सध्या काय वाचताय? - भाग १९

सध्या kindle घेतले असल्यामुळे त्यावर वाचायची हौस सुरु आहे. फ्री किंवा स्वस्त दरातील kindle version पुस्तके कुठे मिळतील ? तसेच electrical - electronics पुस्तके पण हवी आहेत .

India’s Economic Data ‘Manipulated,’ Chinese Scholars Write - चिनी विचारवंतांच्या मते भारतीय जीडीपी ची आकडेवारी फुगवलेली आहे. या विचारवंतांच्या मते भारताची अर्थव्यवस्था ही चीनइतक्याच (किंवा त्यापेक्षा) जोमाने वाढत आहे हे सुद्धा मिथक आहे. टीसीए अनंत (भारताचे मुख्य स्टॅटिस्टिशियन) यांनी मागच्या वर्षी असे विधान केलेले होते की भारतातली जीडीपी ची आकडेवारी ही राजकीय उद्दीष्टांनी प्रेरित नसते. पण अरविंद सुब्रमण्यम (भारताचे मुख्य आर्थिक सल्लागार) यांनी सुद्धा जीडीपी च्या आकडेवारीवर/प्रक्रियेवर शंका उपस्थित् केलेल्या होत्या.

वरच्या जयपूर फेस्टिवल ब्लॅाग लिंकसाठी धन्यवाद.

नंदा खरे यांचे ‘उद्या’ वाचतो अाहे. भविष्यातल्या तंत्रज्ञानाधिष्ठीत जीवनाचे सांभाव्य चित्र. काहीसे निराशावादीही. त्यांचे उत्क्रांतीविषयीचे ‘कहाणी मानव प्राण्याची’ वाचले होते. ते खूपच अावडले होते.

Outflow - Lori Romero

A romance passed through them,
a small town twister that left
the smell of old water in pipes. Knee-deep
in quiet, they salvage what they can.
Coverless books, coffeemaker,
wristwatch.
.
.
.

आभार - http://www.poemsniederngasse.com/Poetry/084_romero.html
___
Diana Krall on the radio,
peelin’ a grape, crushin’ some ice
an infusion of possibilities, a tall sip of desire

on a night like this, feigning innocence
is like trying to sneak moonrise past a coyote

.
.
.

anticipation stirs like an unsheltered beast
with red-lit cigarette eyes
आभार- http://www.authorsden.com/visit/viewPoetry.asp?AuthorID=29059
______________

.

.
http://www.dazeddigital.com/artsandculture/article/28541/1/incredible-f…
____________

Freedom of Speech: Mightier Than the Sword by David K. Shipler
http://www.amazon.com/Freedom-Speech-Mightier-Than-Sword/dp/0307957322
.
सध्या जे एन यु प्रकरणाबद्दल जे पडसाद ऐसीवर वाचायला, ऐकायला मिळताहेत, त्या पार्श्वभूमीवरती हे पुस्तक निवडलेले आहे. पहीले प्रकरण वाचून झाले. रोचक वाटत आहे. कोणी वाचले असल्यास, कृपया टिप्पणी करावी.
___________
http://www.esakal.com/NewsDetails.aspx?NewsId=5045401390413056296&Secti…)
_______
मौन - http://www.filosofiaesoterica.com/ler.php?id=1659#.VtdaIn0rLmg

Fewer Asians Need Apply - आयव्ही लीग कॉलेजेस मधे भेदभाव कसा चालतो त्याबद्दल. मेरिट वाल्या उमेदवारांविरुद्ध भेदभाव चालतो त्याच्या इतिहासाबद्दल. व वर्तमानात काय घडत आहे व ते या इतिहासाशी कसे जोडले गेलेले आहे त्याबद्दल.

भारतीय राष्ट्रवादाची जडणघडण हा यशवंत सुमंत यांनी लिहिलेला लेख वाचला.

राष्ट्रवाद या संकल्पनेचा भारतीय परिप्रेक्ष्यात घेतलेला अगदी धावता आढावा आहे.

http://www.huffingtonpost.com/ken-solin/men-emotional-health_b_1395348…
काही कळलं नाही. कोणीतरी समजाऊन सांगा.

समलिंगी संबंधांना बदफैलीपणा समजणारे लोक समलैंगिकतेस विरोध करतात किंवा कसे ?

परवा उत्कर्ष प्रकाशनाच्या दुकानात "येरा गबाळाचे काम नोहे (रहस्यमय कादंबरी) " हे दुर्गानंद गायतोंडे यांचे २०१४ साली प्रसिद्ध झालेले पुस्तक पाहिले. शीर्षकाचा उलगडा संत तुकारामांच्या अभंगाच्या उल्लेखाने आत होतो. कव्हरवर एक हिर्‍याचा दागिना आणि पिस्तुल धारण केलेला हात. मागे नव्वदीत पदार्पण केलेल्या लेखकाच्या लांबलचक सरकारी व निमसरकारी करियरचे व समाजकार्याचे वर्णन.

पहिल्या पाच-सहा पानांतच एका वयस्कर डॉक्टरचा खून होतो, एक स्त्री दोन नाट्यसंगीत म्हणते, "देवेंद्र वेदान्त" नावाचा एक अत्यंत लोकप्रिय खासदार येत्या निवडणुकेत जिंकून पंतप्रधान व्हायची स्वप्ने पाहतो, आणि नाट्यसंगीत म्हणणार्‍या स्त्रीला ब्रेस्ट कॅन्सर झाल्याचे कळते. इतक्या वेगाने सरकणारी "पेज टर्नर" गोष्ट पाहून मी पुस्तक विकत घेतले, आणि त्याच वेगाने प्रवासात वाचून काढले. "वाचणे" हे कदाचित अतिशयोक्ति म्हणता येईल, कारण शेवटी शेवटी माझ्या वाचनाचा वेग गोष्टीतल्या खुनांच्या आणि लॉजिकल लीप्स समोर फारच कमी पडला. दहा बाराच पात्रं, त्यात चार-पाच झपाझप ठार, आणि वर चौघे पोलीस!

पोलीस प्रोसीजरल ज्यांना आवडतात त्यांना यातले पोलीस फारच बिन-प्रोसीजरल वाटण्याची शक्यता आहे. पण सगळे कस्ले कर्तबगार, अगदी एक-दोन क्लू पाहूनच पूर्ण कट उलगडणारे, आणि त्यात गोंधळ करण्यासाठी एक तोतया देखील. विमान प्रवास, टेक्नॉलॉजी, पाठलाग, प्रेम, दुरावा, राजकारण, अगदी सगळं सगळं या कथेत आहे. सगळ्यात मस्त म्हणजे यात ब्रेस्ट कॅन्सरची प्राथमिक चाचणी आणि निदान एकाच विझिट मधे डॉक्टरांकडून स्त्रीच्या स्तनातील गाठीला "हाताने परत परत चाचपडून", व नंतर साधी सोनोग्राफी करून होते. नंतर तो रोग चमत्काराने नाहिसा होतो, पण तो कसा हे कादंबरी रहस्यमय असल्यामुळे इथेच सांगून टाकणे इष्ट ठरणार नाही.

थोडक्यात, "इट्स सो बॅड इट्स गुड" या सदरात हे पुस्तक फिट्ट बसतं. मला खाली ठेववलंच नाही. मेघना, तुला पोस्टाने पाठवते, तुझा पत्ता प्लीज व्यनी ने सांग!

अनुभव मासिकात लिहीणारे संपत मोरे - त्यांचे तीन चार लेख गेल्या काही अंकात वाचले. ग्रामीण पत्रकारितेचा उत्कृष्ट नमुना. हरिनाम सप्ताह, बैलगाडी शर्यती, जतजवळच्या संख व उमदी या गावांतील अतर्क्य (अंध)श्रध्दा अशांसारखे वेगवेगळे विषय त्यांनी हाताळले अाहेत. अावडले लेख अाणि शैलीही. नमुना: http://uniquefeatures.in/anubhav/%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A5%81%E0%A4%AD%E…

गर्ल ऑन द ट्रेन हे पॉला हॉकिन्सचं पुस्तक वाचलं. गेल्या वर्षीच प्रकाशित झालेलं हे पुस्तक जाम हिट झालं होतं. मस्त आहे. एकदा-हाती-घेतलं-की-खाली-ठेववत-नाही छापाचं आहे. मला सगळ्यात आवडलं ते त्यातलं वातावरण. अतिशय क्रीपी (मराठी शब्द?) असं वातावरण पहिल्या पानापासून शेवटपर्यंत राखलं आहे. ज्यात वर्णनं रक्तरंजित किंवा बटबटीत करायला फुलॉन वाव आहे असे काही प्रसंगही पुस्तकात येतात. पण तसं न करताही वातावरणातला ताण वाढत जातो. व्यक्तिरेखा जिवंत होऊन डोळ्यासमोर उभ्या राहतात.
थोर नव्हे. पण सस्पेन्स-थ्रिलर प्रकारातलं चांगलं पुस्तक.

किरण नगरकरांचं रावण-एडी सिरीजमधलं दुसरं पुस्तक "द एक्सट्राज" वाचायला घेतलं आहे. नगरकर अतिषय बाप स्टोरीटेलर आहेत. भडक-मेलोड्रॅमॅटिक प्रसंगही वाचकाला विश्वासार्ह वाटायला लावतात.

नगरकर खास भारतीय प्रवृत्ती-अपप्रवृत्तीबद्दल लिहितात. (उदा० कोचिंग क्लासचं फॅड, किंवा मुंबईतले टॅक्सीवाले.) पण ते निव्वळ तिरकस निरीक्षण या स्वरूपात. अरविंद अडिगाही तसं लिहितो, पण त्यात तुच्छतेचा सूर लागलेला असतो, आणि तो डोक्यात जातो.

डावे व उजवे यांच्या व्याख्यांबद्दल ..... मुद्रित स्वरूपात. तसेच व्याख्यांची थोडी वेगळी मांडणी.

१) डावे हे मार्केट विरोधी असतात. मार्केट ने कितीही चांगले रिझल्ट्स काढून दाखवले तरी डाव्यांना मार्केट च्या रिझल्ट्स बद्दल समाधान व्यक्त करताना अत्यंत वेदना होतात.

२) उजवे हे डावे विरोधी असतात. डाव्यांची कोणतीही कल्पना व ती कितीही सुयोग्य असो त्यांना तिची योग्यता मान्य करताना उजव्यांना अत्यंत वेदना होत असतात.

आता ऋ, म्हणणार की उजवी विचारप्रणाली ही डाव्या विचार प्रणालीस नाकारून उभी आहे ... उजव्या विचारप्रणाली ला स्वतंत्र अस्तित्व नाही.

संदर्भ - थोडक्यात नास्तिकता ही आस्तिकतेला नाकारल्याशिवाय तुम्हाला स्वतंत्ररित्या उभी करता आलेली नाही.

"The Stories of John Cheever" या नावाने प्रसिद्ध झालेल्या, जॉन चीवर या अमेरिकन लेखकाच्या कथा वाचायला घेतल्या. त्यातली विशेषतः " द स्विमर" ही (त्याच्या चांगल्या कथांपैकी एक समजली जाणारी) कथा चांगलीच लक्षांत राहिली.

कथा म्हण्टलं तर साधी आहे आणि तिची लांबीही लहानच आहे. आपल्या आठवणी, आपलं वर्तमानकाळात असणं, त्या विषयीचं भान या सार्‍याचा अर्थ बराच तरल आहे, आणि तो बराचासा आपल्या मनःस्थितीवर अवलंबून आहे याचा प्रत्यय कथेतून येतो. कथानक इतकंच की अपस्टेट न्यूयॉर्क भागात राहाणारा एक माणूस उन्हाळ्याच्या एका दिवशी, संपूर्ण दिवसभर त्याच्या भागातल्या ओळखीच्या लोकांच्या स्विमिंगपूल्स मधे, एका मागोमाग एक अशा रीतीने पोहतो. बाहेर पडल्यावर शेजारपाजारच्या पार्ट्यांमधे तसाच काही काळ रेंगाळतो. मग शेवटी आपल्या घरापाशी येतो. बंद असलेल्या घराच्या खिडकीपाशी येऊन उभा राहातो. मग त्याला लक्षांत येतं की घर आपण विकलंय. तिथे कुणीही राहात नाही. आपल्या कुटुंबाची नि आपली कायमची ताटातूट झालेली आहे.

जॉन चीवरच्या चरित्राकडे लक्ष दिलं तर या कथेचा संदर्भ लक्षांत येतो. चीवर या काळात दारूच्या आहारी गेला होता. कफल्लक झाला होता. कौटुंबिक आणि सामाजिक आयुष्याची पुरती वाट लागली होती. बायको-मुलं सोडून गेली होती. या कशाबद्दलही थेट न लिहिता चीवर आपल्याला दारुड्याच्या जगाची आणि एकंदरीतच वास्तव आणि आपण याच्या नात्याच्या स्वरूपाची कल्पना करून देतो. हा संदर्भ लक्षांत अल्यावर कथा एक गडद अनुभव देते.

रेघेवरच्या नव्या नोंदीतून साभार -

"आपले ज्यांच्याशी मतभेद असतात त्यांच्यापासून आपण सर्वसाधारणपणे अंतर राखतो. पण आधुनिक माध्यमं आपल्या नावडत्या व्यक्तींचे चेहरे आपल्यावर असे काही थोपवतात की आपल्या नकारात्मक प्रतिक्रिया आणखी तीव्र होतात"

पुस्तक परिक्षण : Sext and the Single Girl - मी हे वाचलेले नाही व वाचणारही नाही. पण हे एक पुस्तक परिक्षण आहे. पुस्तकाचे नाव - Girls and Sex : Navigating the complicated New Landscape - by Peggy Orenstein, Harper. ( गब्बरने वाचलेले नाही तरी हे असे इथे डकवण्याचे प्रयोजन काय हा प्रश्न विचारू नये. )

Born again on the Mountain - अरुणिमा सिन्हा. एवरेस्ट वर पोचणारी पहिली अपंग स्त्री, तिची कहाणी. आत्मचरित्र टाईप पण एका लेखकाची मदत घेऊन लिहिलेले पुस्तक.

चांगले आहे.

The Curious Incident of the Dog in the Night-Time हे एक भारी पुस्तक आहे … दोन वर्षांपूर्वी वाचलं होतं. आज दुसरच पुस्तक शोधताना अचानक हातात आलं आणि त्यात माझा एक तास गेला .

जे शोधत होते ते पुस्तक हे : An Astronaut's Guide to Life on Earth
भारतात विकत घेतलंय अजून वेष्टनातच आहे. वसंत आणि वासंतिक सुट्टी सुरु झाल्याप्रीत्यर्थ हे आज बाहेर काढले !

अ‍ॅन रँड लिखित "द आर्ट ऑफ फिक्शन"

"लिखाणकामातले ठोकताळे" या विषयांवर एकेकाळी पुस्तकं यायची. आपल्याकडे ना सी फडके यांच्या "प्रतिभासाधन" वगैरे पुस्तकांची बरीच चेष्टा झाली. आणि ती योग्यच होती. प्रतिभासाधन हे काम ना सी फडक्यांच्या कादंबर्‍यांइतकंच मजेशीर आहे.

या प्रकारामधलं अ‍ॅन रँडचं, १९५७च्या सुमारास प्रसिद्ध झालेलं "द आर्ट ऑफ फिक्शन" हे पुस्तक म्हणता येईल. रँडच्या विचारसरणीचा अमेरिकेतल्या लोकांवर आणि पर्यायाने जगातल्या इतर भागातल्या वाचकांवर - विशेषतः तरुण वाचकवर्गावर - बराच प्रभाव होता/आहे. तिच्या कादंबर्‍यांधून तिने प्रसृत केलेली विचारसरणी, त्यातलं बरंवाईट हे सर्व एका वेगळ्या धाग्याचा विषय होईल.

१९५० च्या दशकात काही निमंत्रितांकरता रँडने व्याख्यानं दिली. त्यात बहुतांशी उमेदवारीच्या काळातले लेखक वगैरे प्रकारची मंडळी होती. प्रस्तुत पुस्तक म्हणजे त्या व्याख्यानांचंच ट्रान्स्क्रिप्ट.

कथानकाची बांधणी - मुख्य म्हणजे अमूर्त संकल्पनांची मूर्त घटकांनी केलेली बांधणी ही कशी महत्त्वाची आहे हे या पुस्तकात रँडने चांगलं समजावलेलं आहे. अनेकदा भलेभले लेखक त्यांना जे तात्विक विचार सांगायचेत किंवा ज्या अमूर्त संकल्पना मांडायच्या आहेत त्यांना व्यक्तिरेखांच्या कृतींवाटे मांडण्यात अपयशी ठरतात आणि मग निवेदक किंवा व्यक्तिरेखांच्या तोंडी त्या अमूर्त संकल्पना सुभाषितरूपाने येतात आणि मग त्याला प्रचारकी रूप येतं हा मुख्य विचार चांगला विशद करून मांडला आहे.

आपल्या अबोध मनामधे विषयाबद्दलची नेमकी कल्पना तयार करणं, प्रसंग, व्यक्तिरेखा, जागा, कालावकाश यांच्या संदर्भातल्या गोष्टी आपल्या आजूबाजूला घडत असतात, त्या अबोध मनामधे झिरपू देण्याची प्रक्रिया चालू ठेवणं याबद्दलचे रँडने मांडलेले विचार लेखक आणि वाचकांना विचार करण्यासारखे आहेत. "What is colloquially called “inspiration” – namely, that you write without full knowledge of why you write as you do, yet it comes out well – is actually the subconscious summing-up of the premises and intentions you have set yourself."

लिहिण्यामगच्या आपल्या हेतूंबद्दलचं भान जागं ठेवणं आणि त्याचबरोबर मनात येत असलेल्या विचारप्रक्रियेला "सेन्सॉर" न करणं यातला समतोल लेखकाने साधावा असं रँड म्हणते.

या आणि अशासारख्या मार्मिक आणि उपयुक्त गोष्टी लिहिताना रँड स्वतःला व्हिक्टर ह्युगो, लेव टोल्स्टॉय वगैरेंपेक्षा मोठी असल्याचं सांगते.काफ्का, गर्ट्रुड स्टाईन, जेम्स जॉईसला उपर्युक्त चौकटीत न बसल्याबद्दल त्यांची निंदा करते. :-) तो सगळा भाग प्रबोधनाच्या ऐवजी मनोरंजनाच्या डिपार्टमेंटमधे टाकता येईल. एकंदरीत पुस्तक वाचनीय आहे.

रशियन परीकथा वाचतेय .

१६व्या शतकातील जागतिक इतिहासकारांबद्दल अतिशय तुफान, ट्रेलब्लेझिंग स्टाईलमध्ये विवेचन करून युरोसेंट्रिकांना झोडणारा संजय सुब्रह्मण्यमचा हा पेपर वाचला.

तंजावरच्या मराठी राज्यातील क्लासिकल म्युझिक, त्या लोकांचे युरोपियन क्लासिकल म्युझिकशी आलेले संबंध, कर्नाटक आणि हिंदुस्थानी परंपरेत गाणे-बजावणे शिकलेले लोक युरोपियन संगीत कसे शिकले, राजा सर्फोजी दुसरा याने एक युरोपियन क्लासिकल बँड कसा तयार केला, हा बँड कलकत्त्यापर्यंत जाऊन कसा परफॉर्म करत असे, युरोपियन संगीतातच त्यांनी काय इनोव्हेशन केले, इ.इ. बद्दल प्रोफेसर इंदिरा विश्वनाथन पीटरसन यांचा एक अतिरोचक पेपर वाचला. King Serfoji II of Thanjavur and European Music हे त्याचे नाव. हा पेपर इथे जाऊन डौनलोडवता येईल.

The most effective ally of terrorism is complacency एम्जे अकबर यांचा लेख.

विशेषतः खालील वाक्यातला अधोरेखित भाग विनोदी -

Indian Muslims, with their unique history, are at heart culturally cosmopolitan, drawing their living ideology from the Quranic injunction “La qum deen o qum wa il ya deen (To you, your faith, to me, mine)”.

मार्क हॅडन या ब्रिटीश लेखकाची, २००३ सालची "द क्युरियस इन्सिडंट ऑफ द डॉग इन द नाईट टाईम" ही कादंबरी.

पुस्तकाच्या नावापासूनच तिच्याबद्दल कुतुहल वाटत होतं.सुदैवाने म्हणा की दुर्दैवाने, मला हे कुणीतरी आधीच सांगितलं होतं की ऑटिस्टीक मुलाच्या दृष्टीकोनातून लिहिलेली ही कादंबरी आहे. ही महत्त्वाची बाब माहिती नसती तर या कादंबरीला कसा सामोरा गेलो असतो, याची कल्पना करणं रोचक वाटतं.

इंग्लंडमधल्या एका परगण्यात राहाणार्‍या, क्रिस्टोफर नावाच्या ऑटिस्टीक मुलाला शेजारच्यांचा कुत्रा मरण पडलेला आढळतो. सुरवातीला कुत्र्याची मालकीण आणि पर्यायाने पोलीससुद्धा क्रिस्टोफरवरच संशय घेतात. परंतु क्रिस्टोफर शेवटी त्या घटनेचा छडा लावतो. या दरम्यान क्रिस्टोफरच्या जगामधे - अगदी त्याच्या जवळच्या कुटुंबीयांच्या संदर्भात - बरीच उलथापालथ होते. एका छोट्या कालावधीत घडलेल्या या घटानांमधून क्रिस्टोफर अचानक मोठा होतो. कथानक म्हणावं तर ते इतकंच.

ही सर्व गोष्ट सांगणारा निवेदक म्हणजे क्रिस्टोफरच. ती सांगताना तो त्याच्या जगाकडे बघण्याच्या दृष्टीकोनाची ओळख करून देतो. एकाच वेळी उत्तम आय क्यू असलेला, गणित नि शास्त्रविषयात उत्तम गती असलेला आणि त्याच वेळी ऑटीझममुळे आजूबाजूच्या व्यक्ती, संस्था, पर्यावरणाशी विविक्षित स्वरूपाचं नातं असलेला १४-१५ वर्षांचा मुलगा. त्याला समोरचा माणूस त्याच्याकडे बघत नसला तर त्या माणसाला नेमकं काय म्हणायचं आहे ते कळत नाही. एकाच शब्दाचे निरनिराळे अर्थ असू शकतात, बोलण्याचा टोन, त्याचा संदर्भ यानुसार गोष्टींचे अर्थ बदलतात हे त्याला अनाकलनीय वाटतं. माणसं -प्रसंगी जवळची माणसं - आपल्या सोयीकरता, स्वार्थाकरता किंवा गुंतागुंतीचे प्रसंग टाळण्याकरता खोटं बोलतात हेच त्याच्या हिशेबी बसत नाही. क्रिस्टोफरच्या या संदर्भातल्या विवेचनातून आपल्याला आपल्या जगातल्या गुंतागुंतीची, त्यातल्या आपल्या विसंगतींची जाणीव होते. ही जाणीव करून दिली जात असताना त्यातल्या विनोदामुळे हसू येतं नि त्याच वेळी आपण या मानवी स्थितीबद्दल अंतर्मुख होतो.

क्रिस्टोफरच्या गणित किंवा शास्त्रविषयामधे अतिरिक्त गती असणं हा योगायोग नाही; तो त्याच्या ऑटिस्टीक स्थितीचा एक अपरिहार्य भाग आहे. गणित-शास्त्रातल्या गोष्टी नेमक्या असतात; फसव्या नसतात. एकाच वेळी अनेक अर्थांची गुंतागुंत त्यात नाही. क्रिस्टोफर आपल्याशी गप्पा मारताना त्याचं सर्वात आवडतं स्वप्न सांगतो. त्या स्वप्नात तो सोडून जगातले सर्व लोक मेलेले आहेत. हे "हेल इज द अदर पीपल" या सार्त्रच्या विधानाची आठवण करून देणारं वाटतं. मानवी व्यवहार जिथे "नॉर्मल" माणसांना समजत नाहीत तिथे ऑटिस्टीक मुलाला असह्य होऊन "न रहेगा बाँस न बजेगी बाँसुरी" असं वाटावं हे अर्थपूर्ण वाटतं.

एकंदरीत, एका चौदा पंधरा वर्षाच्या मुलाने कुत्र्याच्या संशयास्पद मृत्यूबद्दल लिहिलेली ही छोटीशी कादंबरी "मर्डर मिस्टरी" नाही, ती "यंग अडल्ट" विभागातली हलकीफुलकी कथा नाही. (किंवा ती "इतकीच" नाही!) आणि गंभीर, गुंतागुंतीच्या आशयाला वर्णन करत असताना ती त्याचवेळी गमतीशीर - प्रसंगी विनोदी सुद्धा - बनते. "अम्हांस आम्ही पुन्हा पहावे, काढून चष्मा डोळ्यांवरचा" हे क्रिस्टोफर आपल्याला नकळत शिकवून जातो. क्रिस्टोफरच्या या उलाघालीच्या दरम्यान आपण त्याच्या जगाबद्दलच्या दृष्टीकोनातल्या विनोदाने हसतो, त्याच्या बुद्धीमत्तेने स्तिमित होतो, त्याच्या झालेल्या पंचाइतीमुळे - विशेषकरून जवळच्या माणसांसंबंधी त्याच्या झालेल्या पेचप्रसंगांमुळे आपल्याला त्याच्याबद्दल अपार सहानुभूती वाटते, आणि शेवटी या सार्‍यावर आपल्या खास पद्धतीने त्याने विजय मिळवल्यावर त्याला स्वतःलाच मोठं झाल्याची जाणीव होते त्यावेळी आपल्या ओठांवरही स्मित येतं.

अनेक वर्षांमधे इतकं उत्तम दर्जाचं वाचलं नव्हतं. मार्क हॅडनला मी सलाम करतो.

कादंबरीतली क्रिस्टोफरची काही वाक्यं :

“I think prime numbers are like life. They are very logical but you could never work out the rules, even if you spent all your time thinking about them.”

“Prime numbers are what is left when you have taken all the patterns away. I think prime numbers are like life. They are very logical but you could never work out the rules, even if you spent all your time thinking about them.”

“Sometimes we get sad about things and we don't like to tell other people that we are sad about them. We like to keep it a secret. Or sometimes, we are sad but we really don't know why we are sad, so we say we aren't sad but we really are.”

परदेशी कंपनीत गुंतवणूक करणार्‍या भारतीय नागरिकांसाठी नेमके काय (भारतीय नियमांनुसार) बेकायदेशीर आहे ?

---------------

टॅन्स हेवन्स च्या समर्थनार्थ - ह्या पनामा पेपर्स मुळे टॅक्स हेव्हन्स चा मुद्दा ऐरणीवर आलेला आहे असं वाटतं. श्रीमंतांनी आपली संपत्ती वाचवून ठेवू नये ती आम्ही (राजकीय नेते व WPoS मंडळींचे तारणहार) या ना त्या मार्गाने टॅक्स करू तेव्हाच ती वैध मानली जाईल या चक्रम भूमिके मुळे टॅक्स हेव्हन्स बदनाम झाले. टॅक्स हेव्हन्स असणे हे कसे योग्य आहे त्याबद्दल. आणखी इथे - टॅक्स हेव्हन्स मुळे एक मस्त परिणाम होतो. अनेक देशांतले (स्वतःला WPoS मंडळींचे तारणहार मानणार्‍या) राजकीय नेत्यांवर एक प्रकारचा दबाव राहतो. त्यांनी टॅक्स रेट वाढवला की कॅपिटल त्या देशांतून निघून बाहेरच्या देशांत (जिथे टॅक्स रेट कमी आहे तिथे) जाते. त्या नेत्यांच्या देशातली गुंतवणूक कमी होते.

डॅन मिचेल म्हणतो तसे - राजकीय नेत्यांना टॅक्स हेव्हन्स चे महत्व समजावून सांगणे म्हंजे - Sort of like convincing thieves that it’s a good idea for houses to have alarm systems.

---------------------------

Christine Lagarde: Women need “skin as thick as an old crocodile” to get to the top - स्त्रियांना उच्चपदावर पोहोचण्यासाठी मनाने अतिकठोर/खंबीर बनणे गरजेचे आहे. टफ बनणे गरजेचे आहे.

इंग्रजी फिक्शन वाचणार्‍यांसाठी पर्वणी - या पुस्तकाच्या लेखकाने १९४५ पासून आजपर्यंत प्रकाशित झालेल्या अनेक फिक्शन पुस्तकांचा आढावा यात घेतलेला आहे. लेखकाचा स्वतः चा ब्लॉग पण आहे - इथे

-------------------

नोकरी मधे स्त्रियांविरुद्ध भेदभाव केला जातो व त्यांना (एकाच कामासाठी) पुरुषांपेक्षा कमी पगार दिला जातो असा होरा बाळगणार्‍यांसाठी प्रश्न -

Here are some question for those many people who believe sincerely that women are significantly underpaid and that the reason for this underpayment is ignorance, prejudice, bigotry, or misogyny on the part of producers who produce goods or services in part by employing human labor:

1. Do you believe that if producers who manufacture goods with metal suddenly become irrationally bigoted against aluminum that the price of aluminum as an input in production would fall relative to the prices of steel, tin, and other metals and would remain ‘too’ low?
2. Do you believe that if producers who manufacture wooden furniture were stupidly prejudiced against pinewood grown in Alabama that the price of Alabama pinewood would be, and would remain, significantly lower than the price of similar-quality pinewood grown in Mississippi and in Georgia?
3. Do you believe that if American oil-company executives come to hate Russians that American oil companies could thereby purchase crude oil from Russia at prices significantly below the prices that they pay for similar-grade crude oil produced elsewhere?
4. Do you believe that if clothing retailers were prejudiced against Asians that they would therefore be able to acquire, year in and year out, clothing made in Asian at prices significantly lower than the prices that these retailers pay for similar-quality clothing made in Europe and South America?

The Seven Habits of Highly Depolarizing People

समाजात एक प्रकारचे मानसिक ध्रुवीकरण (राजकीय व सामाजिक) नसावे असा सामाजिक चर्चेचा एक अंडरटोन असू शकतो. मानसिक ध्रुवीकरण हे अनिष्ट आहे ह्या गृहितकामुळे. पण काही लोक या ध्रुवीकरणाचे विरोधक असतात व हे ध्रुवीकरण कमी करण्याचा यत्न करतात. अशा लोकांबद्दल.

ग्लोरिया स्टेनेम या रॅडिकल स्त्रीमुक्तीवादी स्त्रीचे पुस्तक वाचते आहे. या लेखिकेने लिहीलेले हे माझे पहीलेच पुस्तक. यामध्ये आकर्षण व प्रेम यासंबंधी जो मजकूर तिने लिहीला आहे तो मला रोचक वाटतो-
.
तिच्या मते आकर्षण किंवा प्रेम हे बरेचदा, दोन व्यक्तींमधील physical अंतर जास्त असेल किंवा कोणी एक व्यक्ती मरण पावली तरच यशस्वी होताना दिसते. No wonder romance is sucker of distance or bereavement. याचे कारण हेच आहे की प्रेमामध्ये व्यक्ती स्वतःमधील सुप्त गुणावगुण समोरच्या व्यक्तीवर आरोपीत करत असते. उदाहरणार्थ - भावनाप्रधान मुलांना लहानपणी शिकविले जाते की "रडूबाईसारखा मुलूमुळू रडतोस काय? Be a man" किंवा महत्त्वाकांक्षी किंवा धाडसी मुलींना "Tomboy" किंवा पुरुषी म्हणून हिणवले जाते. यामध्ये ते ते गुण दाबून टाकण्यात समाज यशस्वी होतो. पुढे हेच गुण ही मुले दुसर्‍या व्यक्तीवरती आरोपित करुन प्रेमात पडताना दिसतात. विशेषतः स्त्रिया sucker for romance जास्त का असतात तर फारच कमी समाजमान्य अशा प्रकट गुणांची स्त्रियांमध्ये समाज अपेक्षा करतो. व जे गुण अपेक्षित असतात ते देखील बहुसंख्य गुण हे lame असतात, ते नसते तर स्त्रियांचे जास्त कल्याण झाले असते अशा प्रकारचे असतात. याउलट पुरुषांमध्ये समाजास अपेक्षित असणार गुण हे सकारात्मक व भरपूर असतात. अर्थात स्त्रियांचे अधिक दमन होते व पुढे स्त्रियांना तेच गुण एखाद्या व्यक्तीवर आरोपित करण्याची जास्त गरज भासते.
.
कधी विचार केलाय की प्रेमात पडलेल्या व्यक्तीला, प्रेमात असताना इतके मंत्रमुग्ध, heady, संपूर्ण झोकून दिल्याप्रमाणे, पूर्ण, अतिशय पूर्ण का वाटते, प्रेमामध्ये मर्यादा विरघळून जातात, एक संपूर्ण एकात्मतेची, समाधी अवस्था का साध्य होते याचे कारण हे आहे की व्यक्ती स्वतःच्याच दुर्लक्षित भागाशी romance करते. आणि ही भारावलेली अवस्था तेव्हाच साध्य होते जेव्हा प्रेमपात्र हे दूर असते किंवा मृत्यु पावून असाध्य असते. ज्या क्षणी एकमेकांबरोबर २ व्यक्ती राहू लागतात, त्याक्षणी illusion दूर होते व वास्वविकता समोर येते की दुसर्‍या व्यक्तीला तिचा इगो आहे, तिची काही एक प्रतिमा आहे, गुणावगुण आहेत व ही व्यक्ती केवळ आपल्या दुर्लक्षित प्रतिमेचे आरोपण नाही.
जितकी low self esteem तितकी प्रेमात पडण्याची वारंवारीता जास्त. कारण आपल्यात नसलेले किंवा आपल्यात दमन केले गेलेले गुण आपण तितक्या प्रखरतेने अन्य व्यक्तीत शोधतो. जेलसीचे (मत्सर) प्रमाण देखील व्यक्ती जितकी असुरक्षित व अपूर्ण तितके अधिक असल्याचे जाणवते कारण अपूर्णतेमुळे अधिकाधिक चीडीने, जिकीरीने, पूर्णत्वाचा शोध घेतला जातो. अर्थात "स्त्रीपुरुष भेदभाव - low self esteem - आकर्षण्/प्रेम - मत्सर - प्रेमाची अप्राप्यता - त्यामुळे येणारी lower self esteem - परत स्त्रीपुरुष भेदाभेद -...." हे चक्र मारक एकंदरच ठरते.

चंदा कोच्चर यांनी आपल्या कन्येस लिहिलेले पत्र

राजू परुळेकरांचा लेख : नग्नता, मैथुन, कला आणि घुसमट

"अ करियर ऑफ एव्हिल" हे रॉबर्ट गालब्रेथचं (म्हणजे जे के रोलिंगचं) पुस्तक अ‍ॅमेझॉनवर सध्या सस्त्यात उपलब्ध झालं आहे. तरी इच्छुकांनी लाभ घ्यावा.

मध्यन्तरी वाचनात आलेला हा ब्लॉग.

http://meethkitikhave.blogspot.in/

आपल्याला माहीती नसतानाही आपण कसे अत्मविश्वासपूर्वक बोलत असतो, वागतो त्याबद्दलचा हा लेख.

We are all confident idiots.
___________

नैतिकता या विषयावरील एकदम झकास लेख आहे
वाचनिय आहे. सुरुवातच इतकी छान आहे. नंतर येणारी उदाहरणे देखिल एकदम पूरक आहेत.
____________

हॉरर मुव्ही पेक्षाही भयानक सत्य कथा - इन्टरनेट क्राइम वरती
http://jezebel.com/one-womans-dangerous-war-against-the-most-hated-man-…
_________
दिखाऊपणा किंवा vulgar display of wealth या विषयावरील हा लेख-
http://www.theatlantic.com/magazine/archive/2008/07/inconspicuous-consu…

http://sanskritdocuments.org/scannedbooks/marathi_oudl_Jan2012.htm

या लिंकवर बरीच जुने मराठी पुस्तकं आहेत. व पु काळेंच एक पुस्तक सापड्लं!

http://oudl.osmania.ac.in/handle/OUDL/10769

the moon is always female- Marge Piercy या कवितेच्या पुस्तकाचे पारायण करते आहे. एखाद्या कवितेबद्दल माझ्या मनात आलेले विचार याच धाग्यात याच प्रतिसादात देते. कृपया पाचर मारु नये/बूच लाऊ नये/रुमाल टाकला आहे .....वगैरे वगैरे ;)
___
Cutting the grapes free poem ही कविता आज पारायण करताना अधिकच आवडली. या कवितेमध्ये द्राक्षाची दिवसगणिक मादक होत जाणारी वारुणी आणि प्रगल्भ होत जाणारी स्त्री असे रुपक आहे.
.
वसंतआगमनाच्या अगदी प्रारंभी एखाद्या क्रुसिफाय केलेल्या चेटकिणीच्या हडहडलेल्या हातापयांप्रमाणे दिसणार्‍या द्राक्षवेलीच्या काटकुळ्या शाखा, वसंतागमनानंतर हिरव्याजर्द सर्पिल दिसू लागतात आणि त्यांच्यातून कलिका फुटु लागतात. हळूहळू याच कळ्यांच्या जागी जांभळी, काळी , पिवळी बाळद्राक्षे जोम धरु लागतात. एखाद्या प्रियकराच्या ऊष्ण बोटांच्या स्पर्शने टरारुन आलेल्या स्तनाग्रांसम बाळद्राक्षे, पुरुषाच्या वृषणासम जांभळी, काळी टप्पोरी द्राक्षे. या द्राक्षांवरती दंश करुन, चावे घेऊन, कीडे, सुरवंट, फुलपाखरे त्यातील रस प्राशन करतात, जीभा लाललाल, जांभळ्या करुन घेत.
.

Now the grapes swell in the sun yellow
and black and ruby mounds of breast
and testicle, the image of ripe flesh
rounding warm to the fingers. The wasps
and bees drone drunken, our lips, our
tongues stained purple with juice and sweet

.
स्त्री ही तशीच वयात येताना रक्त सांडते, पहीला पुरुष चाखताना रक्ताळते, अपत्यास जन्म देताना एवढेच नाही तर जन्म दिला नाही तरी रक्त सांडते. हे जे तिचे प्रगल्भ होत जाणे आहे हेच मूर्तिमंत काव्य. हीच द्राक्षातील वारुणी. काल परवा तारुण्यात झिंग असणारी पण त्याहुनही कितीतरी अधिक पटींनी प्रगल्भ वयात नशा देणारी.
.

We bleed when we blossom from the straight
grainy pine of girlhood. We bleed when we taste
first of men. We bleed when we bear and when
we don't. Vine from my blood is fermented
poetry and from yours wine that tunes my sinews
and nerves till they sing instead of screeching

.
द्राक्षाची वेल- जसा मुसळधार पावसाचा मारा, गारपीटीचा तडाखा, दुष्काळाची झळ आणि गारठून टाकणारा हिमप्रपात सहन करुनही, योग्य वेळी प्रगल्भ झाल्यावर द्राक्षा-द्राक्षात रस टच्चून भरला जातो,तसेच स्त्रीचे फक्त वय वाढत नसून, पुस्तकी किंवा अनुभवगम्य ज्ञानाने ती परिपूर्ण होत जाते.
असे असतान, अमरत्वाची अभिलाषा कोण धरेल बरं? अमर तर दगडगोटे असतात. सृष्टी चक्राच्या तलावरती नाचत नाचत जी मादक वारुणी द्राक्षे धारण करतात, जी लोभस प्रगल्भता स्त्रीमध्ये येते ती अमर दगडगोट्यांच्या नशीबी कोठून! आणि म्हणूनच काळाच्या जुलमी रेट्याखाली माझ्या रंध्रारंध्रातून प्रवाहीत होत जाणारी रक्तवारुणी कोणीही चाखली नाही, तिचा आस्वाद घेतला नाही तर तिच्य नशीबी फक्त आंबट्ट व्हिनेगर होणे असते.
मला अमरत्व नको, मला चिरतारुण्य नको तर कालप्रवाहात वहात जात वारुणी होणं मला आवडेल.

The press of the years bear down
on us till we bleed from every pore
yet in our cells sun is stored in honey
ready to be spilled or to nurture.
Like wine I must finally trust myself
to other tongues or turn to vinegar.

____________
याच पुस्तकातील अन्य एका गर्भपात या विषयावरील कवितेसंबंधी पूर्वी मी हा धागा काढला होता - http://aisiakshare.com/node/1918 (झैरात)

ही प्रतिक्रिया इथे हलवली आहे.

ही प्रतिक्रिया इथे हलवली आहे.

ही प्रतिक्रिया इथे हलवली आहे.

ही प्रतिक्रिया इथे हलवली आहे.

ही प्रतिक्रिया इथे हलवली आहे.