बागकामप्रेमी ऐसीकर : २०१७ धागा - २

छान आहे. मागची झाडं लहान हवीत ना?
ते झाकून ठेवलं का?

आर्किड लावायचे कुणी प्रयोग केले असतील ते हवेत. ( युटुबविडिओ पाहून झालेत.)
पुणे-नाशिक/मुंबईची किनारपट्टीची हवा अथवा बंगळुर कुठे ते हवय.

कुठली ऑर्किडस ? नाव गाव ? ऑर्किडस ना रोज पाणी 'घालू' नका हा शब्दप्रयोग लक्ष्यात येत नाहीये .माझ्या understanding मध्ये काही गल्लत होतीय बहुधा . ग्राउंड ऑर्किडस होती का ? कशात/कशावर लावली होती ऑर्किडस ?

ऑर्किडस हा एक झाडांचा वेगळा प्रकार आहे हे लक्षात आलय. त्यामुळे नावाला महत्त्व न देता सुरुवात तर करणार आहे. आता समारंभात स्टेजच्यामागे जांभळ्या रंगाची फुले वापरतात ती याचीच.
तयारी केली आहे. पावसात काही मोठ्या झाडांच्या काटक्या खाली पडतात ( आंबा, रेनट्री) त्या आणून एका कापडी पिशवीत भरल्या. पिशवी टांगली. पाणी दिल्यावर लाकडं भिजतात ती दमटपणा आणतील आणि हवाही खेळती ( आतमध्ये झाडाच्या मुळांभोवती )राहील. ऊन न येणाय्रा बॅल्कनीतल्या जातेत टांगल्यात पिशव्या. पिशवीतून पाणी खाली पडुल तिथे ट्रेमध्ये दुसरी झाडे आहेत. कमी ऊन लागणारे,हवेतली मुळे ( adventitious roots) असणारे हाताशी असणारे मनिप्लांट त्या पिशवीत सध्या लावले आहे खरे आर्किड मिळेपर्यंत.

आचरट बाबा , तुम्ही ट्रेकिंग करता . घाटावरच्या कुठल्याही ट्रेक ला तुम्हाला झाडावर ऑर्किडस दिसतील . बऱ्याच वेळा ती एरिडीज जिनस ची असतात .त्यालाही जांभळट रंगाचा झुबका येतो फुलांचा . पंधरा पंधरा दिवस याची फुले ताजी टिकतात . हे कुठल्या फ्लोरिस्ट कडे दिसत नाही . पण हे इथले . पुण्या मुंबईत सहज रुजते , वाढते . तर ट्रेक ला गेलात तर आंब्याच्या , जांभळाच्या झाडावर या ऑर्किडस दिसतील . त्यातील एखादे काढून आणावे . मुळांना धक्का न लावता . 10-12 फुटांवर खोडावर असतात . आंबा घाट उतरल्यावर , गोवा हायवे च्या अलीकडे 20-30 किमी मध्ये तर रस्त्याच्या बाजूला लावलेल्या झाडांवर हाताला येईल एवढ्या उंचीवर असत .( अजूनही असावीत ) सुरुवात इथून करावी . बाकी पुढच्या भागात . तुम्ही समारंभात दिसणारी म्हणता ती बहुधा डेंड्रोबियाम म्हणत असावात. त्याचे कमर्शियल cultivation होते . एरिडीज लावा . आज्याबात नखरे न करता नक्की टिकतील

आचरट बाबा ,
http://richardiana.com/pdfRich/Richardiana-vol16-13-Maharashtra.pdf

हि लिंक उघडा . यात पान न. पीडीएफ चा पान न. १२ उघडा , त्यात महाराष्ट्रातील ऑर्किड्स चे फुले असतानाचे फोटो आहेत . त्यातील B फोटो बघा . Aerides maculosa हे ऑर्किड आहे . मी वर ज्याचा उल्लेख केला आहे ते हेच. मुबलक आहे . अजिबात नखरेल नाही . वर्षात एकदाच फुले येतील ती या फोटो प्रमाणे दिसतील . उन्हाळयाच्या शेवटी . चांगली १५ दिवस टिकतील ( मी काढलेले फोटो रात्री जमल्यास शोधून पाठवीन ) . अजून काही लिंक मिळाल्या तर पाठवीन .

छान आहे साइट!
रानात बरीच आर्किड्स, बांडगुळे दिसतात. खाली हाताशी येणारं दिसलं की छोटंसं काढून आणेन. प्रयोगासाठी नक्कीच कामाला येईल शिवाय बॅल्कनीतला तो भाग हिरवा दिसेल.
हा धडा पहिला-

कापडी पिशवीत काटक्या भरून मनीप्लांट टांगला. माती नाही. नारळाच्या शेंडीचे प्रयोग फसले आहेत अगोदरचे. लाकडाचा रंधा मारून निघालेले शेविंग्ज उत्तम ठरलेले मनीप्लांटला. पण हल्ली हे मिळत नाही प्लाइवुडमुळे.

आणि एक .. बांडगुळं येगळी आणि ऑर्किड येगळी . बांडगुळं झाडावर पूर्ण किंवा पार्शल पॅरासायटीक असतात . बहुतांशी ऑर्किड हि झाडाचा उपयोग मुख्यतः सपोर्ट करता करून घेतात . अन्ना करीत नाही .

मास्तरकी नाही होत आहे. बय्राचदा आपण गार्डनिंगचे व्हिडिओ पाहतो त्यात बघा माझे झाड कसे छान असे दाखवतात पण अगदी सुरुवातीपासूनची तयारी दाखवत नाहीत. भारतातल्या विशेष दक्षिणेतल्या टेरेस गार्डनचे हे असतं. कॅम्रा गरागरा फिरवायचा दुधीपासून गुलाब निवडुंगापर्यंत घरच्या लोकांसह दाखवायचं पण how to हा शब्द फक्त विडिओच्या नावातच असतो.
पिशवीत माती नाही,काटक्या आहेत.
बांडगुळ हे वेगळे खरेच.

अन त्याची फुले

याचे वै नाव अमरेल लिलि असं काही आहे त्याचेच लोकांनी 'अमर लिलि' केले.
पहिल्या फोटोत बरीच फुले आहेत!

हे तर Crinum Asiaticum. सर्वत्र आढळणारी वनस्पती. दादर फूलबाजारात ही फुले अतिशय स्वस्त आणि टोपल्या भरभरून असतात. पुढचे परागकेसर आणि लांब पाकळ्या कापून टाकून आकार आटोपशीर करतात आणि हारांत गुंफतात. कुठल्याही मोठ्या हारात ही फुले असतातच. निशिगंधही असतोच.

ते crinum नावच बरोबर आहे पण अमर लिलि हे डोक्यात बसलय. लिलि वर्गात नाहीच आहे.वरचा प्रतिसाद चुकलाय.

अंगणात छोटोसे तळे केले असेल तर कडेने हे लावता येते.
Search "Mexican sword "
Wiki :
Echinodorus palifolius, also known as
Mexican sword plant.

मला आरे कॉलनीच्या रस्त्यावर , कडेला उगवलेली रोपं असतात, त्यातलं एक उचलून आणायचं आहे. त्याला जमिनी लगतच खोडाच्या जागी पांढरी गुलाबी फुलं येतात. फुलं वेणीच्या पेडासारखी दिसतात. मला नाव नाही माहित. जमल्यास फोटो काढून आणेन.

गौराक्का
Tree Appreciation Walks Mumbai
Public Group
हा फेसबुक ग्रुप पाहा. दर महिन्याला एक बागेला भेट असते. ५०-७० जण येतात. रविवार सकाळी ७-१०. कार्यक्रम जाहीर होतो पेजवर. मागच्या रविवारी संगांनॅशनल पार्क सिलोंदा रूट होता.

अरे वा! छान आहे की...
तुम्ही जाता का?

---------------------------------------------------------------------

नवीन ग म भ न टंकायला लै वैताग येतोय...

खालीलप्रमाणे झाडं खरीदली:

कापा फणस
हापूस आंबा
लिंबू
मोसंबी
जामफळ

मोस्टली सगळी किमान एक वर्षाची मोठी रोपं(?!) घेतली.

सध्या ही फळे तोडलीत

ऐसीकेदारे फळे भारी आहेत!!

गुगल फोटो, माइक्रोसॅाफ्टचे वन ड्राइवशिवाय इतर कोणत्या साइट्स फोटो शेअरिंगसाठी वापरता येतात-
आइफोनचे आइट्युन्स क्लाउडस्टॅारिज याबद्दल तपासता आले नाही.
१ ) postimg dot org
2) tinypic dot com
या दोन फास्ट आहेत पण https नाहीत. "तसल्या" जाहिरातींतून साइट चालवतात.
३)flickr -( याहू) आता तरी चालू आहे परंतू verizon ने ही yahoo घेतली आहे. पुढे काय होते माहित नाही. फ्री ठेवतील का वगैरे.
४) imgur
5)instagram
6)dropbox
* वरच्या क्र ३,४,५ आणि ६ - यांच्या अॅप्समधून मोबाइलने फोटो तिकडे अपलोड होतात लगेच परंतू फोटोशेअरिंगसाठी लागणारी लिंक त्या अॅपमधून निघत नाही. वेबसाइटचा आधार घ्यावा लागतो.
५)photobucket ही चांगली साइट होती. अजूनही आहे,पुर्वी दिलेल्या लिंक्स चालतात परंतू आता नवीन सुधारणा म्हणजे फ्री अकाउंट अपग्रेड करून पेड करावे लागते.
६) facebook -सर्वात उत्तम साइट. https आहे,फास्ट आहे, कोणत्याही डबडा मोबाइलमधूनही चालते, लिंकही लगेच काढता येते. एक छोटासा दोष म्हणजे तिथले अपलोड केलेले फोटो सर्व फ्रेंडसर्कलला दिसतात. यावर उपाय आहे. एक ग्रुप (क्लोझ्ट ग्रुप) करायचा आणि त्यामध्ये एकच फ्रेंड ठवायचा. फोटो फक्त त्यालाच दिसतात. परंतू लिंक दुसरीकडे चालते. सध्या ४ एमबिपर्यंतचे फोटो अपलोड होतात.
याची कृती माझ्या खरडवहीत दिली आहे.
७) wikicommons :- आपले फोटो खुपच कामाचे आणि माहितीच्या उपयोगाचे असतील तसेच त्यावर मालकी हक्क सोडायचा असेल तर इथे अपलोड करून तिसरी लिंक शेअरिंगसाठी वापरता येते. विकितील लेखासाठी विकिवाले हा फोटो वापरू शकतात.
( अवांतर लेखन दुसरीकडे नेले तरी चालेल.)

माझ्या आईने, उत्साहाच्या भरात एक कुंडीत काटे कणगर आणि करांदे रोपले. त्याच्या वेली असल्या सपाट्याने वाढतायेत की ज्याच नाव ते..

काटे कणगर आणि करांदेला उशिर झालाय तो भरून काढताहेत. मार्च महिन्यात ते कंद झोपेतून जागे होतात, सप्टेंबरपर्यंत वेली फोफावतात. वरच्या पानांच्या बेचक्यातले अगोदर काढतात नवरात्रात, मुळांचे दिवाळीत.

शुक्रवारपासून आग्नेय टेक्सासात धुमाकूळ घालणाऱ्या हार्वी चक्रीवादळाच्या कृपेनं आमच्याकडे तीन दिवसांत पिरपिर करत आठेक इंच पाऊस झाला. जमीन खणणं खूपच सोपं झालं. वस्तीतल्या नव्या मैत्रिणीकडून झाड-विनीयम पद्धत वापरून, सेगो पामच्या सहा पोरांच्या बदल्यात रताळ्याचे दोन प्रकारचे वेल आणि बरीच स्पायडर प्लांटं आणली आहेत. रताळी जमिनीत लावलीत ती खाण्यापेक्षाही शोभेची म्हणून लावली आहेत. त्या पानांचा हिरवा आणि जांभळा-अंजिरी रंग फारच आवडला मला. जमिनीवर वाळकी पानं आणि खोडाच्या तुकड्यांचं आच्छादन पसरण्यापेक्षा हळूहळू रताळ्याचे वेल पसरतील, आणि थंडीचे दोन-चार महिने वगळता चांगलंही दिसेल अशी आशा आहे. थंडीत ती सगळी वेल मरते.

शनिवारी सकाळी रताळ्याचे, मुळं फुटलेले वेल जमिनीत लावले. दोन-चार तासांत त्या पानांनी मान टाकली होती. पण एवढा पाऊस आणि दिवसभर साधारण २२-२५^० से. तापमान रताळ्यांना फारच मानवलेलं दिसतंय. रविवारी सकाळी बघितलं तर पानं पुन्हा डौलात उभी होती. फार थंडी पडायला अजून दोन महिने बाकी आहेत. तोवर त्या वेलांना रताळी धरली तर पुढच्या वर्षी तिथे आपसूक वेली, पानं फुटतील. नाहीच तर पुढच्या वसंतात नव्या मैत्रिणीकडून पुन्हा वेलींचे तुकडे आणेन.

पाऊस, तापमान उतरणं यामुळे मोगरा पुन्हा पेटलाय. भराभरा नवी पालवी फुटली आणि आता एकाच झाडाला रोज ओंजळभर फुलं येत आहेत. आता अनंतालाही कळ्या येतायत का बघायचं.

एक मित्र गरम ऑस्टीन सोडून थंड न्यूयॉर्कात राहायला गेला. जाताना स्वतः वाढवलेली डाळिंबाची झाडं माझ्या पदरात टाकली. आणली तेव्हा ती थोडी अशक्त दिसत होती, पावसानं तापमान कमी झाल्यामुळे बहुदा, त्यांचाही हिरवा रंग सुधारलाय.

आता कोणत्याच झाडांचे फोटो नाहीत; लवकरच दाखवते.

रताळ्याची वेल आणि मोठी कर्णा आकाराची जांभळी-पांढरी फुलं सुरेख दिसतात.

रताळ्यात पांढरी,पांढरट,पिवळसर, पिवळसर तंतूमय असे प्रकार विकायला येतात. पहिले दोन पीठ करायला चांगल्या. शेवटच्या उकडून खायला उत्तम. याचे वेल केलेले. ( मोठे रताळे असल्यास त्याच्या दोन टोकांपैकी अधिक निमुळते टोकाचा भाग कापून लावलेला. जमिनीवर पसरणारा वेल असतो पण त्याला मुद्दाम एका काठीच्या आधारावर चढवले. अशा कुंड्या फार छान दिसतात. चार महिन्यांनी आयुष्य संपते त्यांचे.

बोरिवलीजवळच्या निसर्गप्रेमींसाठी
नॅशनल पार्क नेचर ट्रेल.
डिटेल्ससाठी माझी खरडवही पाहा.

( मी जाणार नाहीये )