सरवन भवनाची फिल्मी ष्टोरी

गेल्या 10 – 15 वर्षात चेन्नईला भेट दिलेल्यांना कधी ना कधी तरी सरवन भवनाबद्दल ऐकून माहिती असेल. कदाचित तेथील खाद्य पदार्थांची चवही घेतली असेल. चेन्नईसाठी सरवन भवन चेन हॉटेल्समधील शाकाहारी खाद्यपदार्थ म्हणजे जणू मेजवानीच. भारत भर 33 शाखा व परदेशात 47 शाखा चालवणार्‍या एवढ्या मोठ्या कारभारामागे 66 वर्षाच्या राजगोपाल या व्यक्तीची दूरदृष्टी, त्याचे श्रम व मिळालेल्या संधीचे सोने करण्याची जिद्द आहेत. चेन्नईच्या हॉटेल व्यवसायात याचा भार मोठा दबदबा आहे. शाकाहारी हॉटेल व्यवसायाला त्यानी गौरव प्राप्त करून दिले असेच अनेकांचे मत आहे. सरवन भवनशी स्पर्धा करणार्‍या मुरुगन इडलीच्या व्यवस्थापकाच्या मते राजगोपाल यानी या व्यवसायात क्रांती केली आहे.

नाडार या मागास जातीत जन्मास आलेला राजगोपाल यानी एके काळी चेन्नई येथे फक्त ब्राह्मणांचीच मक्तेदारी असलेल्या हॉटेल व्यवसायाची सूत्रे स्वतःच्या हातात घेतली व व्यवसायाला प्रतिष्ठा मिळवून दिली असे म्हणण्यास भरपूर वाव आहे. आयटी इंडस्ट्रीत जम बसवत असलेल्या मध्यमवर्गाची पारंपरिक शाकाहारी खाद्य पदार्थांची मागणी पूर्ण करण्यात राजगोपाल यशस्वी झाला आहे. चेन्नई शहरातच या हॉटेल्सच्या एकूण कामगारांची संख्या 800 आहे. आयटी सारख्या प्रगत उद्योगातील सोई सुविधा – ट्युशन फी, घरभाडे, हॉस्पिटल्सचा खर्च, वाहन सुविधा, निवृत्तीवेतन इ.इ. – या चेन हॉटेल्सच्या कामगारांना दिल्या जातात. म्हणूनच हा कामगार वर्ग त्याच्याप्रती श्रद्धा बाळगून आहे. राजगोपाल यानी आपल्या जन्माच्या ठिकाणी एक प्रचंड देऊळ बांधले असून दर्शनासाठी हजारोंच्या संख्येनी तेथे भक्त येतात. त्याचप्रमाणे सरवन भवनातील खाद्यपदार्थासाठीसुद्धा मोठ्या प्रमाणात ग्राहक येत असतात.

या चेन हॉटेल्सच्या बिझिनेस मॉडेलला कुठल्याही प्रकारचा धोका नाही हे राजगोपालच्या अटकेनंतर सिद्ध झाले. सरवन भवनाचा जगभर विस्तार होत असताना राजगोपाल याला एका खुनाच्या आरोपाखाली अटक करण्यात आली होती. त्याच्यावर खटला भरला गेला व त्यात त्याला जन्मठेपेची शिक्षा झाली. परंतु हा केवळ 11 महिन्यानंतर जेलमधून बाहेर आला. काही दिवसातच त्याच्या चेन हॉटेलची एक शाखा हाँगकाँग येथे व दुसरी शाखा ऑस्ट्रेलियातील सिडनी येथे उघडली. या ठिकाणी पंचतारांकित हॉटेल उघडण्याचाही विचार त्याच्या डोक्यात घोळत होता.

सरवन भवनाची खासीयत इडली व मेदू वडा (वडाई) या ‘टिफिन’ पदार्थात आहे. सोनेरी रंगाचा खरपूस मसाला दोसा, पांढरे शुभ्र इडली (त्याभोवती रंगीत चटण्याची आरास), व डोव्हनटसदृश मेदू वडा यांना नुसते बघितले तरी तोंडात पाणी सुटेल. सकाळपासून रात्रीपर्यंत यांचे उत्पादन होत असते व चवीतही अजिबात फरक पडत नाही. या चेन हॉटेल्सच्या कांउटरवर 1997 साली (म्हणजे त्याच्या अटकेपूर्वी) प्रकाशित झालेले I Set My Heart on Victory या पुस्तकाची विक्रीसुद्धा होत असते. राजगोपाल यानी लिहिलेल्या (वा लिहून घेतलेल्या!) त्याच्या आठवणी, कार्यशैली व स्वतःचा उदोउदो करून घेणार्‍या घटनांची त्यात माहिती आहे.

राजगोपालची ही कथा 1947 सालापासून सुरु होते. तमिळनाडूच्या दक्षिणेकडील पुन्नयाडी या खेड्यात त्याचा जन्म झाला. हे गाव इतके छोटे आहे की तेथे एस टी बसेससुद्धा कधी थांबत नव्हत्या. मातीने सारवलेल्या घरात त्याचे कुटुंब राहत होते. सातवीत असताना त्यानी घर सोडले व हातात एक टॉवेल घेऊन एका सामान्य दर्जाच्या चहाच्या टपरीत टेबल पुसण्याचे काम तो करू लागला. जवळच असलेल्या वाहत्या नदीत आंघोळ व टपरीतील चहाच्या भट्टीसमोर झोप. परंतु त्याचा स्वतःवर भरपूर विश्वास होता. काही दिवसानी टपरीच्या मालकानी याला चहा करण्याचे गुपित सांगितले. फक्कड चहा बनवण्याचे तंत्र त्याला सापडले. मालक एकदम खूश!

काही दिवसातच हॉटेल पोर्‍याच्या कामाचा त्याला कंटाळा आला. कुणालाही काहीही न सांगता तो चेन्नईला (पूर्वीचे मद्रास शहर) पळून गेला.शहराच्या बाहेरच्या केके नगर या भागात त्यानी किराणामालाचे एक छोटेसे दुकान उघडले. त्या काळी त्या भागात एकही खानावळ नसल्यामुळे जेवणासाठी त्याला टी नगरपर्यंत पायपीट करावे लागत असे. 1979 च्या सुमारास शेजार्‍याशी गप्पा मारत असताना केके नगरमध्येच एक हॉटेल उघडण्याची कल्पना त्याला सुचली.

शंभर वर्षापूर्वी मद्रास येथे एकही खानावळ नव्हती. पारंपरिक पद्धतीने आयुष्य काढणार्‍या येथील कर्मठ लोकांना बाहेरचे खाणे निषिद्ध होते. 1950च्या सुमारास कुठेतरी एखादे तुरळक हॉटेल तेथे दिसू लागले. व त्याही ब्राह्मणाकडून चालणार्‍या व ब्राह्मणासारख्या उच्चवर्णीय प्रवाश्यासांठी होत्या. इतर जातींना तेथे मज्जाव होता. मोजकेच खाद्य पदार्थ बनविणार्‍या अशा हॉटेल्मध्ये सोवळ्या ओवळ्यांचा बडेजाव होता. स्वयंपाकी, वाढपी, पाणी देणारे, उष्टे काढणारे... सर्व ब्राह्मणच असायला हवेत अशी अलिखित अट होती. इतर जातीच्या ग्राहकांनी उष्टे केलेल्या कप-बश्या, प्लेट-वाट्या स्वच्छ धुऊन ठेवले तरी ब्राह्मण ग्राहक त्यांना शिवत नसे. ब्राह्मण वर्गाची नाराजी पत्करून हॉटेल चालवणे शक्य होत नसे. कारण अतिरिक्त पैसा याच वर्गाकडे होता व इतर जाती पोटा-पाण्यापुरते कमावत असत. त्यामुळे त्यांना हॉटेलची चैन परवडत नसे. नाडार जातीच्या या पोर्‍याला हॉटेल चालवण्यास देणारे तरी सोडा, खानावळीत जेवायला प्रवेश देणारेसुद्धा त्याकाळी नव्हते. काही ठिकाणी मात्र इतर जातीचे व इतर जातीसाठी हॉटेल्स दिसू लागले.

अगोदरच नुकसानीत चालत असलेल्या या इतर जातीच्या हॉटेल्समध्ये गुंतवणूक करणे राजगोपालला शक्य नव्हते. शेवटी 1981 साली केकेनगर येथे त्यानी एक छोटीशी चहाची टपरी उघडली. धंदा नीटसा चालत नव्हता. किराणामालाच्या विक्री खरेदीचाच अनुभव गाठीशी असल्यामुळे काही महिन्यात त्याच्यावरील कर्जाचा बोजा वाढू लागला. परंतु एका ज्योतिषाने जवळ अग्नी असलेल्या धंद्यात बरकत होईल असे वर्तवल्यामुळे अजून काही दिवस वाट बघण्याचे त्याने ठरवले. त्याच्या एका हितचिंतक सल्लागाराने जास्तीत जास्त स्वस्त माल, टाकाऊ भाज्या, कामगारांना कमीत कमी पगार व स्वयंपाकासाठी रस्त्यावरील कुठल्याही उपाशी भटक्याला पकडून काम करून घेतल्यास नुकसान होणार नाही हा कानमंत्र दिला. त्यानी लिहिलेल्या आठवणीत सल्लागाराचा हा सल्ला त्याला आवडला नाही असे नमूद केले आहे. सल्लागाराचे न ऐकता चांगले पदार्थ, चांगल्या दर्जाचा भाजीपाला, कामगारांना इतर हॉटेलपेक्षा जास्त पगार यावर त्यानी भर दिला. याचे परिणाम म्हणजे काही दिवसातच महिन्याला 10 हजार रुपयाचा तोटा होत आहे हे त्याच्या लक्षात आले. कारण त्याकाळी खाद्य पदार्थांच्या किंमती रुपया-दीड रुपया एवढ्याच होत्या व 10 हजार ही कर्जाची रक्कम फारच मोठी होती.

परंतु पुढील काही महिन्यात याच्या हॉटेलातील खाद्य पदार्थ रुचकर व स्वस्त आहेत याची मौखिक जाहिरात होऊ लागली. बघता बघता ग्राहकांच्या संख्येत मोठ्या प्रमाणात वाढ झाली. कर्ज फिटले. फायदा होऊ लागला. इतर ठिकाणी शाखा उघडण्याचा विचार घोळू लागला. कामगारांनी साथ दिली. प्रोत्साहन मिळाले. धोका पत्करून शाखा उघडली. विश्वासू नोकर मिळाले. कामगारांच्या पगारात वाढ, मोफत रोगोपचार, कामगारंच्या मुलींच्या लग्नासाठी विनव्याजी कर्ज इत्यादी सुविधा तो देऊ लागला. इतर व्यावसायिकांच्या तुलनेत हे कामगार आपल्या मालकावर खुश होते. राजगोपाल हा कामगारांच्या दृष्टीने ‘आण्णाची’ – मोठा भाऊच होता.

1990 च्या नंतर चेन्नईतील अनेक उपनगरामध्ये सरवन भवनाच्या पाट्या झळकू लागल्या. चेन्नईच्या नागरिकांना सरवन भवन म्हणचे जणू मॅक्डोनाल्डच वाटत आहे. खाण्याच्या जागेत भरपूर उजेड, खाद्यपदार्थांची उच्च व सातत्य असलेली गुणवत्ता, सगळ्याच शाखामधल्या पदार्थांची एकाच प्रकारची चव, hot, healthy, hygienic हा मंत्र, पारदर्शक स्वयंपाकाची जागा, पिण्यासाठी फिल्टरचे पाणी, त्यामुळे ग्राहकांची प्रथम पसंती या चेन हॉटेल्सना आहे. मॅक्डोनाल्डसारखे बाहेरून तयार केलेले खाद्यपदार्थ येथे आणल्या जात नाहीत. सर्व पदार्थ येथेच तयार होतात. इतर हॉटेल्सप्रमाणे रात्री उरलेले पदार्थ ठेवण्यासाठी येथे फ्रीझरसुद्धा नाही. फक्त भाजीपाल्यासाठी कूलरचा सोय आहे. दोश्या-इडलीचे पीठसुद्धा हॉटेलच्या जागेतच तयार केले जाते. हॉटेलचा स्टाफ राजगोपाल देत असलेल्या पगारावर खुश आहे. प्रत्येक व्ववस्थापकाकडे मोबाइल, व बाइक असल्यामुळे हा वर्ग मालकाबद्दल अत्यंत आत्मीयतेने बोलत असतो. बाइकच्या दुरुस्तीसाठी मेकॅनिकसुद्धा या कंपनीचाच पगारदार नोकर आहे. (एके काळी दाढी कटिंगचे पैसेसुद्धा भत्ता म्हणून वेटर्सना मिळत होते!)

2000 साली सरवन भवनाची एक शाखा दुबईमध्ये राजगोपालचा मुलगा शिवकुमार याच्या पुढाकाराने उघडली. चित्रपटाच्या फर्स्ट डे फर्स्ट शो सारखे हॉटेलच्या उद्घाटनाच्या दिवशी गर्दी उसळली होती. बघता बघता पॅरीस, फ्रँकफुर्ट, लंडन, डल्लास, दोहा इत्यादी ठिकाणी सरवन भवनच्या शाखा उघडल्या व धंदाही चांगल्या प्रकारे चालू लागला. ज्या शहरात लक्षणीय प्रमाणात भारतीय आहेत त्याच शहरात शाखा उघडण्याचे धोरण कंपनी राबवते. सामान्यपणे प्रत्येक शहरात एकच शाखा असते. अपवाद फक्त मॅनहाटनचा, जेथे दोन शाखा आहेत. जे भारतीय होमसिक् आहेत त्यांच्यासाठी भारतीय चेफनी बनवलेले खास भारतीय शाकाहारी पदार्थ – अगदी चेन्नईमध्ये बनवल्यासारखे – सरवन भवनामध्ये मिळत असल्यामुळे ग्राहकांची गर्दी होते. त्या देशातील स्थानिक नागरिकांना आग्रह करण्याची वा त्यांना आकर्षित करण्याची गरजच त्यामुळे भासत नाही.

2002 साली सिंगापूर व कॅलिफोर्निया येथे शाखा उघडताना राजगोपालवर प्रेयसीच्या खुनाचा खटला भरला गेला. जिच्याशी त्याला लग्न करावेसे वाटत होते तिलाच त्यानी मारून टाकले असा आरोप त्याच्यावर होता. त्याच सुमारास ओमान, कॅनडा, मलेशिया, येथे सरवन भवनाच्या शाखा उघडल्या. 2004 साली राजगोपालवरील खुनाच्या आरोपाच्या खटल्याचा निकाल लागला. स्थानिक न्यायालयाने त्याला 10 वर्षाची सक्षम कारावासाची शिक्षा सुनावली. याच कालखंडात या हॉटेलच्या 29 शाखा जगभर पसरल्या होत्या. राजगोपालला या झालेल्या शिक्षाबद्दल विचारल्यावर "मी कुणाच्याही मृत्युला जबाबदार नाही. दुसऱ्यानी केलेल्या कृत्यासाठी मला शिक्षा भोगावी लागत आहे. व मी ईश्वराची प्रार्थना करतो. खरे पाहता ईश्वरानीच मला तुरुंगात पाठवले तेही माझ्या भल्यासाठीच. कारण माझा मुलगा, शिवकुमारला या व्यवसायाचा अनुभव यावा हे ईश्वराच्या मनात होते."

आठ महिने शिक्षा भोगल्यानंतर सुप्रीम कोर्टाने प्रकृती अस्वास्थ्याच्या निमित्ताने शिक्षा भोगण्यास स्थगिती दिली. 2009 साली मद्रास हायकोर्टाने त्याचे अपील फेटाळले व खालच्या कोर्टाच्या निकालावर शिक्का मोर्तब केले. एवढेच नव्हे तर खुनाबरोबर कट कारस्थान रचल्याच्या आरोपावरून शिक्षेत वाढ केली. पुढील 3 महिन्यात जामीनावर सुटून तो जेलबाहेर पडला. कारण त्यानी झालेल्या शिक्षेच्या विरोधात सुप्रीम कोर्टात अपील केले. हे अपील सुनावणीस येण्यास किती कालावधी लागेल, किती वर्ष लागतील याचा कुठलाही अंदाज नसल्यामुळे शिक्षा न झाल्यासारखे त्याचे दैनंदिन व्यवहार चालू झाले. सुप्रीम कोर्टाने त्याचा पासपोर्ट जप्त केल्यामुळे तो परदेशी जाऊ शकत नाही याचा अपवाद वगळता त्याच्या जीवनशैलीत कुठलाही फरक पडला नाही. खुनाच्या आरोपानंतरच्या 12 वर्षाच्या कालावधीत बाहेरच्या देशात कित्येक शाखा उघडलेले आहेत.

चेन्नई येथील स्थानिक वृत्तपत्रात मोठमोठ्या मथळ्याखाली राजगोपालवरील खटल्याच्या बातम्या प्रसिद्ध होत होत्या. तिखट मीठ लावून बदनामकारक मजकूर छापला जात होता. निंदा नालस्ती केली जात होती. त्याच्या जागी इतर कुणी लेचा पेचा असता तर तो कधीच या प्रसंगातून सावरला नसता. हा संपला त्याचा व्यवसाय संपला, सरवन भवन गाशा गुंडाळणार अशी अटकळ बांधली जात होती. परंतु हॉटेल्समधील गर्दी काही कमी झाली नाही. त्याच्यावरील शिक्षेचा परिणाम त्याच्या धंद्यावर झाला नाही हे विशेष.

खेडेगावातील बेकार, भटक्या, अनाथ मुला-मुलींना/तरुण-तरुणींना हेरून तो त्याच्या कंपनीत भरती करतो व कामाचे प्रशिक्षण देतो. त्यांच्या खाण्या-पिण्याची व राहण्याची सोय करतो. त्यामुळे त्याच्या हॉटेल्सचे कामगार कायमच मालकाच्या उपकाराच्या ओझ्याखाली राहतात. मुळात राजगोपालला स्वतःच्या प्रसिद्धीची हौस नाही – फक्त हॉटेल्सचे नाव झळकत असणे त्याला पुरेसे वाटते. त्यामुळे हॉटेलात येणार्‍या ग्राहकांना हॉटेल व हॉटेलचा मालक यात फरक करणे शक्य होते. एखाद्या खुनी माणसाच्या हॉटेलमध्ये जाऊन त्याला श्रीमंत करत राहणे योग्य नाही असे जरी एखाद्याने नाक मुरडले तरी मी कुणाशी व्यवहार करतो याचे मला देणे घेणे नाही तो दारुडा आहे का, तो बायकोली मारहाण करतो का असले प्रश्न मी विचारणार नाही. जोपर्यंत त्याच्या हॉटेलमध्ये माझ्या चवीचे रुचकर पदार्थ मिळतील तोपर्यंत मी त्याच्या हॉटेलमध्ये जाईन. अशी मानसिकता बहुतांश ग्राहकामध्ये असते. कदाचित येथील कामगारांनासुद्धा मालकावरील आरोप वा त्याचे तुरुंगातील वास्तव्य याबद्दल काही वाटत नसावे. त्यांच्या दृष्टीने राजगोपाल हा प्रत्यक्ष परमेश्वरच. एकदा राजगोपाल तुरुंगात असताना उपनगरातील एका सरवन भवनात 10 -12 गुंड–मवाली शिरले व तेथील वेटर्सना उद्देशून मालकाबद्दल यद्वा तद्वा बडबडू लागले. अगदीच पाप्याचे पितर असलेल्या एका बारक्या वेटरला राग आला व एका जग् मध्ये असलेले पाणी त्यानी त्यांच्या म्होरक्याच्या अंगावर ओतत "अजून एक शब्द जरी मालकाच्या विरोधात उच्चारल्यास जग् मधील पाणी तुझ्या अंगावर नव्हे तर तोंडात ओतीन, हे लक्षात ठेव" अशी धमकी दिली. तोपर्यंत इतर सर्व वेटर्स त्या बारक्याभोवती कडे करून उभे राहिले.

कामगारांची कुठलीही तक्रार असली तरी ते राजगोपालपर्यंत पोचते. त्याच्या दरबारात योग्य फैसला होतो याची तक्रारदाराला खात्री असते. रात्रीचे 11 -12 वाजेपर्यंत राजगोपालचे ऑफिस उघडे असते. काही वेटर्स खोटे बोलतात, भांडखोर असतात हेही त्याला माहित असते. परंतु त्यांना त्यांच्या भाषेत चार सब्द सुनावल्यानंतर त्याला उदार मनाने क्षमा केली जाते. चुका होतातच हे त्याच्या मागचे कारण असावे.

राजगोपालच्या गुन्ह्याची केस मद्रास हायकोर्टात दाखल झाली होती. 30000 शब्दांच्या निकाल पत्रात कोर्टाने कुठल्याही साक्षीदाराला फोटोग्राफिक मेमरी नसते, त्यामुळे काही वर्षापूर्वी घटनांचे तंतोतंत शब्दचित्रण करणे अशक्यातली गोष्ट ठरेल व्हिडिओटेपप्रमाणे मागे पुढे करून घटनाक्रम दाखवता येत नाही अशा प्रकारचे ताशेरे ओढून राजगोपालला अनुकूल होईल अशी शब्दरचना करून जीवज्योतीच्या खून खटल्याचा निकाल लावला.

राजगोपालला एका ज्योतिषाच्या भाकिताप्रमाणे त्याच्याच हॉटेलमधील मॅनेजरच्या मुलीशी लग्न करायचे होते. जर लग्न झाले असते तर हे त्याचे तिसरे लग्न ठरले असते. यापूर्वी त्याचे लग्न 1972 मध्ये झाले होते व त्या पत्नीपासून त्याला दोन मुलं होती. दुसरे लग्न 1994 मध्ये झाले होते.

जीवज्योतीला राजगोपालसारख्या म्हातार्‍याशी लग्न करायचे नव्हते. शांतकुमार नावाच्या तिच्या भावाच्या मित्राच्या प्रेमात ती पडली होती व त्यांच्यात आणाभाकाही झाल्या होत्या. 1999 साली जीवज्योती शांतकुमारबरोबर घरातून पळून गेली. परंतु राजगोपाल सूडाने पेटला होता. तिला त्याने एक ट्राव्हल एजन्सी खोलून दिली होती. तिला भरपूर दागिने, कपडे-लत्ते, रोख पैसा भेट म्हणून दिले होते. जीवज्योतीसुद्धा ती भेट स्वीकारत होती मात्र ती कधीच राजगोपालची इच्छा पूर्ण करत नव्हती वा करणारही नव्हती. 28 सप्टेंबर 2001 च्या रात्री राजगोपाल जीवज्योती व शांतकुमार राहत असलेल्या घरी गेला. शांतकुमारला "दोन दिवसात जीवज्यातीशी असलेले संबंध तोड. नाहीतर तुला जिवेनिशी मारून टाकीन" अशी धमकी दिली. जीवज्योतीला उद्देशून "माझी दुसरी बायको तुझ्यासारखीच लग्नाला नकार देत होती, पिरी पिरी करत होती. परंतु आता ती एखाद्या महाराणीसारखे जीवन जगत आहे." असे म्हणत होता.

त्याच्या धमकीला घाबरून ते दोघेही रातोरात पळून जायचे ठरवत होते. परंतु राजगोपालनी पाळलेले पाच गुंड व त्यांचा म्होरक्या डेनियल त्यांच्यावर पाळत ठेवून होते. या सर्वांनी मिळून त्या दोघांना एका अंबॅसडर कारमध्ये कोंबून केकेनगर येथील सरवन भवनाच्या वखारीत आणले. तेथे राजगोपाल हजर होता. कोर्टाच्या नोंदीप्रमाणे राजगोपालने शांतकुमारला भरपूर चोपले. जीवज्योती मध्ये पडून शांतकुमारच्या जीवाची भीक मागत होती. राजगोपालने गुंडांना बोलवून शेजारच्या खोलीत मारहाण करण्यास सांगितले. जीवज्योती रात्रभर रडत होती. दुसर्‍या दिवशी डेनियलने तिची क्षमा मागितली व पोलीसाकडे जाण्यास सांगितले. नंतर या जोडप्याला एका गुप्त ठिकाणी कोंडून ठेवले. राजगोपालच्या माणसांची दिवस-रात्र पाळत असूनसुद्धा आक्टोबर 12 ला दोघेही तेथून पळून गेले व पोलीस कमिशनरच्या ऑफिसमध्ये रीतसर तक्रार नोंदविली. पुढील 6 दिवसानंतर राजगोपालच्या गुंडानी पुन्हा एकदा त्याना पळवून नेऊन दोन वेगवेगळ्या ठिकाणी कोंडून ठेवले. जीवज्योतीला राजगोपाल बसलेल्या मर्सीडीस गाडीत ढकलून दिले. राजगोपालने अत्यंत अभिमानाने तिने केलेल्या पोलीस तक्रारीची कागदं तिच्यासमोर फाडले.

हे सर्व कसे काय घडू शकते याचा सुगावा कधीच लागला नाही. भारतातील न्यायव्यवस्था इतक्या खालच्या पातळीवर जाईल याची कल्पनाच कुणी करू शकणार नाही.

जीवज्योतीला शांताकुमारचे पुढे काय झाले याचा पत्ता नव्हता. अचानक एके दिवशी त्याचा फोन आला. त्याला मारून खलास करण्यासाठी राजगोपाल यानी 5 लाखाची सुपारी डेनियलला दिली होती. परंतु डेनियलने त्याला न मारता मुंबईला पळून जाण्यास मदत केली असे त्यानी तिला कळवले. शांतकुमारला परत येण्याची तिने विनंती केली. आपण दोघेही राजगोपालच्या पाया पडू, क्षमा मागू व आपल्यावर सूड न उगवण्यासाठी विनंती करू असे तिने सांगितले म्हणे. कोर्टाने मात्र या दोघामधील अतूट नात्याची नोंद घेतली होती.

हे दोघे, जीवज्योतीचे आई वडील व भाऊ राजगोपालला भेटले. त्यानी त्यांना शेजारच्या खोलीत बसायला सांगितले. डेनियलला बोलवून "शांतकुमारचे काय झाले?" अशी विचारणा केली. डेनियलने "आम्ही त्याला रेल्वे रुळावर बांधून ठेवले होते व रेल्वे त्याच्या अंगावरून गेल्यानंतर त्याचे कपडे जाळून टाकले" असे सांगितले. शेजारच्या खोलीतील शांतकुमारला बोलावून "हे त्याचे भूत आहे का?" असे तो ओरडला. डेनियलने राजगोपालचा विश्वासघात केल्याबद्दल जीवज्योतीच्या कुटुंबियानी त्याची माफी मागितली. राजगोपालची माणसं या सर्वांचे भूत उतरवण्यासाठी एका कारमधून लांबच्या गावी नेल्याची नोंद सुनावणीच्या वेळी केली.

31 आक्टोबरला शांतकुमार याचे प्रेत कोडायकनालच्या जंगलात सापडले. गळा दाबल्यामुळे मृत्यु झाल्याची नोंद पोस्टमार्टेम रिपोर्टमध्ये होती. तेथेच कुठे तरी खुनाचे हत्यार – एक लुंगी - सापडली.

डेनियलला खुनाच्या आरोपाखाली पकडण्यात आले. राजगोपालची जामीनावर सुटका झाली. जीवज्योती कुठे आहे, काय करते याचा अजूनही शोध लागत नाही.

राजगोपालच्या पुन्नायडी गावाचे नाव आता पुण्याई नगर झाले आहे. राजगोपाल अत्यंत अभिमानाने त्या गावचा विकास मीच केला असे सांगत असतो. नियमितपणे आता तेथे एस टी बसेस थांबतात. जनसंख्येत फार मोठी वाढ झालेली नसली तरी गावात मोठ्या प्रमाणात पैसा खेळत आहे. चार एकर जागेत सरवन भवन हॉटेल बरोबरच लाखो रुपये खर्चून तेथे एक देऊळ बांधलेले आहे. 90 घर असलेल्या या गावात सरवन भवनमध्येच 140 कामगार आहेत. यावरून देवदर्शनास येणार्‍या भक्तांचा नक्कीच अंदाज येईल. राजगोपालच्या जुन्या राहत्या घरात भिंती भरून देव देवतांचे फोटो लटकवलेले आहेत. घराचा काही भाग वेटर्सना राहण्यासाठी दिलेला आहे.

राजगोपाल जेलमध्ये असताना जेलमधील जेवण सुधारण्याचा प्रयत्न करत होता म्हणे. परंतु त्याला त्याच्या आवडीचे जेवण मिळण्यासाठी महिना लाख रुपये लाच द्यावी लागत होती.

राजगोपालचा मुलगा, शिवकुमारला इंजिनियर ह्वायचे होते. परंतु बापाच्या आग्रहामुळे त्याला हॉटेल व्यवसायात पडावे लागले. आता तोच सर्वे सर्वा आहे. त्याचा लहान भाऊ, सरवन, परदेशातील व्यवहार सांभाळतो. शिवकुमारचे इंजिनियंरिंगचे वेड कमी झालेले नाही. त्यामुळे त्याच्या चेन हॉटेल्समध्ये ऑटोमेशन, संगणकीकरण होत आहे.

एका अल्पशा चुकीमुळे राजगोपालचे डागाळलेले चारित्र्य सरवन भवनाच्या स्वरूपातून पुसून जाण्याची शक्यता आहे असे त्याच्या मुलां – बाळांना वाटत आहे.

आज या चेन हॉटेल्सची किंमत 5200 कोटी रुपयापर्यंत पोचली आहे. म्हणूनच या आठवड्यात या चेन हॉटेल्सच्या ठिकाणी इनकम टॅक्स डिपार्टमेंटची धाड पडली, अशी बातमी आहे.

संदर्भ:
1. सरवन भवन
2. न्यूयॉर्क टाइम्स मधील लेख