माळीणबाईंचे प्रेमगीत

कविता

माळीणबाईंचे प्रेमगीत

- रुची

माळीबुवांच्या मुठीत,
नाना तऱ्हेच्या बिया.
माळीबुवांच्या मिशीत,
पाईनच्या सुया.

माळीबुवांच्या नखांत,
बागेचे सत्त्व.
माळीबुवांच्या ह्रदयात,
'सेंद्रिय' तत्त्व.

माळीबुवांच्या मुखी,
सूर्यनामाचा जप.
बगलेत खुरपे,
हरितक्रांतीचे तप!

माळीबुवांच्या नजरेस,
खुनशी धार.
कडुनिंबाचा स्प्रे,
किडे-मुंग्या ठार.

दक्षिणेकडून वारा,
माळीबुवा आश्वस्त.
माळीबुवांच्या नसांत,
बागेचेच रक्त.

माळीबुवांच्या श्वासांत,
फुललेला चाफा.
माळीबुवांच्या मिठीत
बहरलेला वाफा!

(शीर्षक श्रेयअव्हेरः पिवळा डांबिस)

field_vote: 
3.666665
Your rating: None Average: 3.7 (6 votes)

प्रतिक्रिया

मस्त आहे!

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

-मेघना भुस्कुटे
***********
तुन्द हैं शोले, सुर्ख है आहन

झकास कविता.

(मला एक क्षणभर प्राजक्ता माळीबै तीन-मिनिटाला-एक-मिठी-फेम यांचं प्रेमगीत आहे की काय असं शीर्षक वाचून वाटलं. पण सुदैवाने ते निघालं नाही.)

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

********
It is better to have questions which don't have answers, than having answers which cannot be questioned.

वॉव! झकास!

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

- ऋ
-------
लव्ह अ‍ॅड लेट लव्ह!

झकास कविता! पहिल्या कडव्याचा उखाणा मस्त होईल. (सोन्याच्या ताटात, चांदीची वाटी, चंद्रभागा झुरते, भगंभटासाठी...)

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

छान आहे.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

मस्त कविता!

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

हाहाहा एकदम सुंदर.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

कविता आवडली.काही तरी चुकल्या सारखे वाटते. कवितेत माळीनबाई असायला पाहिजे होती.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

अगदी अस्सेच Smile

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

कविता आवडली. मर्ढेकरांच्या कवितेची आठवण आली. -
"बोंड कपाशीचे फुटे,
उले वेचतांना ऊर;
आज होईल का गोड
माझ्या हाताची भाकर!

भरे भुइमूग-दाणा,
उपटतां स्तन हाले;
आज येतील का मोड
माझ्या वालांना चांगले!

वांगी झाली काळी-निळी,
काटा बोचे काढताना;
आज होतील का खुशी
माणसं गं जेवताना!"

मर्ढेकरांची ही कविता अत्यंत शृंगारिक भावनांनी भरलेली आहे. ती इतक्या तरल रूपकांमधून मांडलेली आहे की त्यातल्या या भावना अगदी कळत न कळत पृष्ठभागावर येतात. या पोस्टमधल्या कवितेतूनही अशाच भावना जाणवल्या. एरवी कवितेतून काहीसं गमतीदार माळीबुवांचं चित्र हलक्याफुलक्या शब्दांत उभं राहातं. फक्त माळीबुवांच्या टोचणाऱ्या मिशा आणि मिठीतला तृप्त वाफा यातून शृंगाराच्या हिंट्स आलेल्या आहेत. मर्ढेकरांच्या कवितेत एक हुरहूर आहे, तर वरच्या कवितेत एक तृप्ती आहे.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

__/\__
एकदम समर्पक रसग्रहण अन तुलना.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

फक्त माळीबुवांच्या टोचणाऱ्या मिशा आणि मिठीतला तृप्त वाफा यातून शृंगाराच्या हिंट्स आलेल्या आहेत. मर्ढेकरांच्या कवितेत एक हुरहूर आहे, तर वरच्या कवितेत एक तृप्ती आहे.

कविता छानच आहे, पण राघांशी किंचित असहमती व्यक्त करतो. एकतर मिशांमध्ये पाईनच्या सुया आहेत. Pining म्हणजे झुरणे, तेव्हा भाव तृप्तीचा नसून कशाचीतरी बोच लागल्याचा आहे. पण ते एक असो. वाफा पुल्लिंगी असल्यामुळे हा शृंगार समलिंगी आहे ही गोष्ट विशेष आवडली.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

- जयदीप चिपलकट्टी

(होमपेज)

मर्ढेकरांची ही कविता अत्यंत शृंगारिक भावनांनी भरलेली आहे. ती इतक्या तरल रूपकांमधून मांडलेली आहे की त्यातल्या या भावना अगदी कळत न कळत पृष्ठभागावर येतात.

हो ना, अगदी! बोंड काय, स्तन काय नि बोचे काय.

बादवे, त्या वालांना 'मोड येणे' नि ती वांगी 'काळी निळी होणे' यांत ते वाल नि ती वांगी ही नेमकी कशाची रूपके/प्रतीके असावीत बरे?

(अतिअवांतर: वांगी बोले तो ती इतालियन काय हो? लांबुडकी? की मग भरताची? मोठी नि जाडजूड?)

आज होतील का खुशी
माणसं गं जेवताना!

येथे मुद्रणदोष जाणवतो. मात्र तो (१) सूचकता आणि (२) अश्लीलतानिवारण कायद्यास बगल असे दोन पक्षी एकाच दगडात मारण्याच्या सद्हेतूने जाणूनबुजून इंट्रोड्यूस करण्यात आला असावा, किंवा कसे, हे कळत नाही. असो.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

विशेषांकाला शोभेल असं,

माळीणबाईंच्या स्वप्नांत
गाजराचा हलवा

असं काहीतरी हवं होतं.

-तिरशिंग कोंडके

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

बागकामाचा मौसम आहे म्हणे. नवं गाणं आणा की. नाहीतर माळीबुवांना सांगा...

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

-मेघना भुस्कुटे
***********
तुन्द हैं शोले, सुर्ख है आहन

अहो बाई, राहता कोठे? बागकामाचा मौसम तुमच्या उष्ण कटिबंधात, इथे उत्तर ध्रुव्वावर माळीबुवा रोज घरासमोरचा फूटभर बर्फ बाजूला ढकलतात आणि झोपण्याआधी नाकापर्यंत पांघरूण ओढून मग बागकामाविषयीची पुस्तके वाचतात. बागकामाचा मौसम आहे म्हणे!

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

घ्या! मग तर मिठीची मजा औरच. माळीबुवांना वेळच वेळ. आता तर द्याच नवं गाणं.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

-मेघना भुस्कुटे
***********
तुन्द हैं शोले, सुर्ख है आहन

शिशिरऋतूच्या पुनरागमनी
जुनेच किस्से पुन्हा निघाले
जुनीच खुरपी बाग जुनेरी
नवा अर्थ सापडवणे आले.
जाता जाता : 'बगलेत खुरपे'मुळे 'बगलमें छुर्री' किंवा त्याहीपेक्षा 'बगलमें नथुराम' ह्या अधिक प्रसिद्ध वाक्याची आठवण झाली. शेवटची दोन कडवी सोडली तर हिंस्र वातावरण छान जमले आहे.
आणखीन जाता जाता : विक्षिप्तिका आवडली होती.
मागे येऊन : 'शिशिरऋतु' हा शब्द 'महर्षि' प्रमाणे डोक्यावर रफार देऊन कसा टंकावा?

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

शिशिर्ऋतु - इन्स्क्रिप्ट वापरलं की काहीही टंकणं फारच सोपं जातं.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

इन्स्क्रिप्टमध्ये लिहिण्याबाबत राजेश घासकडवींनी दाखवलेलेच आहे.

परंतु "शिशिरर्तु (किंवा शिशिरर्तू)" हे प्रमाणलेखन ठीकच आहे ना? (तुम्ही लिहिलेले "शिशिरऋतु" सुद्धा एक नवीन जोड-शब्द म्हणून चालून जावा.) पण "शिशिर्ऋतु" हे सध्याचे प्रमाण मानले तर चूक आहेच, नवीन समासाचे लेखन म्हटले तरी ठीक नाही. (नाहीतर "वसंतृतु" असे लिहिले असते. "शरद्" हे संस्कृतात हलन्त आहे, म्हणून तत्सम "शरदृतु" मराठीत येऊ शक्ते, पण नवा समास म्हणून मराठीत "शरदऋतु" असे बरे.)

"नैर्ऋत्य"च्या प्रमाणलेखनात ऋकारावर रफार देण्याची वेळ येते, ते "गमभन" पद्धतीत जमणे कठिण. या एका शब्दावेगळे उदाहरण मला आठवत नाही.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

परंतु "शिशिरर्तु (किंवा शिशिरर्तू)" हे प्रमाणलेखन ठीकच आहे ना? (तुम्ही लिहिलेले "शिशिरऋतु" सुद्धा एक नवीन जोड-शब्द म्हणून चालून जावा.)

मर्ढेकरांच्या 'शिशिरागम' या कवितेत असं लेखन असल्याने, त्या कवितेकडे अधिक स्पष्ट निर्देश करण्यासाठी बहुतेक ही पृच्छा असावी.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

आवडली कविता...

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

- सुमित

"दिसे जे कवीला,न दिसते रवीला...सांगूनी गेले कुणीसे शहाणे..."

रुचीताईंच्या वात्रटपणावर आमचा भारी जीव!

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

---

सांगोवांगीच्या गोष्टी म्हणजे विदा नव्हे.

कविता आवडली.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

आम्ही अस्सेच आहोत

कविता आवडली.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

terrific...rejuvenating...Arun-Kolatkarisque..

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

(गैरसमज टाळण्याकरिता खुलासा) कविता मिष्किल आहे, आवडली.
---
शृंगारिक आहे, खरी. पण पॉर्न नाही.

जाता जाता :
> हातात कडुनिंबाचा स्प्रे,
ही ओळ वाचताना मला अडखळायला होते आहे.

हीच धांदल
> माळीबुवांच्या नसांत खेळते,
ओळीबाबतही होते, पण तिथे आशयाकरिता अशी शब्दरचना मुद्दामून केली असेल, असे पटवून घेता येते. "हातात कडुनिंबाचा स्प्रे" मध्ये मला अडखळायला लावून काही सौंदर्य किंवा आशयघनता साधते, हे अजून पटलेले नाही.

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

तुमची दोन्ही निरिक्षणे अगदी मान्य आहेत आणि दाताखाली येणारे खडे दाखवल्याबद्दल थँक्यू!:-)

'हातात कडुनिंबाचा स्प्रे' ऐवजी 'कडुनिंबाचा स्प्रे' आणि 'माळीबुवांच्या नसांत खेळते' ऐवजी 'माळीबुवांच्या नसांत' असे बदल केले तर वाचताना अडखळायला होणार नाही, लिहिताना आणि इथे टंकताना इतका विचार केला नव्हता पण आता लक्षात आल्यावर फार खटकतंय.

संपादक लोकहो, हे बदल करता येतील का प्लीज?

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

पूर्वीही आवडली होतीच. पण या अंकात मला ती अतिशय चपखलपणे शोभून दिसणारी वाटते. धनंजयने वर नोंदल्याप्रमाणे ती शृंगारिकच आहे, पॉर्नोग्राफिक नव्हे. शृंगारही कसा, हलकेच सुचवून वाचकावर अलगद सोडून दिलेला. व्हरांड्यात बसून कवयित्री माळीबुवांना प्रेमभराने न्याहाळते आणि माळीबुवांची नजर वळली की झटकन न नजर करडी-कोरी करत हातातल्या पुस्तकाकडे वळते आहे, असा भास चमकून जातो. तो कळला की कविता एकदम सघन होते, माझ्यासाठी झाली. पॉर्नोग्राफी असा निसटता सौंदर्यानुभव कधीही देत नाही. त्यात कल्पनेला जागा नसते, हेच मुळी तिचं मुख्य लक्षण. हा विरोधाभास अधोरेखित करणारी कविता मला या अंकात हवीच हवीच हवीच होती!

  • ‌मार्मिक0
  • माहितीपूर्ण0
  • विनोदी0
  • रोचक0
  • खवचट0
  • अवांतर0
  • निरर्थक0
  • पकाऊ0

-मेघना भुस्कुटे
***********
तुन्द हैं शोले, सुर्ख है आहन