ही राजभाषा असे!

:) हे वाचल्यावर पुस्तकाकडून असलेल्या अपेक्षा पुर्ण झाल्या असेच म्हणतो ;)

ऋषिकेशची प्रतिक्रिया आवडली.

परीक्षणात्मक लेख राव साहेबांनी लिहिला आहे हे पटवून देणारा. आवडला.

प्रवीण टोकेकरांचा सहभाग असलेले हे पुस्तक राज ठाकरेंप्रमाणेच दिसायला आहे देखणे, पण ते वाचून झाल्यावर मला 'खासबाग मिसळ' असे नाव वाचून आत जावे आणि चकचकीत टेबलावर कडक युनिफॉर्ममधल्या वेटरने पिठाळलेले फरसाण, रोगट फुळकवणी रस्सा, जाडजाड कापलेला कांदा आणि काड्याकाड्यांची कोथिंबीर असली मिसळ आणि आंबूस वासाचा पाव आणून द्यावा तसे वाटले.

हे जबर :)

खास सन्जोप राव स्टाइलमधला लेख आवडला. शेवटचं उदाहरण तर खासच.

मी हे पुस्तक स्वतः होऊन वाचण्याची तशी शक्यता कमीच होती. आता ही ओळख वाचल्यावर तीही उरलीसुरली नष्ट झाली.

खुद्द राज ठाकरे हेच शिवसेनाद्भव असल्याने त्यांची भाषणातली भाषा ही शिवसेनाद्भव आहे यात काही आश्चर्य नाही. किंबहुना त्यांचा टार्गेट मतदारसंघ लक्षात घेता त्यांनी वापरलेली भाषा ही अचूक आणि परिणामकारक आहे यात संशय नाही. त्यांनी सोज्ज्वळ आणि अलंकारिक अटलबिहारी स्टाईल भाषणे दिली तर ती त्यांच्या टार्गेट मतदारांवर परिणामकारक ठरतील का यांत संशय वाटतो. त्यामुळे हे जर ते जाणीवपूर्वक करीत असतील (असावेत, कारण खाजगी संभाषणात ते शालीन आणि आदरपूर्वक असतात) तर ते एक कुशल राजकीय नेते आहेत असं म्हणायला हरकत नाही.
दुसरे म्हणजे कोणत्याही राजकीय भाषणांत साहित्यिक उच्च मूल्ये सहसा मिळत नाहीत (अपवाद आहेत!). ठाकरे काका-पुतण्यांचे सोडा पण आचार्य अत्र्यांसारख्या प्रस्थापित साहित्यिकाच्याही राजकीय भाषणात फारशी साहित्यिक उच्च मूल्ये मिळत नाहीत, शिवराळपणाच जास्त दिसतो. पुलंसारख्या साहित्यिकाच्या भाषणांची पुस्तके निघाली पण त्यामध्ये त्यांनी आणीबाणोत्तर निवडणुकीच्या प्रचारात केलेल्या भाषणांना (त्यातली दोन मी स्वतः ऐकली आहेत आणि त्यात फारशी साहित्यिक मूल्ये नव्हती!) जागा मिळालेली नाही...
महाराष्ट्रातील सर्व मराठी मतदार एकगठ्ठा कुणा (कोणत्याही) एका नेत्याच्या मागे जाईल अशी आज परिस्थीती नाही. त्यामुळे नेत्याचा स्वतःचा अभ्यास आणि विचार जाणून घेऊ इच्छिणार्‍या मतदारांसाठी चिंतन शिबिरं वगैरे आहेत. टाळ्या/ शिट्ट्या मारून रांगडा आनंद घेणार्‍यांसाठी ठाकरे आहेत. पैशाचं राजकारण करू इच्छिणार्‍यांसाठी एक सोडून दोन काँग्रेस आहेत!! सर्वेपि सुखिनः सन्तु!!
बाकी परीक्षण उत्तम आहे. हे परीक्षण वाचून पुस्तक विकत घेण्याची तीव्र इच्छा झाली. असावीत अशी पुस्तकं संग्रही! आपल्या जीवनातला ताण हलका करायला उपयोगी पडतात!!

पुस्तक परीक्षण (का लेख?) आवडल्याचं वेगळं सांगत नाही. ऋ आणि पिडांकाकांच्या प्रतिक्रियाही आवडल्या.

पुढे एकामागोमाग ही सहा भाषणे वाचली आणि मन कडवटून गेले.

छे, छे, राजसाहेबांची भाषणं म्हणजे कविता असतात. पुरवून पुरवून वाचायच्या असतात. (हे मी सांगत्ये, ते ही कोणाला, संजोप रावांना!)

पिडांकाकांशी सहमत आहे.

मराठी शिक्षित वर्गाची अभिरुची उंचावली असल्याचे नोंदवत आहे. म्हणजे आज हा वर्ग ठाकरे कंपनीची भाषणे शिवराळ असतात (पक्षी-अयोग्य, निषेधार्ह वगैरे) असे म्हणत आहे. अत्र्यांची भाषणे ऐकायला हा वर्ग आनंदाने जात होता.

राज ठाकरे यांच्या भाषेविषयी खेद व्यक्त केला आहे तो अनाठायी आहे असे वाटते. त्यापेक्षा अशी भाषा ऐकायला जी गर्दी जमते त्याविषयी खेद व्यक्त करायला हवा होता.

लोकांनाच असे बोललेले आवडते. माननीय मुख्यमंत्री श्री. पृथ्वीराज चव्हाण यांची श्री. कुमार केतकर यांनी घेतलेली मुलाखत सह्याद्री वाहिनीवरून प्राईम टाईममध्ये प्रसारित झाली होती. मी ती पाहिली. मा. श्री. चव्हाण साहेब अतिशय अभ्यासू, संयत व परिणामकारक बोलले. किती जणांनी ती मुलाखत पाहिली? अशा सभ्य, सुसंस्कृत, विद्वान व्यक्तींना ऐकायला येथील जनतेला आवडते का?

दुसरे असे की राज ठाकरे यांच्या भाषणात "खिल्ली उडविणे" हा मुख्य भाग असतो. पण त्यांना तशी संधी का प्राप्त होते याचाही विचार व्हावा. प्रस्थापित गोष्टींमध्ये असणार्‍या विसंगतींवर ते बोट ठेवतात आणि विनोद निर्मिती करतात.
एकदा त्यांनी त्यांच्या एका भाषणात सांगितले :-

कारला सीटबेल्ट लावायचा कायदा आहे. मग असा कायदा रिक्षाला का लागु होत नाही. रिक्षाला तर दरवाजेही नसतात
म्हणजे धोका अधिक असतो. थोडक्यात कायदे करणारे लोक वस्तुस्थिती न जाणताच कायदे करतात.

कायदा गाढव असतो वगैरेसारख्या विधानांना पुष्टी मिळते ती अशा कायदे करणार्‍यांमुळेच.

जर अशा विसंगतीच नसतील तर राज साहेबांना अशी संधीच मिळणार नाही. बाकी जीवनातल्या विसंगतींकडे कोणी कसे पाहावे हा ज्याचा त्याचा दृष्टीकोन आहे. मुन्शी प्रेमचंद अशा विसंगती दाखवून वाचकांच्या डोळ्यातून पाणी काढीत तर शरद जोशी ओठांवर हसू फुलवित. राज यांनी दुसरा मार्ग पत्करला आहे आणि जनता त्यांना प्रतिसाद देते आहे. जर जनतेने प्रतिसाद द्यायचा बंद केला तर राजभाषा कदाचित बदललेली असेल.

ठाकरी शैलीनं गर्दी खेचली जाते, पण सत्ता फारशी हाती येत नाही असा अनुभव असतानाही जर राज ठाकरे यांना तोच कित्ता गिरवायचा असेल तर त्याला आपण बापडे काय करणार? भाषणं संकलित करून त्यांचं पुस्तक काढताना पाचकळ विनोद आणि बीभत्स कोट्या संपादित झाल्या असतील अशी एक किंचित आशा होती. भाषणांचं पुस्तक छापून त्याद्वारे स्वतःच्या भूमिकेला थोडं बौद्धिक अधिष्ठान आणि गांभीर्य देण्याचा यथाशक्ती प्रयत्न असेल असंही वाटलं होतं. पण अखेर वळचणीचं पाणी वळचणीलाच गेलेलं तुमच्या पुस्तक परिचयातून जाणवलं.

मला वाटते जाहीर सभेत केलेले भाषण , आणि मोजक्या, निवडक लोकांसमोर दिलेले आभ्यासपूर्ण व्याख्यान यात फरक असणारच.
अशा भाषणांनी गर्दी खेचली जाते हे खरेच आहे, त्याचे रुपांतर मतांमधे होते आहे कि नाही हे बघायचे.

पुस्तकाची फार छान समीक्षा केली आहे.

हे पुस्तक कोणत्याही पूर्वगृहांशिवाय वाचायचे असे ठरवूनच हातात घेतले. त्यामुळे उत्तम निर्मितीमूल्ये, उमद्या, तरुण, चेहर्‍यावरुन आत्मविश्वास ओसंडत असलेल्या राज ठाकरेंचे फोटो (आणि शंभर रुपये ही किंमत!) हे सगळे मला सुरवातीलाच फार आकर्षक वाटले. पुढे एकामागोमाग ही सहा भाषणे वाचली आणि मन कडवटून गेले.
=> यु सेड इट. अगदी अशीच अवस्था झाली पुस्तक वाचून.
बाळ ठाकरे यांचा राईज अ‍ॅन्ड फॉल व्हायला चाळीस वर्षं लागली. आता एकंदरच लोक प्रत्येक बाबतीत अधीर असतात. त्यामुळे राज ठाकरेंचा राईज अ‍ॅन्ड फॉल दहा वर्षातच आटपेल असे वाटते.

भाबड्या चेहर्‍यामागचा पवारट, पतंगरावी महत्त्वाकांक्षी राजकारणी मला दिसू लागला.

परीक्षण आवडले. वरील वाक्य तर खासच. अशा वेगवेगळ्या नांवांच्या आणखी पण अनेक वृत्ती आपल्या राजकारणात आहेत.
पण आज राजकारणात असे लोक आहेत की मत द्यायला जावे तर 'दगडापेक्षा वीट मऊ' या विचाराने त्यातल्यात्यात बर्‍या उमेदवाराला निवडावे लागते.' कुणीही लायक नाही', असा पर्याय जरी ठेवला तरी तो वापरुन काही फायदा होईल असे मला वाटत नाही.

परीक्षण आवडलं

मी रुपारेल काँलेजात असताना राज ठाकरेचं भाषण ऐकल होतं
थोरल्या ठाकऱ्‍यासारखीच शैली आहे

आता मुंबई मनपाच्या निवडणुकीत ही भाषण किती प्रभावी ठरतात ते निकालातून समजेल