विविध प्रतले

काहीही कळ्ळं नाही.

काळजी घ्या

फारसं कळलेलं नाही. पण वाचून काय वाटलं ते लिहीते.
शारिरिक प्रतलावर जाणवणार्^या गोष्टी म्हणजे स्वेटर : मला सुती कापड रुचते एखाद्याला रेशमी कापडाचाच स्पर्श आवडेल.
मानसिक पातळीवर जाणवणारे पेंटींगः एखादा रंग मला सुंदर वाटत असेल तर किंवा त्या रंगाशी जोडणार्या सुखद /दु:खद आठवणी असतील तर ते खुप आपडेल किंवा अजिबात आवडणार नाही.
माझी बौद्धिक पातळी नसेल तर पुस्तक मला कळणारच नाही.
स्तोत्र हे स्वरांच्या आधारे संवाद साधते की शब्दांच्या ते मला समजत नाही, मी नंतर शिकलेल्या अथर्वशीर्षापेक्षा लहानपणी शिकलेली रामरक्षा आवडते त्याहूनही आजी पहाटे गुणगुणत असायची ती "उठी बा गोपाळजी जाई धेनुकडे " ही भूपाळी किंवा शिवलीलामृतातले "कैलासराणा शिवचंद्रमौळी" जास्त आवडते.
सगळ्या गोष्टींच्या अनुभूतीची तीव्रता / आवडनिवड माझ्यावरच अवलंबून असेल तर ....
मी मला सुधारत जाणे हेच ईष्ट नाही का? म्हणजेच मी माझाच गुरु बनणे का?

कधीपासून असं?

कुछ लेते क्यूं नही ?

कोल्डारिन ली ?

अबस्ट्रॅक्ट विचार मांडता येणे हे फार मोठे कौशल्य आहे. वास्तवात जे विचार अब्स्ट्रॅक्ट मानले जातात ते सहज, सुलभ मानवी विचार असतात. पण भाषा कर्मकठीण असल्याने त्यांची अभिव्यक्ति स्वतःशीच होत नाही. ते यथास्थिती पोचवणे हे तर केवळ दिग्गज लेखकांनाच जमते.

वस्तुकरणावर सुरु होऊन गुरुकरणावर कशा काय पोहोचलात ते कळले नाही, पण वस्तुकरण ही प्रकृती नाही असे म्हणायचे असल्यास सहमत आहे.
बरीच माणसे माणसांचं वस्तुकरण करण्याऐवजी वस्तुंचे मानवीकरण करतात. उदा. गोधडी ही एक वस्तू असली तरी आजीच्या जुन्या, वापरुन मऊ झालेल्या पातळांची गोधडी प्रिय असते. ती गोधडी आजीसारखीच माया करते असे वाटते.
चित्र पाहताना ते काढताना चित्रकाराला मिळालेल्या आनंदाची, त्याच्या मनस्थितीची कल्पना करतो; पोर्ट्रेट असेल तर मॉडेलच्या चेहर्‍यावरचे, डोळ्यातले भाव निरखून बघतो, तिच्या मन:स्थितीचा विचार करतो; चित्रकार व तिच्या नात्याची कल्पना करतो, इत्यादी.
स्तोत्र म्हणताना त्याच्या उच्चाराने नव्हे तर अर्थाने रोमांच उभे राहतात. आपण कल्पना केलेल्या शक्तिमान देवाशी संवाद झाल्याच्या भासाने माणसे भारावून जातात.
प्रत्यक्ष माणसाकडे वस्तू म्हणून बघून त्याचा वापर करणे खूपच अवघड असते, त्यामुळे बरेच लोक रुढार्थाने यशस्वी होत नाहीत आणि यशस्वी माणसांमध्ये एकप्रकारचा रुथलेसनेस दिसून येतो.

परत परत वाचल्यावरचे विचार....

स्वेटर हा स्वेटर असतो. पण तो सुंदर विणलेला असेल आणि आपल्या आवडत्या वगैरे कोणी विणला असेल तर तो स्वेटर काहीतरी विशेष कम्युनिकेट करतो. [तो अंगाला कसा बसतो हे कदाचित गौण असते]. म्हणून त्याला स्वेटरपेक्षा काहीतरी विशेष अर्थ प्राप्त होतो.

तसेच पेंटिंग आणि रंगाचे धब्बे मारलेला कागद यात फरक पडत असावा.

याहून जास्त कै डोक्यात शिरलं नाही.

मग व्यक्ती ही स्तोत्राएवढीच शक्तीशाली (पॉवरफुल) असते का? की जास्त असते? इन्ट्युइटिव्हली तर असे वाटते की स्तोत्राहून व्यक्ती श्रेष्ठच असावी.
मग ती कशी?

या लेखात स्तोत्र ऐवजी ईश्वर शब्द टाकला तर थोडा विचार करता येतो. कोणत्या गोष्टीला आपण कोणत्या प्रतलावर घेतो हे आणि मधली माध्यमे यांत घोळ नको व्हायला.
---------
अ‍ॅनि वे, प्रत्येक माणसाच्या मनात प्रत्येक प्रकारच्या संकल्पनांचं एक रॅकिंग असतं. त्यात कोणता मॉस्लोचा पिरॅमिड पाहता येत नाही. परंतु उच्चतम भावना जिथे पावित्र्य, मांगल्य, शुद्धता, प्रेम, आदर, इ इ आहे तिथे सृजित होतात. या भावना, आपल्या वर्तनाने, एखाद्याच्या मनात, वस्तू, ईश्वर, इ इ पेक्षा, व्यक्ति अधिक परिणामकारकपणे उत्पन्न करू शकते. म्हणून कदाचित तुमचे इंट्यूशन बरोबर असावे.
========================

की अध्यात्मिक पातळीच्या पलिकडेही एखादे प्रतल आहे? अन मग विचार येतो - ते प्रतल म्हणजेच "सत-चित-आनंद" प्रतल का? अन जिथे स्तोत्रदेखील पोचण्यास विफल ठरते तिथे व्यक्ती पोचू शकते का? अन त्या व्यक्तीलाच "गुरु" म्हणतात का?

अध्यात्मिक मार्गाने गुरुच्या सहायाने आत्मसाक्षात्कार किंवा ईश्वरप्राप्ती होते असे म्हणणारे म्हणतात. तेव्हा बाकी प्रश्न कंफ्यूज्ड आहेत. एकच व्हॅलिड प्रश्न आहे - अध्यात्मिक पातळीच्या पलिकडे काही आहे का? पण अध्यात्मिक आणि भौतिक असे "सर्वसमावेशक" दोन गट आहेत. (ते ओवरलॅपिंग पण असतील. ) तेव्हा हा देखिल प्रश्न इनव्हॅलिड आहे.

सर्वात प्रथम गुरू वगैरे हे एक थोतांड आहे उगाच प्रतलांशी संबंध जोडू नये. जिवाच्या नैसर्गिक प्रवृत्ती म्हणजेच तुमचे ते प्रतल वगैरे. हा प्रश्न( प्रश्न /गुंता वाटला तर) सोडवण्यासाठी दहा हजार वर्षे मागे जावं लागेल जेव्हा आपणही एक प्राणी होतो. भीमबेटकाची चित्रे पाहा. शिकाऱ्यावर रानडुकर चाल करून येतोय हे चित्र आहे. चित्रकाराने रानडुकराच्या प्रतलाचाही विचार केला आहे. भूक विरुद्ध संरक्षण ही दोन प्रतले एकाचवेळी काम करताहेत. बघा पटतंय का?