स्वगत
"पक्ष्यांचे होकायंत्र,
प्रतिभेचा प्रवाह,
स्थलांतरित मनोरथ,
नियती करते ते चिंतन,
प्रतिमेचे सूत्र ,
absurdity of stunted growth models ....
हे सगळ का,केव्हापासून,कशातून ...."
"अशा जाड गडद अंधाराचा पडदा फाडायचा
आणि संगती-symmetry लावून
दृश्य-तर्काची दृष्टांत-निर्मिती करायची
ही कलावंताची जबाबदारी आणि काम ......."
- जयंत.
#ऐसीअक्षरे #दिवाळी२०२३
दिवाळी अंक पाहिलात का?
२३ एप्रिल
जन्मदिवस : चित्रकार जे.एम.डब्ल्यू. टर्नर (१७७५), पुंजसिद्धांताचा जनक, नोबेलविजेता माक्स प्लान्क (१८५८), समाजसुधारक पंडिता रमाबाई (१८५७), समाजसुधारक विठ्ठल रामजी शिंदे (१८७३), संगीतकार सेर्गेई प्रोकोफिएव्ह (१८९१), सुएझ कालवा प्रश्न सोडवणारा कनेडीयन पंतप्रधान लेस्टर पीअर्सन (१८९७), आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि भांडवलप्रवाहावर संशोधन करणारा नोबेलविजेता बर्थिल ओहलिन (१८९९), गायिका अन्नपूर्णादेवी (१९२७), अभिनेत्री शर्ली टेंपल (१९२८), गायक-संगीतकार रॉय ऑर्बिसन (१९३६), पार्श्वगायिका एस. जानकी (१९३९), दिग्दर्शक मायकल मूर (१९५४), अभिनेता मनोज बाजपेयी (१९६९), टेनिसपटू दानियेला हांतुखोवा (१९८३), अभिनेता देव पटेल (१९९०)
मृत्युदिवस : नाटककार विल्यम शेक्सपिअर (१६१६), कवी विल्यम वर्डस्वर्थ (१८५०), गायक उस्ताद बडे गुलाम अली खाँ (१९६८), सिनेदिग्दर्शक सत्यजित राय (१९९२), गायिका शमशाद बेगम (२०१३)
---
जागतिक ग्रंथ दिन
जागतिक प्रताधिकार दिवस
संयुक्त राष्ट्रांचा इंग्रजी भाषा दिन
१९२७ : 'बालदिना'ची सुट्टी साजरी करणारा टर्की हा पहिला देश ठरला.
१९४२ : हिटलरपासून सुटका मिळवण्यासाठी अमेरिकेत स्थायिक झालेला ज्यूवंशी लेखक श्टेफान झ्वाईग आणि त्याची पत्नी यांनी आत्महत्या केली (२२ किंवा २३ एप्रिल). वाढती असहिष्णुता, वर्चस्ववाद आणि नाझी विचार यांमुळे मानवजातीच्या भविष्याविषयी सर्व आशा संपुष्टात आल्यामुळे त्यांनी आत्महत्या केली. "I think it better to conclude in good time and in erect bearing a life in which intellectual labour meant the purest joy and personal freedom the highest good on Earth"
१९६७ : अंतराळवीर व्लादिमिर कोमारोव्ह याला घेऊन रश्याचे अंतराळयान सोयुझ-१ अंतराळात.
१९७१ : रझाकार आणि पाकिस्तानी सैन्याने तत्कालीन पूर्व पाकिस्तान (आता बांग्लादेश) मध्ये ३००० हिंदूंची कत्तल केली.
१९८४ : एड्स होण्यामागे कारणीभूत असणाऱ्या एच.आय.व्ही. विषाणूचा शोध.
१९९३ : मतदान करून एरित्रियनांनी इथिओपियापासून स्वातंत्र्याचा कौल दिला.
२००५ : 'यूट्यूब'चा सहनिर्माता जावेद करीम याने पहिला व्हिडीओ यूट्यूबवर चढवला.
There is currently 1 user online.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
प्रतिक्रिया
कविता
कविता चित्रमय शैलीतली वाटली. तुमच्याकडून आणखी लिखाणाच्या प्रतीक्षेत.
नो आयडियाज् बट इन थिंग्ज.
निर्मिक कलाकार
निर्मितीच्या क्षणामागची अज्ञात प्रक्रिया आणि त्याचा निसर्गाएवढाच सनातन चिरंतन आविष्कार आवडला.
- चिंतातुर जंतू
"ही जीवांची इतकी गरदी जगात आहे का रास्त |
भरती मूर्खांचीच होत ना?" "एक तूच होसी ज्यास्त" ||
चुकून कविता विभागात?
हे स्वगत चुकून कविता विभागात आले आहे काय?
चुकून?
- चिंतातुर जंतू
"ही जीवांची इतकी गरदी जगात आहे का रास्त |
भरती मूर्खांचीच होत ना?" "एक तूच होसी ज्यास्त" ||
हं
मला यातला आशय काव्यात्म वाटला.'माझ्यामते यमकपूर्ती किंवा पादपूर्ती केल्यामुळे काव्यरचना पक्की होत नसते'असे मी आधीच्या एका प्रतिसादात म्हटले आहे. त्यामुळे तुमचे वरील विधान माझ्यासाठी अनावश्यक. ( काहीशे वर्ष जुन्या शेक्सपिअरच्या नाटकांतले मॉनलॉग्ज काव्यात्म आहेत. किंबहुना त्या कविताच आहेत.)
मला ही अभिव्यक्ती काव्यात्म वाटली.
मला वाटली नाही. ही अभिव्यक्ती मला कलावंताचे काम समजावून सांगणारी वाक्ये वाटली.
त्यामुळे चुकून काही झाले आहे असे वाटत नाही.चुकून झाले असते तर बरे झाले असते.
भूमिका
कविता आवडली...शेवटच्या दोन ओळी मात्र ' विशिष्ट भूमिका' घेत असल्यासारख्या वाटल्या..हे कवितेत सह्सा नकोसे वाटते...( नकोच असा आग्रह / हट्ट नाही ! )
विचार पटले पण आकृती पटली नाही
स्वगतातातले विचार पटले. म्हणजे प्रलयवजा अव्यवस्थेतून तर्क-दृष्टांतांची व्यवस्था निर्माण करण्याचे मोठेच कार्य आहे. ते स्फूर्तिदायक आहे, आणि ते बहुधा कलावंताचेही आहे.
परंतु हे कथन मला फारच प्रशिक्षणवजा वाटले. म्हणजे कवीचा अनुभव बघून मलाच पुन्हा त्या कथनाचा साक्षात्कार झाला, किंवा मी कवीची अनुभूती जगलो, असा अनुभव आला नाही. हा स्वगताच्या आकृतीचा म्हणा, किंवा (सदस्य क्रेमर यांचे आभार) शब्दसमृद्धतेमुळे म्हणा, परिणाम असावा.
तरी काव्यास साजेशी भव्यता आहे, ती जाणवली.
तुमच्या आणखी कविता वाचायला मिळतील, अशी आशा आहे, शुभेच्छा आहेत.
जी एंचा ठसा
""पक्ष्यांचे होकायंत्र,
प्रतिभेचा प्रवाह,
स्थलांतरित मनोरथ,
नियती करते ते चिंतन,
प्रतिमेचे सूत्र ,"
या ओळी खूप आवडल्या.
छोटीशीच पण अर्थपूर्ण कविता आवडली.
थोडीशी जी एंची आठवण झाली - कदाचित "नियती करते ते चिंतन" या ओळींमुळे असेल.
बहुधा
बहुधा हे चित्रकार जयंत जोशी यांचे लिखाण असावे. आवडले. त्यांचे इतरही काही लिखाण प्रकाशित करेन जे माझ्याजवळ आहे. ते एक सर्जनशील चित्रकार आहेत.
अवांतर
हे लेखन जयंत जोशींचेच आहे का ते माहित नाही परंतु वरील स्वाक्षरीवरून ते जयंत यांचे लेखन आहे हे कळते. जयंत जोशी हेच जयंत नसतील तर त्यांना येथे आमंत्रण देऊन बोलावणे ठीक वाटते. जेणेकरून स्वतःचे साहित्य ते स्वतः प्रकाशित करतील. जयंत जोशी हे जयंत नसले तरीही इतर कोणी त्यांचे साहित्य परवानगीशिवाय प्रकाशित करू नये असे वाटते.
ऑल इज वेल.
नो आयडियाज् बट इन थिंग्ज.
प्रेरणा
वेगवेगळ्या निसर्गदत्त प्रेरणा टिपून, त्याची विणलेली रंगीबेरंगी गोधडी आवडली. कलाकाराच्या सभोवती घडणार्‍या घटनांचे, परिस्थितीचे प्रतिबिंब त्याच्या कलाकृतीतून पडत असते पण ते घडण्यापूर्वी कलाकाराच्या अमूर्त मनाच्या अल्केमीतून त्याचा प्रवास होत होत सुवर्णरुपात त्याचे स्थित्यंतर झालेले असते.
सुंदर !
सुंदर !