येथे कुठला मराठी शब्दप्रयोग चपखल बसेल? - ३

चंट = street-smart असावा.
'चटोर'चा कुठला अर्थ तुम्हाला अपेक्षित आहे ? माझ्या मते 'उथळ' असा अपेक्षित असावा. तसे असेल तर shallow person म्हणता येईलच.

चटोर - frivolous
चंट - witty

चिरचिरी "क्षक्षक्ष" आफ्रीकेत जाऊ देत अन तिचे तिथेच कोटकल्याण होऊ देत. पैकी "कोटकल्याण होणे" अर्थात एकदाची कटकट मिटणे ला इंग्रजी शब्द काय?
__
get rid of? - नाही तितकासा चपखल नाही.

फॅडला काय म्हणावं?
प्रत्येक शब्द कुठे वापरता येतो आणि कुठे नाही याला काँटेक्स्ट असतो. बरीच गृहितके असतात. बरेच रँडम नियम असतात. अर्थांचा एकूण मल्टीडायमेंशनल स्पेक्ट्रम घेतला तर एका झोनमधे एक शब्द जास्त शोभतो, मग सीमा धुसर होते नि दुसरा दिसू लागते. सेट्स थेरी मधे जितके ओवरलॅप्स असू शकतात तितके शब्दार्थांत असतात.

फॅडला खूळ म्हणावे कि टूम पाहू -
खूळ- हे थोडे जास्त विचित्र असते. खूळ व्यक्तिगत किंवा २-४ लोक , एक गाव, इ इ असे सिमित जास्त असते. खूळ समोरच्याला पूर्णपणे पटलेले नसते. खूळात केवल वेगळेपणाच नसतो तर ते ध्येय प्राप्त करायची तीव्रता जास्त असते. खूळ जेव्हा तीव्र असते तेव्हा सतत मनावर असते पण नंतर ते जाते.
टूम - टूममधे वैचित्र्य असणं आवश्यक नाही. टूम व्यक्तिगत आणि सामाजिक दोन्ही असू शकते. टूम, एक कृती म्हणून, खूळापेक्षा जास्त "नॉर्मल" असते. मात्र तिची जागा, वेळ प्रचंडच विचित्र असू शकते. टूममधे तीव्रता नसते. टूम अगदीच अल्पजीवी असते.
फॅड - हे व्यक्तिगत आणि सामाजिक दोन्ही असू शकते. यात वैचित्र्य कमी आणि अ‍ॅडिक्शन, जास्तदा करणे जास्त असते. बाहेर राहणारांच्या मते ते अननुकरणीय असते. हल्किशी निगेटीव टींज कधीकधी असते. फॅडात ध्येय अजिबातच नसते. फॅड बर्‍यापैकी टिकते.

किसच पाडला तर हे तीन वेगवेगळी जगे आहेत. संदर्भानुसार पाहावे लागेल. दोन्ही बरोबर आहेत. फॅडला, गरजेनुसार, अन्य शब्दसुद्धा पर्यायी ठरू शकतात.
====================================================================================

आपणांस एका शब्दास एकच अर्थ आहे आणि दुसर्‍या कोण्या त्याच्या समानार्थी शब्दासही तोच एक अर्थ आहे असे वाटत असल्यास सांगा. पैकी कोणत्याही शब्दाचे कसे अधिक अर्थ ध्वनित होतात नि त्या दोन शब्दांच्या अर्थच्छटेतील भेदाचे उदाहरण द्यायचा मी प्रयत्न करेन.

उदा.
१. श्वान आणि कुत्रा. कुत्र्यामधे जो घृणार्थ कधीकधी असतो तो सहसा श्वानात नसतो.
२. मैत्री आणि सख्य. सख्यमधे नाती, व्यक्तिगतता जास्त येते. मैत्री राष्ट्रांची जास्त असते, राष्ट्रांचे सख्य साठी खूप्पच जवळचे नाते लागेल (सीमेवर सैन्य नाही, विसा नाही.)
============================================================================

to explore किंवा explorer या शब्दांच्या जवळ जाणारं काही आठवतंय का?

पाल्हाळ लावणे ला इंग्रजी शब्द काय? - spin wheels बरोबर वाटतोय मला तरी. अन्य असल्यास सांगावा.
Please quit spinning wheels & get to the point.

ब्लॅबर.

एक्स्प्लोअररला शोधयात्री कसा वाटतोय?

एक्सप्लोअर शब्दावर चाललेल्या चर्चेवरुन ही आठवली. आमच्या तरुण वयातली ५० सीसी गियरवाली बाईक (काहीशी बाईकसारखी दिसणारी आणि ल्यूनासारखे पेडल नसल्याने षोडषवयात माचो इफेक्टचा भास देणारी..)

आभार: www.team-bhp.com

"नेसेसरी ईविल" ला मराठीत पर्याय आहे का?

या धाग्यावर हे थोऽडं अवांतर आहे. पण त्याचं पुढे काही झालं तर त्याची फांदी वेगळी छाटता येईलच.

मी काही जुन्या मराठीतले म्हणता येतील असे शब्द अजूनही सररास वापरते. असं दिसतं की ते वापरात नसल्यामुळे इतरांना पटापट कळतातच असं नाही. त्यांची इथे नोंद करत आहे.

दवडणे - घालवणे
बैस - 'बसणे'चे आज्ञार्थी रूप
वागवणे - एखादी वस्तू (ग्रह/कल्पना/गंड इत्यादीही!) सोबत बाळगणे (बरेचदा तितकासा वापर / उपयोग नसताही)
ताल करणे - हट्ट / नखरे / कांकूं / अळंटळं / तमाशे करणे
दुग्ध्यात पडणे - द्विधा मनःस्थितीत असणे

तुम्ही असे शब्दप्रयोग करता का? करत असाल, तर इथे जरूर द्या. आपण (आंजाकरांनी) 'अंमळ'चं पुनरुज्जीवन केलं, तसं इतरही काही शब्दांचं करू.

लायबलिटीचं मराठीत भाषांतर कसं करता येईल? हिशेबाच्या संदर्भात तर मला शब्द आठवत नाहीच आहे. पण एरवीही आलंकारिक अर्थानं वापरायचा झाल्यास 'ओझं' याखेरीज काही सुचेना. ब्लँक.

ही प्रतिक्रिया इथे हलवली आहे.