बागकामप्रेमी ऐसीकर : २०१५ धागा - ३

वांगी:-या झाडासाठी सर्व फुलं हाताने तोडून टाकत राहा,अर्धा किलो तरी शेणखत बुंध्याभोवती मातीत पसरवून तीनचार दिवसांनी पाणी देत राहा.एक महिन्याने झाड गुटगुटित दिसायला लागले की येणाय्रा फुलांस भरदार फळं येतील. फुढच्या वेळेस एक महिन्याची रोपे उपटून एकेक फुटावर खड्डा करून तळाशी शेणखत घालून त्यावर लावा,कमीतकमी तीन झाडे हवीत.वांगी,टोमॅटो,ढोबळी आणि साधी मिरची साठी हीच पद्धत.

झाडाला डाळ-तांदुळाच धुवट घाल रोज.

'बिग बॉय' टोमॅटोलाही फळ धरलंय. (अर्ली गर्लच्या शेजारी ठेवल्यामुळे वाण नाही पण गुण लागला का?)

फळ धरलांय का नक्की? नायतर हायड्रोसिल आसंन. अर्ली गर्ल्ने हात सुदा लावून दिला नशिल तेच्यामुले... :)

आमी आमच्या नाजुक चेरी टोमॅटोच्या बाजूला दोन रांगडे बीफस्टेक टोमेटो लावले होते....
होऊं जाउं द्या थ्रीसम!
स्त्रीमुक्तीवादीच आमी; आसां साक्षात अदितीचां मानां सर्टिफिकिट हाय!! :)
आता चेरी टोमॅटोक फळां लागली हायंत. पन ती नक्की कोनच्या बीफस्टेकची तां काय ठांवा नाय!!!!
वीकेन्डला फोटो टाकतांव.

स्त्रीमुक्तीचा विजय असो!!!!!
इचिभनं, आजकाल कुनाचा जल्ला काय साला भरोसाच नाय!!!!
-पिवला भोईर
:)

काका उर्ध्वरेतनाबद्दल काही सांगत नाहीत त्यामुळे मलाच काहीतरी कष्ट करावे लागणार याची खूणगाठ मी मनाशी धरली. ते पुंकेसर वरच्या दिशेला जावेत म्हणून शेवटी मीच हो कष्ट केले. आता बघूया फुलाचं पोट फुलतंय का ते!

सध्या दिसणाऱ्या कळ्या मात्र वरच्या दिशेला बोटं दाखवत आहेत.

आधी प्रॉमिस केल्याप्रमाणे हे अजून काही फोटो....
हा बहरलेला यलो जास्मिन...

ही रातराणी...

हा खरा गुलाबी गुलाब. हा अतिशय नाजूक आहे. जरा फुलं आली की त्याच्या फांद्यांना ते वजन सहन होत नाही, लगेच खाली वाकतात. सुवास आपल्या गावठी गुलाबाचा...

हे रोझमेरीचं बुश. गेल्या खेपेला आऊट ऑफ फोकस आलं होतं म्हणुन पुन्हा देतोय...

हे ओरॅगनो, पास्टा-पिझ्झ्यात घालायला..

हे ब्लू आयरिस..

हा जापनीज मेपल ट्री..

हे एक फ्रंट आयलंड. पूर्वी इथे फक्त लहानमोठे दगड्-धोंडे होते, अजूनही आहेत. त्या दगडांना हिरवाई फोडायचा माझा एक प्रयत्न...

माझ्या बागेची रक्षणदेवता! :)

आता भाजीपाल्याविषयी. पूर्वी लहान प्लास्टिक कंटेनरमध्ये पेरलेल्या बियांना रोपं आल्यानंतर आता ती रोपं वाफ्यांमध्ये ट्रान्सप्लांन्ट केली आहेत.
या वाफ्यात काकडी, इंडियन कारली आणि स्क्वॉश आहेत...

माझी आधी लावलेली काकड्याची काही रोपं किड्यांनी खाऊन टाकली. :(
आता नवीन बॅच तयार होतेय...

ही पूर्वी ट्रान्सप्लांट केलेली मिरच्यांची रोपं...

गंमत म्हणजे या मिरच्यांच्या जागी गेल्या वर्षी टोमॅटो लावले होते. त्या वर्षीच्या बियांची ही दोन चुकार रोपं यावर्षी रुजून वाढताहेत...

हे आमचे यावर्षीचे टोमॅटो. उजवीकडचे दोन ते रांगडे बीफस्टेक टोमॅटो आणि डावीकडची ती नाजूक चेरी टोमॅटो.

अदिती काही म्हणो सेल्फ पॉलिनेशनबद्दल, पण आमच्या चेरीला छोटी बाळं सुद्धा होताहेत... :)

हा अजून एक वाफा. इथे ही चवळी लावलेली आहे..

त्याच वाफ्यात ही मेथी नुकतीच पेरलेली, जस्ट उगवते आहे...

आणि त्याच वाफ्यात ही दोन वांग्याची रोपं. ही अजून जोम धरत नाहियेत, आणि किडे त्यांची पानं कुरतडताहेत! :(

ती अदिती जे अळू-अळू करून गाणं गात असते ते ह्ये? :)

अ‍ॅन्ड नाऊ फॉर द ग्रॅन्ड फिनाली...
ही कलिंगडाची रोपं. चांगली जगली आहेत. ही खूप पसरतात म्हणून वेगळी मोकळ्या जमिनीवर लावली आहेत. अजून एका रोपासाठी जागा आहे. तिथे एक हनिड्यू मेलन लावीन असं म्हणतो...

असो. तर मंडळी आत्ता इतकंच गोड मानून घ्या...
फळझाडांना आत्ताशी फुलं-पानं येत आहेत. जरा थोडी फळं धरली म्हणजे मग त्यांचे फोटो टाकीन.
तोवर पाणी-खतं देणे आणि फवारणे हा कार्यक्रम जारी आहे...

अंतराआनंदः अहो आपण एखादी गोष्ट अर्पण केल्यावर 'जरा गोड मानून घ्या' असंच म्हणतो ना! :)
अदिती: च्यायला अजून पुरेशी पानं नाय आली त्या कलिगडाच्या वेलाला तर ही कलिंगडं मागतेय! जरा त्याला वाढू दे की अजून!! :)
ॠषिकेशः

आमची नुकतीच झालेली राख पूर्वेला फुंकून द्या.. (होपफुल्ली पोचेल आम्रिकेच्या पश्चिम टोकाला)

अरे अगदी "पृथिव्यै समुद्रपर्यंतायां एक राख इति?" :)

मोठ्या वृक्षांची निगा कशी राखता? फवारणी वगैरे करावी लागते? का ते सेल्फ सस्टेनिंग आहेत?

मोठे होईपर्यंत पहिले ५-६ वर्षे खूप काळजी घ्यायला लागते. एकदा मोठे झाले की मग त्यांची मुळं खोलवर जातात. मग बागेच्या इतर स्प्रिंक्लर सिस्टमने दिलेलंच पाणी ते पितात.
मी मोठया झाडांना वर्षातून ३ वेळा खत घालतो. दोनदा त्यांच्या मुळांशी मल्च पसरतो. फळझाडं आटोक्याच्या उंचीत ठेवली आहेत. त्यांवर जर कधी कीड वगैरे पडली तर (शिडीवर चढून) त्यांच्यावर फवारणी करतो. :) आम्रिकेत आल्यापासून कधी बापजन्मी केली नसती असली स्किल्स अ‍ॅक्वायर केली आहेत!!
बाकी ते पाईन वगैरे अनेक मजली उंचीचे आहेत त्यांवर काही स्प्रे करता येत नाही...
४-५ वर्षांतून एकदा सर्व्हिस बोलावून सगळी मोठी झाडं ट्रिम आणि थिन करून घेतो....
शुचि: हां, ती फार चमकदार व्हरायटी आहे. माझ्याकडे निळीच पण चमकदार नसलेली व्हरायटीही आहे. तिला चमक नसली तरी तिच्या फुलांना निळ्या रंगाची एक दुर्मिळ शेड येते म्हणून जोपासली अहे. पण सध्या त्या आयरिसला एकही कळी/ फूल नाही, तिचं सायकल थोडं उशीराचं आहे. फूल आलं की फोटो टाकीन...
रुची:

बागकामप्रेमीला अशी बाग मिळायला हवी आणि बागेला असा बागकामप्रेमी मिळायला हवा.

मेणी मेणी ठॅन्क्यू!!!! :)

तुमच्या मेयर लिंबाच्या झाडाचा फोटो कुठाय? त्याची पानेही हिवाळ्यात गळतात का हो?

फळझाडांचे फोटो तिसर्‍या आणि शेवटच्या हप्त्यात! आत्ता फक्त भाजीपाला!! ("काकू, बॅन्ड संध्याकाळी, आता फक्त सनई-चौघडा!!" संदर्भः नारायण) :)
फळझाडांना आत्ताशी फुलं/पानं येतायत.
माझ्या मेयर लिंबाची पानं गळतात आणि नवीनही येतात. पण ही क्रिया वर्षभर चालू असते. जुनी पानं गळून नवी पानं येत रहातात त्यामुळे फॉलसारखं नुसतं काटक्याचं झाड कधी होत नाही.

हा धागा नेहमीच वाचते आणि फोटो बघत असते.

बरीच नविन माहीती कळते, आणि त्याचा वापरही करता येतो.

मी आमच्या बाल्कनीत थोडीफार रोपे ठेवली आहेत.

उपयोगी अशी पुदीना, क्ढीपत्ता, मिरची, आणि कोथिंबीर लावली होती.
पुदीना, कढीपत्ता चांगले वाढलेत. कोथिंबीर थोडीफार आली, मिरची अजिबातच नाही (परत प्रयत्न करणार आहे)
मोगर्‍याला पण दोन फुले आलेली दिसतायत.

आणि बाकीची शोभेची छानच राहीली आहेत. त्याचे विशेष काही करावे लागत नाही.
एक केशरी फुलांचे (नाव लक्षात नाही) होते. एक दोन फुले आली. नंतर बहुदा ते पक्षांच्या कामी आले असावे. :(
इथे लहानसे , पिवळ्या रंगाचे पक्षी येतात. त्यांनी इथे घारटे केले आहे. सध्या तिथे एक पिल्लू आहे. आणि दिवसभर मोठ्यांची ये जा चालू असते. .

माझ्या ब्लूबेरीला नुकतीच पानं फुटायला लागली आहेत, पण शेंड्यांवर त्याआधीच अशी फुलं फुलली आहेत. आता खारींपासून त्याचा बचाव कसा करायचा या विवंचनेत मी आहे.

बेझीलही उगवते आहे. साध्या आणि चेरी टोमॅटोलाही २-३ फुलं आली आहेत. भोपळ्या मिरचीच्या रोपांना बहुतेक लवकरच फुलं येतील अशी चिन्ह आहेत. लाल माठ, फरसबी आणि लसणीची पातही उगवत आहे. पेरलेल्या अळूचे कांदे उकरून कोणीतरी पळवले आहेत. आतापर्यंतच जमेची बाजू म्हणजे घाबरून घरातच ठेवलेला स्ट्रॉबेरीची काही फळे चाखायला मिळाली.

आणि हो! गेल्या वर्षी ब्रेक घेतल्यानंतर यावर्षी परत डेकच्या खाली पक्ष्यांच्या जोडीने घरटे बांधले आहे.

इथून मी १० ऑर्गॅनिक बियाणांचं पाकीट मागवलं आहे.
प्रगती इथे कळवत राहिनच!

सोडून यावे लागले.
=====================================================================================================
२००४ ते २०११ अशी ८ वर्षे आम्ही नोयड्यात आणि गुरगावात ग्राउंड फ्लोअर वर राहिलो. आमच्या घरमालकांनी अगोदरच बरीच झाडे झुडपे, गमले आणि गवत लावून ठेवलेले. मला किंवा बायकोला बागकामात काही रस नव्हता पण आम्ही पाणी श्रद्धेने घालायचो. शेजारच्या घराच्या माळ्याकडून खत आणून घालायचो. त्यामुळे मालकांचे कोणते झाड वाळवण्याचे पातक आम्हाला लागले नाही.

हळूहळू कॉलनीतल्या बायका बायकांच्या इर्ष्येतून (असे माझे भाबडे मत) बायकोला आपल्याही घरी उत्तमोत्तम गमले असावेत असे वाटू लागले. मक्काय, नर्सर्‍यांतून जाऊन किंवा गमलेवाले सोसायटीत आले कि लगेच 'वेगळे' बघून गमले घ्यायचे. पूर्वीचे ३०-३५ आणि आम्ही नव्याने घेतलेले ३०-३५ असे चिकार गमले घरात झाले. उत्साहाने म्हणावे तर फक्त शेजार्‍यांकडून कडिपत्ता घेणे/चोरणे* टाळावे म्हणून मी कडीपत्ता लावलेला. बायकोने 'स्वतःची तुळस' लावलेली.

नंतर २००७ ला ईशान्य जन्मण्यापूर्वी (अर्थातच उत्साहात) हार्डवेअरच्या दुकानात जाऊन बाळाला झुलवायला एक पाळणा बनवायला सांगीतला. कैतरी कमुनिकेशन गॅप झालेला. ईशान्य आजोळून आल्यावर पाळणा आला तर तो ह्ह्हे भलादांडगा! त्याच्यावर तीन लोक आरामात बसू शकायचे. (आणि बहुतेक बाळ ठेवले तर पक्के खाली पडणार.) हॉलमधे २-३ जण त्याच्या हेलकाव्याने ठेचल्यावर त्याला लॉनमधे हलवण्यात आले. पाळणा फोटोत मागच्या बाजूला आहे. आम्ही त्याच्यावर बसून तासंतास टाईमपास करत असू, फोटो काढायचीही चिकार हौस, पण "लॉन" या प्रकाराची फोटो काढायची पात्रता आहे हा विचार मनात नाही आला तेव्हा. हा एकच फोटो मला तिथे काढलेला मिळाला आहे. तो ही कोपर्‍यातला आहे.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------
आम्ही उत्तर दिल्लीत शिफ्ट झालो तेव्हा हे गमले (आमचे आमचे) न्यायचे नाहीत (घर दुसर्‍या मजल्यावर आहे.) असा निर्णय मी (अर्थातच एकट्याने) घेतला. मग त्यांच्याबद्दलची हळहळ आणि त्यांना परत आणायच्या मागण्या केल्या गेल्या. हळूहळू त्या विरल्या. पण अजूनही कधीकधी चुकुन माकून बाल्कनीत ठेवायला गमला घेताना 'ती गेली तेव्हा' टाइप वातावरण निर्माण होते.
--------------------------------------------------------
*पकडले गेल्यावर अजून थोडी करा असे होस्ट म्हणतो अशी चोरी.

इथला या वर्षीचा वसंत ऋतू इतर वर्षांच्या मानाने बराच लवकर सुरू झाला होता. आतापर्यंत बहुतेक झाडांना पानेही आली आणि चेरी, सफरचंद वगैरे फळझाडांना मोहोरही आले होते त्यामुळे आता थोडे बागेचे छान-छान फोटो काढून लावावे असा विचार होता. त्यातच काल बागेत फिरताना, मागल्या वर्षी लावलेला लॅव्हेंडर हिवाळा सोसून जिवंत राहिलेला दिसला, त्याला पालवी फुटलेली पाहिली आणि डोळ्यात आनंदाश्रू उभारले (आमच्याकडे सामान्यतः लॅव्हेंडर पेरिनियल नाही) मग निसर्गाच्या ममत्वावर विश्वास ठेऊन गार्डन सेंटरकडे धाव घेतली. अर्धांगाच्या (माफक) विरोधाला न जुमानता आणि त्याच्या धोक्याच्या सूचनेकडे पूर्ण दुर्लक्ष करून दोन गुलाबाची झाडे, दोन बेरीची रोपे आणि काही फुलांच्या कुंड्या..आपलं गमले विकत आणले. 'ब्लू आयरीस'ला स्थानापन्न करताना व्हॅन गोहच्या आवडत्या चित्राला स्मरून त्या 'आयरिस'साठी मुलीला गोड गाणी गायला लावली आणि मग रात्री नऊ वाजता बागेत आवराआवर करून घरात आले (आमच्याकडे आता साडे-नऊपर्यंत उजेड असतो) झोपण्याआधी हवामानाच्या अंदाजाकडे नजर टाकली आणि सगळं आलबेल असल्याने निर्धास्तपणे झोपी गेले. सकाळी साखरझोपेत असतानीम नवर्याने लाडीकपणे उठवत "प्रिये, दिवस उजाडला आता ऊठ आणि जरा बाहेर पहा" म्हणून फर्रकन पडदा उघडला तेंव्हाच काहीतरी चुकतंय याची कल्पना आली होती; बाहेर अर्थातच बर्फ कोसळत होता, चार इंच पाणीदार बर्फाखाली नुकतीच उमललेली झाडे चुपचाप उभी होती. माझ्या डोळ्यात उभे राहिलेले अश्रू (आज दु:खाचे!) लपवत गुमान कुंड्या घरात आणायला गेले. सुदैवाने हवा फार गार नाहीय आणि दुपारपर्यंत सगळा बर्फ वितळून जाईल पण नवीन झाडांचे काय होणार ते त्या निसर्गदेवतेलाच ठावूक!

या धाग्याचे शीर्षक बागकामप्रेमी अनिवासी ऐसीकर असे असायला हवे. इकडे कुणीच कसे बागा करत नाहीत?

रुचीचं रडगाणं ऐकून तिला दिलासा कसा द्यावा हे समजत नाही. तू तुझ्याकडून आत्तापुरती काळजी घेतली आहेस, आता अजून थोडी काळजी घे.

पंधरा दिवसांपूर्वी कुंड्यांमधल्या* पुरामुळे टोमॅटोच्या पानांनी मान टाकली होती. आज त्याचा एक मोठा वाढलेला टोमॅटो कम्युनिझमकडे वाटचाल करतो आहे. उद्यापर्यंत खाण्यायोग्य पिकेल बहुदा. हा पहा. दुसरा एक बालआकारातच वयात येताना दिसतोय. पण झाडाची तब्येत आता ठीक दिसत्ये. नवीन पानं फुटताना दिसत आहेत. पावसानंतर चार दिवस कडकडीत ऊन होतं, त्याचा झाडाला फायदा झाला असणार. शिवाय कुंडीतली वरवरची माती कोरडी दिसल्यावर थोडंथोडं पाणी घातलं. आता पावसापासून थोडं लांब ठेवलंय झाड.

हा पेराएवढा व्यास असणारा 'बालवीर'.

माझ्या रडगाण्यांमध्ये वांग्याची फळं अजूनही धरत नाहीयेत. भोपळ्या मिरचीनेही टोमॅटोच्या ऐवजी वांग्याचा रस्ता पकडून फुलंच गाळायचं ठरवलं आहे; काल कुंडीत एक फूल सापडलं. आता संशय असा आहे की सध्या टेक्सासच्या वाळवंटात अंमळ पावसाळी हवा सातत्याने असल्यामुळे परागीकरण नीट होत नाहीये. फुलांमध्ये ब्रश फिरवूनही फायदा झालेला नाहीये. त्यातल्या त्यात आनंद असा की मिरची आणि वांगं दोन्ही झाडांच्या तब्येती टुणटुणीत आहेत आणि त्या दोन्ही झाडांना चिक्कार कळ्या अजूनही आहेत, येत आहेत, इ.

आज पहिल्यांदाच बेझिलची काही पानं खुडली, साधारण पेरभर आकार असणारी १०-१५ पानं आहेत. ऊन कमी असल्यामुळे वाढ कमी होत्ये असं वाटतंय. पण पावसाळी हवा अळूला जोरदार मानवल्ये. एका अळकुडीला चार पानं आल्येत, त्यातली शेवटी आलेली दोन बऱ्यापैकी मोठीही झाल्येत. पंधरा दिवसांनी दोघांपुरती अळूची भाजी करता येईल असं वाटतंय.

* कोणत्यातरी भाषेत, बोलीत मराठीतल्या शब्दाचा अर्थ वेगळाच होतो म्हणून मी तो शब्द सोडणार नाही. लंडन, फिनलंड वगैरे शब्दांवर मराठी विनोद करणं मला बालिश वाटतं. किंवा हा माझा मोठं होण्याचा क्षीण प्रयत्न म्हणा!