूस होता,त्याला बाहेर यायला जागा हवी होती.तिथे एक ग्रूप डिस्कशन झाले.आतल्याने खाली बसून वा वाकून बाहेर पडण्याच्या पोझ मध्ये रहावे आणि आज्जींचा झोळणा अथवा गणपतीबाप्पा करून त्या बाप्याच्या वरतून त्यांना आत सोडावे (तितकाच अधिक पुरुषांचा हातभार)असले काहीतरी सोल्यूशन निघण्याच्या बेतात होते. मात्र आजींनी निग्रहाने त्याला विरोध दर्शवला आणि त्या आल्या पावली परत फिरल्या. नको नको म्हणतानाही परतीच्या वाटेवर अनेकांची मदत त्यांना लाभली.आज्जींच्या बाबतीतही इतके स्त्रीदक्षिण्य पाहून आम्ही थक्क झालो. इतके दाक्षिण्य लोकांच्या अंगी असूनही त्यांना नीट बसायला मिळाले नाहीच.

क-ह-र आहात बाई आपण. इतके दिवस कुठे होता? एकेका वाक्यावर हसले.
भारीच.

अवांतरः

बाकी ट्रेनमधे साड्या कोण घेत असेल, या प्रश्नावर मला एकदम माझ्याकडेच लोक रोखून बघत असल्यासारखं वाटून वरमायला झालं. कारण मी एकदा घेतली होती.
एक तर लई दिवसांनी लोकल ट्रेन मधून प्रवास करत असल्यानी मला एकदम नॉस्टॅल्जिक प्रेमळ लोकसन्मुख वगैरे झाल्यासारखं वाटत होतं, नि एकूणच येईल त्या प्रत्येक विक्रेतीकडे मी प्रेमभरानी पाहत होते. साडीवाली पहिल्यांदाच पाहिली मी त्या दिवशी. पण इतक्या बायका साड्या घेत होत्या, की असतील बा चांगल्या असं स्वत:लाच समजावून एक बरीशी मीपण घेतली. मैत्रिणीच्या घरी जाऊन तिला ट्रेनमधून एक साडी आणलीय असं सांगितलं तर ती गडबडा लोळून हसली. मग 'बघू, कशीये' अशा सुरात ती काढून आम्ही आळीपाळीनी गुंडाळून पाहिली, तर एक निरी जेमतेम कशीबशी येई, इतकीच साडी. आमच्या विस्ताराची कल्पना आम्हांला आहे, पण निदान तीन तरी निर्‍या याव्यात की नाही? नाहीच, कशीबशी एकच. मग घरी जाऊन लाजत आईला सांगितलं, तर तिलाही हसण्याचा अटॅक, आल्यागेल्यासमोर माझ्या अकलेच्या दिवाळखोरीचं टिंगलवजा प्रदर्शन, साडीचं उजेडात धरून निरीक्षण, त्याला एक ब्लाउजपीस आतून जोडून ती साडी नेसून माझ्यावर पुरेसे उपकार केल्याची जाणीव... असं सगळं यथासांग झालं. आता ती साडी भाजीच्या पिशव्यांच्या अवतारात आहे.

फारच भारी शैली आहे हो तुमची! रेल्वेतल्या गर्दीप्रमाणेच हास्याचा दारुगोळा ठासून भरलाय वाक्यावाक्यात.
वाचताना फार मजा आली. आता तुमचे नांव दिसले की धागा उघडणारच बघा.(घाबरु नका, मी टकलू ही नाही आणि कभिन्नही!)

आयडी, शीर्षक आणि किस्सा, सगलंच ब्येष्ट.

अनुभव तसा ड्यांजर आहे. पण त्याला इतक्या समतोल पध्दतीने सामोरं गेला आहात तुम्ही, की मजा आ गया!

जबराच.वर कोणी म्हटल्याप्रमाणे निरागस निरीक्षण आणि लेखन शैली आवडली.
रेल्वेने प्रवास करण्याचे प्रसंग अनेक वेळा येतात.अनेक किस्से आहेत. मुंबईत महिलांचा डबा हे एक दुकान किंवा मॉलच असतो. खाण्यापिण्याचे पदार्थ,हरप्रकारचे लेखन-शिवण-भरतकाम-विणकाम-घरकाम-बागकाम-रांधपकाम-प्रसाधनसाहित्य,खेळणी,चादरी,टॉवल्स्,पायपुसणी,हातपुसणी,साड्या,सलवारकमीझ कापड,अंतर्वस्त्रे,डिस्पोजेबल अंतर्वस्त्रे,रुमाल.पर्सेस,पिशव्या,मोबाइल कवर्,फ्रिज-वॉ.म.-टी.वी.-रेल्वे पास कवर,अनंतप्रकारचे कंगवे,पिना,माळा,मंगळसूत्रे,बांगड्या,कानातले,टिकल्या,मेंदीशंकू,पाचक चूर्णे,दंतमंजने,घरगुती लेप,उटणी,,मसाले,पापड.लोणची,पुरणपोळ्या,भाज्या,फिश,असा सर्व माल घेऊन विक्रेते सराईतपणे चढउतार करताना दिसतात.लेडीज डब्याच्या आसपास रेंगाळण्याचा थोडासा धोका (धोका कसला म्हणा,थ्रिलच ते)पत्करला तर हा अजब ऩजारा नजरेस पडतो.