समलिंगी विवाहास मान्यतेचा निर्णय - शुभेच्छुकांचे आभार
जून २६, २०१५ तारखेला यू. एस. अमेरिकेच्या सुप्रीम कोर्टाने एक मोठा निर्णय दिला. कोर्ट म्हणाले, की दोन व्यक्ती एकाच लिंगाच्या असल्या तरी त्यांना कायदेशीर विवाह करण्याचा हक्क आहे. असे विवाह जरी पारंपरिक नसले, तरी विवाहाची चौकट सदैव बदलत आहे हे कोर्टाने लक्षात घेतले. या बदलत्या चौकटीला कोर्टाने घटनेतच स्पष्ट सांगितलेले मूलभूत हक्क लागू केले. त्या आधारावर कोर्टाने निर्णय दिला.
वैयक्तिक संवाद साधून, जाहीर जालीय नोंद करून, किंवा फेसबुकवर इंद्रधनुषी चिन्ह घालून अनेक मित्रांनी मला आणि सर्वांना शुभेच्छा दिल्या. कित्येक शुभेच्छुकांना या निर्णयातून थेट वैयक्तिक फरक पडणार नव्हता. त्या सर्वांचे माझ्या वतीने मी मनःपूर्वक आभार मानतो. तुम्हा सर्वांच्या शुभेच्छांचे, आधाराचे, साहाय्याचे महत्त्व तुमच्या अन्य समलिंगी मित्रांनी आणि कुटुंबीयांनी सांगितलेच असेल. गडबडीत कोणाचे सांगायचे राहून गेले असेल, तसे माझ्याकडून न होवो.
समाज तडकाफडकी बदलत नाही. त्या साहाय्याची, आधाराची, शुभेच्छांची गरज चालू राहील. तुमच्या ताज्या पण कोमल शुभेच्छा करपू नयेत, म्हणून मी आणखी काही सांगू इच्छितो.
एखादा परिचित तुम्हाला "ढोंगी" म्हणून हिणवेल, आणि तुम्ही हडबडून विचारात पडाल. कदाचित तुमच्या मनात स्वतःबद्दलच शंका उत्पन्न होईल. आपण या बाबतीत अर्धवट पटून बाकी ढोंग करत आहोत का? आपण या धनंजयला, त्या तिथल्या बिंदूला, पलीकडल्या जॉर्जला मारे पाठिंबा देत आहोत. पण अजून आपल्या कुटुंबात तर अशी परिस्थिती आलेली नाही. आपल्या आईवडलांपैकी कोणी समलिंगी असल्याचे कळले तर आपण त्यांना आधार देऊ की कुटुंबाची वाताहात केल्याचा दोष देऊ? आपल्या मुलामुलींपैकी कोणी समलिंगी जोडीदार शोधू लागेल तर आपण त्यांना प्रेमळ आधार देऊ की रागावून विरोध करू? याबद्दल तुमच्या मनात चलबिचल असेल. तुमच्या याच ऊहापोहाला हेरून तुमचे हसू करू बघणारे लोक तुम्हाला डळमळीत करायचा प्रयत्न करतील. अहो, डळमळीत नसणार्‍यांची सुद्धा "तुम्ही सुसंगत नाही" अशी निंदा करतात - तर इथे ढोपराने नाही का खणणार? अगदी यू. एस. सुप्रीम कोर्टाच्या निकालात सुद्धा फारकत घेणारे जस्टिस स्कलीयाचे पुरवणी मत म्हणते :
“The opinion is couched in a style that is as pretentious as its content is egotistic. It is one thing for separate concurring or dissenting opinions to contain extravagances, even silly extravagances, of thought and expression; it is something else for the official opinion of the court to do so. Of course the opinion’s showy profundities are often profoundly incoherent.”
(मुख्य निर्णयाची) शैली जितकी ढोंगी आहे, तितकी अहंमन्य आहे. निर्णयातील वेगवेगळ्या साहाय्यक आणि विरुद्ध पुरवणी मतांमध्ये विचारांचा आणि अभिव्यक्तीचा अतिरेक असणे, इतकेच काय मूर्ख अतिरेक असणे, हे एकीकडे. परंतु कोर्टाच्या अधिकृत मतामध्ये असे असणे म्हणजे अगदीच वेगळी गोष्ट होय. अर्थात, (अधिकृत) मतातील दिखाऊ खोलपणा स्वतःशी खोलपणे विसंगत आहे. (अधोरेखने माझी आहेत.)
सांगोपांग निर्णयाची "दिखाऊ" आणि "असंगत" अशी हेटाळणी हा विरोधी न्यायाधीश करतो, तर मग साध्यासुध्या तुम्हा-आम्हाला "दिखाऊ" आणि "स्वतःच्या वागण्याशी विसंगत" म्हणाणारे लोकही असणारच ना!
परंतु ज्या लोकांचा मुळातच वैरभाव आहे, ते काहीही करून विरोधच करणार. हे जाणवले, की त्यांच्याकडे दुर्लक्ष करणे जमू शकते. "विधवेशी खुद्द विवाह केल्याशिवाय विधवाविवाहाचा पुरस्कार ढोंगीच असतो" असे म्हणणारे कोण असतात? कर्व्यांच्या संस्थांना आर्थिक, राजकीय मदत करणार्‍यांनी त्या संस्था तगू दिल्या हे काय त्यांना कळत नसते? परंतु त्या साहाय्यकांनी खुद्द विधवाविवाह करण्याचा मुद्दा विचारार्ह आहे असा जावईशोध ते लावतात. कर्व्यांच्या समर्थकांनी असल्या निरर्थक टीकांकडे दुर्लक्ष केले. आणि ज्या वेळी जी गरज होती त्या वेळी योग्य ती मदत केली. तेच धोरण तुम्हीही पत्करावे. आज गरज उघड-उघड दिलेल्या आधाराची आणि शुभेच्छांची आहे, तो आधार, त्या शुभेच्छा देत राहाव्या.
परंतु उलट्या टोकाचे परिचित - दुष्ट हेतू नसूनही - अगदी त्याच-त्या शब्दांत तुमची हेटाळणी करतात, तेव्हा तुम्ही खट्टू व्हाल. कारण हे टीकाकार होणार्‍या सामाजिक बदलाचे समर्थक असतात. तुम्ही याबाबत नीट विचार केला नव्हता, पूर्वी विरोध करत होता, तेव्हापासून हे मित्र-परिचित प्रगतीचा पुरस्कार करत होते. म्हणून त्यांचे बोल आपल्याला जिव्हारी लगू शकतात. पण आपण त्यांना थोडे समजून घेऊया.
या लोकांना वाटत असेल - आम्ही केव्हापासून सांगतो आहोत, आणि हे अर्धकच्चे लोक आता पुढेपुढे करत आहेत. तरी या लोकांची टीका तात्पुरती आहे, हे ओळखले पाहिजे. आधीपासून ते प्रगतीचा पुरस्कार करत होते, म्हणजे तुमचेच मतपरिवर्तन करायचा प्रयत्न करत होते ना? आता तुमचे मत परिवर्तित होऊ लागले आहे, हे तर या जुन्या शिलेदारांनी आपले यश मानायला पाहिजे. कानामागून आलेल्यांचा तिखटपणा त्यांना तात्पुरता झोंबत असेल. तरी तुम्ही सामील होऊन वाढलेल्या प्रवाहाचे खरे बळ त्यांना लवकरच लक्षात येईल. जर हे त्यांच्या लक्षात येत नसेल, तर ते लोक सारासार विचार करत नाही आहेत - या बाबतील तुम्ही नव्हे, तर त्यांनी बदलले पाहिजे.
हळूहळू बदल होण्याच्या याच तर पायर्‍या असतात. आपण एखाद्या बाबतीत थोडेथोडे पटत जातो, तसे काही-काही बाबतीत कृती बदलत जातो. ज्या कृती बदलणे सोपे आहे, त्या आधी बदलू शकतो - आपले मित्र, सहकारी वगैरे यांना आधार देणे, त्यानंतर तिर्‍हाइतांचे समर्थन, ही सोपी पहिली पावले आहेत. आपल्या कुटुंबातील गुंतागुंत त्या मानाने खूपच क्लिष्ट असते. कठिण बाबतीत तुमच्या मनात अजून चलबिचल आहे - आपल्या मुला वा मुलीने हे सांगितले तर काय करू? - हा दोष नाही. काहीही न करण्यापेक्षा आधी सोपी पावले घेणे निश्चितच चांगले.
दोन्ही टोकांकडून तुम्हाला मिळणारे टोमणे तात्पुरते आहेत. मागे अडकलेले मागे उरतील, आणि पुढून तुम्हाला हिणावणारे तुमच्या साथीचे मोल लवकरच जाणतील. मात्र मी तुमचे मानतो आहे, ते आभार तात्पुरते नव्हेत. तुम्ही तुमच्या शुभेच्छांनी आणि आधारानी माझे जगणे आधी सुसह्य, आणि मग खरोखर आनंदी केलेले आहे. तुम्ही केलेल्या सत्कार्याची शिल्लक तुमच्या शंकाकुशंकांच्या वजेपेक्षा खूप जास्त आहे. माझे टिकाऊ आभार कोणाकोणाच्या तात्पुरत्या टोमण्यांना चुरून उरेल.
पुन्हा मनापासून धन्यवाद.
ललित लेखनाचा प्रकार
माझे , मत इथे कुणाला पटणार
माझे , मत इथे कुणाला पटणार नाही तरी ही सत्य लोकांसमोर ठेवणे गरजेचे वाटते. एखादा व्यक्ती शारीरिक किंवा मानसिक व्याधीने ग्रस्त असेल तर त्याचा उपचार केला पाहिजे. न्यायालयाचा निर्णय काहीही असो पण सत्य बदलत नाही :
समलेन्गिक व्यक्ती 'एका पासून अनेक होण्याची' मानवाची मूळ इच्छा कधीच पूर्ण करू शकत नाही. आपणास वाटत असेल केवळ यौन आनंदा साठी समलेन्गिक संबंध ठेवले जात असतील. पण इथे एक गोष्ट नमूद कारणे जरुरू आहे. 'आनंद' निर्मितीमधे असतो जिथे पुरुष वीर्य आणि स्त्री बीज फलित होऊ शकत नाही अश्या मानवजातीला विनाश्याच्या मार्गावर नेण्यार्या समलेन्गिक व्यक्तींना 'यौन आनंद' कधीच प्राप्त होत नाही. अश्या व्यक्ती आयुष्यभर पीडा आणि दुख: भोगतात. खरे म्हणजे समलेन्गिक्ता माणसात दडलेली एक विकृती आहे. एक मानसिक बिमारी आहे. समलेन्गिक व्यक्ती कडे सहानभूतीने पाहून, योग्य डॉक्टरी सल्ला आणि चिकित्सा केल्यास त्याला या विकृती पासून मुक्ती सहज मिळू शकते. मानसिक विकृतीचे समर्थन करणे मानवजातीच्या दृष्टीने कदापि उचित नाही.
या निर्णयाच्या निमित्ताने
या निर्णयाच्या निमित्ताने प्रोफाईल पिक सप्तरंगी करण्याबद्दल माझे मत अनुकूल नसले तरी हा प्रतिसाद म्हणजे निरर्थक आत्मरंजनाचे उत्तम उदाहरण आहे इतके सांगतो आणि थांबतो.
अगदी शब्दा-शब्दाशी सहमत.. :)
+१
(अतिअवांतर : यावरुन असे म्हणावे वाटते की चेपु अथवा गुगल यांनी एकाच देशाच्या दृष्टीतून सदैव पाहणे थांबवले पाहिजे. ही आणि अशी संस्थळे ही एक आंतरराष्ट्रीय कम्युनिटी म्हणून वाढत असताना तर त्यांच्या निष्पक्षतेच्या दृष्टीने जास्तच महत्त्वाची वाटते. )
मुळात समलैंगिता हा एक विकार
मुळात समलैंगिता हा एक विकार वा विकृती आहे हे मानणे म्हणजेच खरतर एक विकृती आहे असं वाटायला लागलंय. त्यामुळे तुम्ही जे लिहिलं आहे तुमच्या प्रतिसादात कुठल्याही 'विकृतीबद्दल' ते अगदी योग्य आहे ;)
एखादा व्यक्ती शारीरिक किंवा मानसिक व्याधीने ग्रस्त असेल तर त्याचा उपचार केला पाहिजे.
व्यक्ती कडे सहानभूतीने पाहून, योग्य डॉक्टरी सल्ला आणि चिकित्सा केल्यास त्याला या विकृती पासून मुक्ती सहज मिळू शकते.
मानसिक विकृतीचे समर्थन करणे मानवजातीच्या दृष्टीने कदापि उचित नाही.
म्हणूनच, सर....गेट वेल सून :)
मुळात समलैंगिता हा एक विकार
मुळात समलैंगिता हा एक विकार वा विकृती आहे हे मानणे म्हणजेच खरतर एक विकृती आहे असं वाटायला लागलंय. त्यामुळे तुम्ही जे लिहिलं आहे तुमच्या प्रतिसादात कुठल्याही 'विकृतीबद्दल' ते अगदी योग्य आहे
नाही पटलं. मला स्वतः समलैंगकता असं काही असतं हे कळलं होतं तेव्हा मलाही त्याबद्दल विचित्र वाटलं होतं. घाण वाटलं होतं. हा प्रकार थट्टेचा भाग होता (थोडाफार अजूनही आहे). नंतर हळू हळू विचार बदलले. जे कमी प्रमाणात दिसत त्याबद्दल विचित्र वाटणं यात विकृती काहीच नाही. माझ्यामते ते नैसर्गिक आहे. त्यात ही गोष्ट लैंगिक आहे. आपल्याकडे लैंगिक गोष्टींबद्दल/ शरीर सबंधांबद्दल खुलेपणा नाही. समलैंगिकता यात वेगळेपणा+शरीरसंबंध अस डब्बल पॅकेज आहे. त्यामुळे अनेकांना यात विकृत वाटण यात काहीच नवीन/अनाकलनीय नाही. वेगवेगळे लेख वाचणं, संशोधनांबाबत माहिती करून घेणं यानीच असे दृष्टीकोण बदलतील. होमोफोबिक लोकांना तुम्हीच विकृत आहात म्हणून काहीही साध्य होणार नाही असं वाटतं.
अगदी सहमत. वैयक्तिक तसे
अगदी सहमत. वैयक्तिक तसे नसणार्‍या तुमच्यामाझ्यासारख्याला ते सुरुवातीला खूपच विचित्र, घाण आणि अगदी आजरोजीही व्यक्तिगतरित्या अत्यंत रिपेलिंग वाटतं हे मान्य न करणं म्हणजे खोटेपणा होईल. पण कोणालातरी ते तसं वाटत नाही हे समजून घेऊन ज्याला त्याला स्वातंत्र्य असावं हा मुद्दा कोणालाच अमान्य असू नये. याला वेळ लागेल ही तुमची बात सौ टका सच्ची आहे. त्यामुळे सरसकट ज्यांना ते अप्रिय वाटतं त्यांनाच विकृत म्हणणंही चूकच आहे.
अनुप अगदी सहमत तुमच्या मताशी
अनुप अगदी सहमत तुमच्या मताशी १००%.
होमोफोबिक लोकांना तुम्हीच विकृत आहात म्हणून काहीही साध्य होणार नाही असं वाटतं.
ह्या वाक्यासाठी एक मार्मिक ही दिलं आहे :)
मी जरा घाई घाईतच मगाचा तो प्रतिसाद टाकला अर्थात प्रतिसादात जे लिहीलं आहे त्या बद्दल खेद नाही ना मला ते चुकीचं वाटतंय. फक्त मी जरा जास्त सविस्तर लिहायला हवं होतं. माझा रोष सर्व होमोफोबीक वर नाही पण ऐसी वा तत्सम संस्थळांवर ह्यावर सतत सविस्तर चर्चा होतात आणि ज्या अर्थी लोक अश्या संस्थळांवर वावरतात त्या अर्थी त्याचं अंतरजालीय वा इतर वाचन हे सकस असावं असं गृहित धरुन विचार आला की दर वेळी हा विषय निघाला की त्याला सरसकट 'वि़कृतीच' का म्हणावी? तुम्हाला शंका असतील, तुम्हाला अजून जाणून घ्यायचं असेल ह्याबद्दल, तुम्हाला एखादी पर्टीक्यूलर गोष्ट ह्याच्याशी निगडीत खटकत असेल तर त्याबद्दल चर्चा करा/घडवून आणा. अदित्य, धनंजय हे स्वतः ऐसी चे सदस्य आहेत शिवाय आपण इतरही एल.जी.बी.टी. समुहातील लोकांच्या मुलाखती, चर्चा इथे घडवून आणू शकतो जर आपल्याला ह्या विषयाबद्दल मनापासून आणि अधिक जाणून घ्यायचं असेल तर. पण तसं काहीही न करता सरळ विकृत म्हणत सुटायचं? 'नाही ते बाकी राहू द्या आधी तुम्ही मनोसोपचार तज्ञाचा सल्ला घ्या, डॉक्टरकडे अवश्य न्या त्यांना, त्यांना सहानुभुती द्या' हे असे बिनबुडाचे सल्ले देत सूटण्यामधे काय अर्थ?
बदल घडायला वेळ नक्की लागेल पण त्यासाठी आपण आपला दृष्टीकोन जरा तरी बदलायला नको? नाण्याची दुसरी बाजू जरातरी तपासायला नको? आणि जोपर्यंत आपण सर्व बाजू पहात नाहीत (चाचपडून, तपासून तर दुरच) तो पर्यंत अगदी टोकाचे आरोप करणं किती योग्य? त्याही उपर जर व्यक्तिस्वातंत्र्याच्या नावाखाली 'आमची मतं आम्ही खुलेपणाने बोलतोय, अम्हाला विकृत वाटतय आम्ही म्हणू तसं' असंच म्हणायचं असेल तर काय बोलणार? पण असा विचार करणार्‍यांनी 'बाकीच्यांनाही' तेच व्यक्तिस्वातंत्र्य आहे/असतं निदान एवढा तरी विचार करावा.
सहमत आहेच घनुजी
ऐसी वा तत्सम संस्थळांवर ह्यावर सतत सविस्तर चर्चा होतात आणि ज्या अर्थी लोक अश्या संस्थळांवर वावरतात त्या अर्थी त्याचं अंतरजालीय वा इतर वाचन हे सकस असावं असं गृहित धरुन विचार आला की दर वेळी हा विषय निघाला की त्याला सरसकट 'वि़कृतीच' का म्हणावी?
हेही बरोबर आहेच. पण प्रत्येकाचं मत बदलायला वेळ लागतो. आणि तो प्रत्येकाबाबत वेग-वेगळा वेळ असतो एवढच म्हणायच होत.
मुळात समलैंगिता हा एक विकार
मुळात समलैंगिता हा एक विकार वा विकृती आहे हे मानणे म्हणजेच खरतर एक विकृती आहे असं वाटायला लागलंय.
+१
लैंगिकता, शरीरावरील/डोक्यावरील केसांचे प्रमाण, त्वचेचा रंग वगैरे नैसर्गिक गोष्टींत प्रकृती/विकृती काय शोधायची? ज्याला यातील विविधतेत विकृती दिसते ती व्यक्ती विकृत वाटणे अजिबातच गैर नाही!
हे अश्या पद्धतीने हिणवणे
हे अश्या पद्धतीने हिणवणे कितपत योग्य वाटते.
'तुमच्या मानसिक अवस्थेची काळजी वाटते' असे हिणवणारे लोक जिथे उजळमाथ्याने इ. फिरतात तिथे काय योग्य अन काय अयोग्य याच्या व्याख्या बहुधा उलटसुलट असाव्यात.
आपले म्हणणे ज्याला पटत नाही तो मानसिक आजारी आहे हीच जर विचारधारणा असेल तर गे लग्नाला विरोध करणार्‍यात आणि तुमच्यात फरक तो काय?
फरक काहीच नाही. फक्त एका बाजूचा सेव्हियर काँप्लेक्स सध्याच्या घडीला अंमळ ग्लोरिफाईड आहे इतकंच.
हेच जर पटाईत साहेबांनी लिहीले
हेच जर पटाईत साहेबांनी लिहीले असते तर गहजब माजला असता ऐसी वर.
पटाईत साहेबांनी लिहीलच आहे ते, सरळ विकृत म्हंटलं आहे आणि त्यावरून गहजब वगैरे काही झाला नाहीये अजून तरी, व्यवस्थीत चर्चा चालू आहे. नीट पहाल तर त्या खाली माझा उप-प्रतिसाद आहे त्यात मी कबूलही केलय की मी जरा घाई-घाईत तो प्रतिसाद टाकला असं आणि त्याच उपप्रतिसादात मी मला नेमकं काय म्हणायचं आहे हे ही लिहिलंय. शिवाय माझे हे मतं सगळ्याचं होमोफोबीक बद्दल नाहीत हे ही सविस्तर लिहीलं आहे. पण तुम्हाला जर अगदी वादग्रस्त मुद्दाच निदर्शनास आणून द्यावयाचा असेल त्या सार्‍या लिखाणातून तर मग येन्जॉय :)
आपले म्हणणे ज्याला पटत नाही तो मानसिक आजारी आहे हीच जर विचारधारणा असेल तर गे लग्नाला विरोध करणार्‍यात आणि तुमच्यात फरक तो काय?
ह्यावर देखील मी माझ्या उपप्रतिसादात, अनुपजींच्या अश्याच वाक्याला मार्मिक दिल्याचं कबूल केलं आहे, पुन्हा इथे पेस्तवतो:
अनुप अगदी सहमत तुमच्या मताशी १००%.
होमोफोबिक लोकांना तुम्हीच विकृत आहात म्हणून काहीही साध्य होणार नाही असं वाटतं.
ह्या वाक्यासाठी एक मार्मिक ही दिलं आहे (स्माईल)
जाऊ द्या, राहिलं ते, तुम्हाला चुकीचं वाटतंय का ते - चला चूक म्हणूया - नको त्यावरून वाद. पण 'अनु राव' मला खरंच मनापासून वाटतं हो की थोडी दुसरी बाजू ही समजून घ्यायला हवी. समलैंगीक हे गरीब, असहाय्य, लाचार म्हणून सहानुभूती नको पण एक माणूस म्हणून त्यांची बाजू समजून घ्यायला हवी त्यांना अगदीच विकृत म्हणण्याआधी.
पटाईतसाहेब. तुमचा मुद्दा हा
पटाईतसाहेब. तुमचा मुद्दा हा एक मुद्दा म्हणून मुळातच निरर्थक किंवा दुरित उद्देशाने मांडलेला आहे असं मी अजिबात म्हणणार नाही. मुद्दा निश्चित एक बाजू सांगणारा आहे. पण मी खाली याविषयी थोडं लिहून पाहतो.
तुमच्या प्रतिसादातून काही क्वोट्सः
एखादा व्यक्ती शारीरिक किंवा मानसिक व्याधीने ग्रस्त असेल तर त्याचा उपचार केला पाहिजे.
खरे म्हणजे समलेन्गिक्ता माणसात दडलेली एक विकृती आहे. एक मानसिक बिमारी आहे.समलेन्गिक व्यक्ती कडे सहानभूतीने पाहून, योग्य डॉक्टरी सल्ला आणि चिकित्सा केल्यास त्याला या विकृती पासून मुक्ती सहज मिळू शकते.
बाकी सर्व बाजूला ठेवू. आपण असा विचार करु की "चोरी करण्याबद्दलचं आकर्षण"-क्लेप्टोमॅनिया (चूभूदेघे), चारचौघांत बाहेर पडण्याची भीती-अगोराफोबिया (चूभूदेघे), विस्मरण - डिमेन्शिया असे काही मानसिक विकार आहेत. अल्झायमर हा शारिरीक आणि मानसिक असे दोन्ही भाग असलेला विकार आहे. त्यावर जवळजवळ सर्व लोक उपचार घेतात. ते उपचार काही कमीजास्त प्रमाणात यशस्वीही होतात. कॅन्सर, हार्टट्रबल, लिव्हर ट्रबल असे अनेक पूर्ण शारिरीक विकार आहेत. त्यावरही बहुतांश लोक डॉक्टरकडे जाऊन उपचार घेतात.
यापैकी कोणीही उदा. खालीलपैकी मागणी करताना आढळत नाहीतः
- "अल्झायमर"ला नॉर्मल हेल्थ माना.
- "कॅन्सर"वर उपचार कशाला, तो तर विकार नाहीच मुळी. त्याला डॉक्टरकडे नेऊन "विकार" असा शिक्का मारु नका.
- "हार्टट्रबल" असलेल्यांना एअरफोर्समधे / नेव्हीमधे भरती करताना वगळू नका. त्यांना समान माना.
कारण "आजार" ओळखून त्यावर उपचार घेणं हा एखाददुसर्‍या मनुष्याच्या निष्काळजीपणामुळे टाळला जाणारा भाग असू शकत असला तरी एक मोठा समाजगट अश्या बाबतीत अनभिज्ञ असत नाही.
जर समलैंगिकता हा आजार, विकार (शा. वा मा.) असेल आणि त्यामुळे (समाजाने वाळीत टाकण्याखेरीज) काही "आरोग्यविघातक" त्रास होत असता आणि तो उपचारांनी बरा होत असता तर त्यावर उपचार न घेता एका मोठ्या गटाने "या लैंगिकतेला सामान्य माना, चारचौघांसारखे हक्क द्या" अशा मागण्या का केल्या असत्या? जर तो मानसिक अथवा शारिरीक आजार असता तर सर्वात जास्त सफरिंग प्रत्यक्ष या गटाच्याच वाट्याला आले नसते का? बाकी सर्व जाऊ दे, समाजाकडून आलेली दुजाभावाची वागणूक नकोशी वाटल्याने का होईना, असे उपचार असते तर सर्वांनी तेच तातडीने करुन घेतले असते.
आपलं असं म्हणणं आहे का की जगभर पसरलेली एक बर्‍यापैकी मोठी लोकसंख्या आपल्या "आजारा"च्या अस्तित्वाविषयी इतकी वर्षं अनभिज्ञ आहे आणि कोणीही कधीही उपचार घेण्याच्या दिशेने ढुंकूनही न पाहता थेट समानतेची, सन्मानाची मागणीच केली आहे?
उपरोक्त सर्वकाही एका वाक्यात सांगायचं तरः
एखादा "आजार" (!) जगभर मोठ्या प्रमाणावर पसरलेला असूनही त्या "ग्रस्त" लोकसंख्येने आणि एकूण मानवी मॉडर्न मेडिसिनने या प्रकारात "बरा होण्यासारखा आजार" आहे किंवा नाही हे यापूर्वीच "रुल आउट" केलं नसेल असं तुम्हाला का वाटतं?
....
आपणास वाटत असेल केवळ यौन
आपणास वाटत असेल केवळ यौन आनंदा साठी समलेन्गिक संबंध ठेवले जात असतील. पण इथे एक गोष्ट नमूद कारणे जरुरू आहे. 'आनंद' निर्मितीमधे असतो जिथे पुरुष वीर्य आणि स्त्री बीज फलित होऊ शकत नाही अश्या मानवजातीला विनाश्याच्या मार्गावर नेण्यार्या समलेन्गिक व्यक्तींना 'यौन आनंद' कधीच प्राप्त होत नाही.
हस्तमैथुनाविषयी काय मत आहे? स्वप्नात होणार्‍या कामपूर्तीबद्दल काय मत आहे? या दोन्हीमधे व्यक्तीला "आनंद" मिळत नाही? स्वप्नातल्या कामपूर्तीमधे तर अवयवही थेटपणे नसतात. बीज फलित वगैरे दूरच राहिलं. हस्तमैथुन करणारे लोक (म्हणजे जवळजवळ सर्वजण) हे तर समलैंगिकच असतात. स्वतःच स्वतःची का.पूर्तता करणे म्हणजे तसे म्हटले तर कोणत्याही मार्गाने का होईना, स्वतःच्याच लिंगाच्या व्यक्तीशी (स्वतःशी) रत होणेच की. ऑटोसेक्शुआलिटी.. ;)
आनंद कधीच प्राप्त होत नाही ? कोणी आनंद नसताना जगात स्वतःच्या चॉईसने काही करेल असं का वाटतं?
बीज फलित होऊ शकत नाही अश्या मानवजातीला विनाश्याच्या मार्गावर नेण्यार्या
मानवजातीच्या विनाशासाठी याहून अत्यंत कार्यक्षम पद्धती आपल्याकडे आहेत आणि आपण पूर्ण प्रयत्नांनी त्या सर्वत्र राबवतो आहोत. या कारणाने मानवजातीचा विनाश होईल असे म्हणणे म्हणजे दुष्काळात उपाशीपोटी मरणपंथावर असलेल्याने हाजमोला मिळण्याची चिंता करण्यासारखे आहे.
मानवजातीच्या विनाशासाठी याहून
मानवजातीच्या विनाशासाठी याहून अत्यंत कार्यक्षम पद्धती आपल्याकडे आहेत आणि आपण पूर्ण प्रयत्नांनी त्या सर्वत्र राबवतो आहोत. या कारणाने मानवजातीचा विनाश होईल असे म्हणणे म्हणजे दुष्काळात उपाशीपोटी मरणपंथावर असलेल्याने हाजमोला मिळण्याची चिंता करण्यासारखे आहे.
तालियाँ! १००% सहमत.
गविंनी एका प्रकारे उत्तर
गविंनी एका प्रकारे उत्तर दिलेलं आहे, मी थोडं वेगळं देतो आहे.
समलेन्गिक व्यक्ती 'एका पासून अनेक होण्याची' मानवाची मूळ इच्छा कधीच पूर्ण करू शकत नाही.
एकापासून अनेक होण्याची 'इच्छा' म्हणण्याऐवजी तुम्हाला इंस्टिंक्ट किंवा नैसर्गिक प्रेरणा म्हणायचं असावं. या प्रेरणा म्हणजे इच्छा नसतात. त्यामागे अत्यंत क्लिष्ट जनुकीय (जेनेटिक) कारणं असतात.
माणसाच्या जीन्सपोटी वेगवेगळे गुणधर्म प्राप्त होतात. तेही एका जीनमुळे एक गुणधर्म असं सरळसोट नातं नसतं. त्यामुळे अनेक वेगवेगळे जीन्सच्या चढाओढींतून माणसाच्या शरीराचे गुणधर्म बनतात. काही उदाहरणं द्यायची तर
१. डोळ्यांचे रंग वेगवेगळे असतात. काळे, घारे, राखाडी, तपकिरी, निळे.
२. त्वचेचे रंग वेगवेगळे असतात. काळे, तपकिरी, पिवळट, गुलबट, गोरे.
माणसाच्या त्वचेच्या रंगावरून इतिहासात वर्णद्वेषाचं विष पसरून त्यात कित्येक शतकं काळे लोक गुलाम म्हणून विकले गेले. एके काळी गोऱ्या लोकांनी स्वतःला नैसर्गिक समजून काळ्या लोकांना हीन/अनैसर्गिक मानलं. आता सर्वांनाच लक्षात आलेलं आहे की तसं करणं चुकीचं होतं. त्वचेच्या रंगातला फरक हा एक नैसर्गिक फरक आहे. त्यात उजवं डावं नाही. किंवा निसर्गाला विशिष्ट गुणधर्माची मानव बनवण्याची अपेक्षा होती, आणि हे जे बनले आहेत ते कनिष्ठ आहेत या पद्धतीने विचार करणं योग्य नाही.
आता 'एकापासून अनेक' होण्याची इंस्टिंक्ट ही व्यक्तीपातळीवर असते. पण मुळात ती जीन्सच्या पातळीवर असते. आणि एकाच जीनचे वेगवेगळे गुणधर्म असू शकतात. काही संशोधकांनी असा दावा मांडलेला आहे की ज्या जीनमुळे पुरुषांत समलैंगिकता निर्माण होते, त्याच जीनमुळे स्त्रियांत फर्टिलिटी वाढते. हा दावा कितपत खरा आहे हे माहीत नाही, पण तूर्तास त्यात तथ्य आहे असं गृहित धरून चालू. याचा अर्थ या जीनचे 'एकापासून अनेक' होण्यावर काही व्यक्तींमध्ये चांगले परिणाम दिसून येतात, तर काही व्यक्तींमध्ये वाईट परिणाम दिसून येतात. पण जर चांगले परिणाम अधिक असतील, तर हा जीन निश्चितच लोकसंख्येत वाढीस लागणार. काही शास्त्रज्ञांचं म्हणणं असं आहे की समलैंगिकतेच्या अस्तित्वामुळे काही पुरुष व काही स्त्रिया स्वतः आईबाप होण्याऐवजी काका व मावशी होतात आणि बालकांचं अप्रत्यक्ष संगोपन करायला मदत करतात. म्हणजे प्रत्येकाने 'एकापासून अनेक' होण्याची प्रेरणा बाळगण्यापेक्षा बहुतांशांनी जन्मदाते आणि काहींनी त्यांना संगोपनात मदत करणारे झाल्याने अधिक परिणामकारकरीत्या 'अनेक' तयार होतात. असं असेल तरीही अशा जीनचा प्रसार होताना दिसेल - कारण काका-पुतण्यांत २५% जीन समान असतात.
मी वरची दोन उदाहरणं दिली त्यांतून निसर्ग कसा काम करतो, आणि नैसर्गिक निवडीतून 'एकापासून अनेक' होण्याच्या कशा वेगवेगळ्या तऱ्हा निर्माण होतात ते दिसून येतं. सुमारे ९५% व्यक्ती खरोखरच स्वतः जन्मदाते होत असल्यामुळे आणि समलैंगिकता लपवून ठेवल्यामुळे आपल्याला कदाचित वाटत असेल की '१०० टक्के व्यक्तींची प्रवृत्ती तीच असते!' पण निसर्गात काय आहे हे आपण आपल्याला काय हवं आहे असा विचार करून लादू शकत नाही.
बरीच असहमती
एखादा व्यक्ती शारीरिक किंवा मानसिक व्याधीने ग्रस्त असेल तर त्याचा उपचार केला पाहिजे.
+१
न्यायालयाचा निर्णय काहीही असो पण सत्य बदलत नाही
न्यायालये सहसा सर्व प्रकारची शास्त्रीय व सामाजिक सत्ये जाणून घेतातच. येथेही असे झाले असणार.
समलेन्गिक व्यक्ती 'एका पासून अनेक होण्याची' मानवाची मूळ इच्छा कधीच पूर्ण करू शकत नाही.
हे बर्‍यापैकी सत्य आहे. (पण हळूहळू लैंगिकतेशी कोणताही संबंध नसलेल्या सामान्य पेशी देखिल वापरून नविन सजीव निर्माण करण्याचे तंत्र विकसित होत आहे.)
आपणास वाटत असेल केवळ यौन आनंदा साठी समलेन्गिक संबंध ठेवले जात असतील. पण इथे एक गोष्ट नमूद कारणे जरुरू आहे. 'आनंद' निर्मितीमधे असतो जिथे पुरुष वीर्य आणि स्त्री बीज फलित होऊ शकत नाही अश्या मानवजातीला विनाश्याच्या मार्गावर नेण्यार्या समलेन्गिक व्यक्तींना 'यौन आनंद' कधीच प्राप्त होत नाही.
आनंद व निर्मिती यांचं असं सरळसोट समीकरण मांडता येत नाही. वैवाहिक, लैंगिक वा पारिवारिक संबंधांत अनेक बाबींतून आनंद मिळतो. तसेच कशाच्याही निर्मितीतून आनंदाशिवाय इतर अनेक गोष्टी प्राप्त होतात. कधी कधी आनंद सोडून इतर बरंच काही निर्मितीतून मिळतं. कधी दु:खच मिळतं.
अश्या व्यक्ती आयुष्यभर पीडा आणि दुख: भोगतात.
-१
खरे म्हणजे समलेन्गिक्ता माणसात दडलेली एक विकृती आहे.
-२
एक मानसिक बिमारी आहे.
समलैंगिकता (स्वतःहून ओढवलेली) मानसिक विकृती इ इ आहे हे विधान भलतंच चूक आहे.
----------------------------------------------------------------------------------
सामान्य नर व सामान्य मादी प्रजनन करतात. असं न करू शकणं ही एक व्याधी आहे इतपत तुम्हाला वाटत असेल तर त्यावर चर्चा करता येईल. पण विकृती कोणत्या हिशेबाने? मला सगळे रंग दिसतात म्हणून माझे डोळे, मी सामान्य. कोणाला काळा नि पांढरा हे दोनच रंग दिसतात तर तो विकृत कसा?
समलेन्गिक व्यक्ती कडे सहानभूतीने पाहून, योग्य डॉक्टरी सल्ला आणि चिकित्सा केल्यास त्याला या विकृती पासून मुक्ती सहज मिळू शकते.
खरी गोम इथेच आहे. हे इतकं सरळधोट नाही. पहिली समस्या अशी आहे कि समलैंगिकता हा आजार आहे कि नाही यावर वैज्ञानिकांत एकमत नाही. सर्वसाधारणपणे समलैंगिक लोकांत हार्मोनल असंतुलन असते वा काही सामाजिक घटकांचा परिणाम झालेला असतो वा त्यांचा जेनेटिक मेक-अप तसा असतो वा दोन्ही, तिन्ही असे मानले जाते. नक्की कारण काय असावे हे निश्चित करता येत नाही इथून समस्या सुरु होते.
त्यानंतर अजून किचकट बनते - या समस्येला समस्या मानावेच का? दुरुस्त करावे काय? हे कोणी ठरवावे? माणसाने कोणत्या प्रकारे लग्न करावे वा कसे जीवन कंठावे याचे जे सामाजिक आडंबर माजून राहिले आहे त्याच्या पालनाकरिता या "मे बी निग्लेजिबल" समस्येचे स्तोम माजवावे काय? एल नि जी प्रकारचे आणि उपप्रकारांचे सर्वच लोक अदरवाइज सामान्य विवाह/प्रजनन करतील काय? तसे करताना त्यांचा कोंडमारा होईल काय? प्रचलित समाजव्यवस्था इष्ट कि कोणाचा कोंडमारा न होणे इष्ट? उत्तर स्वयंस्पष्ट नाही का?
आता तुम्ही "सहज मुक्ती" शब्द वापरला आहे. त्याबाबत -
हार्मोनल असंतुलन एक अजब केस असते. सर्वसाधारणपणे एका पुरुषाला स्त्री व्हायला पटवणे जितके अवघड असेल तितकेच अवघड एका समलैंगिकाला स्त्री वा पुरुष व्हायला पटवणे अवघड आहे. हे झालं एक. दुसरं म्हणजे असं कोणी तयार झालं तरी आजघडीला तरी असं घडवून आणायला कोणताही वैद्यकीय इलाज नाही. आपण जेंडर चेंज इ च्या बातम्या ऐकतो, पण त्याच्या मर्यादा अनेक आहेत. ती थोरांची थेरं आहेत, त्यांना सध्याला तरी मास स्केलवर वापरता येणार नाही.
मानसिक विकृतीचे समर्थन करणे मानवजातीच्या दृष्टीने कदापि उचित नाही.
एखाद्याच्या एखाद्या (आपल्यामते समस्या)समस्येचं आपल्याकडे समाधान नसताना आपण कसं वागायला हवं? ज्या गोष्टीत एखाद्याचा दोष नाही त्यासाठी त्याला विकृत म्हणणे थांबवावे. या क्षेत्रात अजून बरेच संशोधन होणे शेष आहे. बरीच सामाजिक चर्चा होणे देखिल बाकी आहे.
"समलैंगिक विवाहसंस्था" ही "भिन्नलिंगी विवाहसंस्थेला" समांतर अशी अजून एक समाजसंस्था बनल्यास समाजात नक्की काय काय होईल याबद्दलची माझी काही मतं फार तीव्र आहेत. शिवाय ही नविन संस्था राबवायचा सुदृढ मेकॅनिझम कसा असेल याबद्दलही शंका आहेत. तो भाग वेगळा. पण या निकालाच्या निमित्ताने ज्या लोकांना "अकारण" भेदभाव सहन करावा लागत असे, नि त्यापूर्वीच्या काळात अन्यायच सहन करावा लागत असे त्यांना रिकग्निशन नि प्रतिष्ठा मिळाली आहे. "आपल्यामते असलेल्या जैविक समस्येचे समाधान" झालेले नसले तरी "त्यांचेमते असलेल्या सामाजिक समस्यांचे समाधान" झालेले आहे. किमान या कारणाने आपण त्यांच्या आनंदात सहभागी व्हायला हरकत नसावी.
अभिनंदन धनंजय
कालच मुलीशी गप्पा मारल्या.
मी - हा बदल मला रुचत नाही. मी मागासलेली असेनही पण मला कम्फर्टेबल नाही वाटत.
मुलगी - तुला गे लोकांचा काही त्रास होतो का?
मी - नाही.
ती - मग तुला काय प्रॉब्लेम आहे? तूही त्यांना त्रास देऊ नकोस.
मी - पण रस्त्यावरुन चालताना, २ स्त्रिया एकमेकींचे चुंबन घेऊ लागल्या, २ पुरुष चुंबन घेऊ लागले तर कसे वाटेल?
ती - त्यात काय वाटणार आहे? या शतकापर्यंत तर स्त्री-पुरुष चुंबनही चालत नव्हतं.
मला तिच्याशी वाद घालता आला नाही. तिच्या शाळेत "गे सपोर्ट" ग्रुप आहे. तिची जवळची मैत्रिण या ग्रुपमध्ये आहे. अन त्यामुळे मुलगीही सपोर्ट करते. अर्थात मी वेळोवेळी चाचपणी करतेच - तिला मुलं आवडतात की मुली? ज्युरॅसिक वर्ल्ड सिनेमात तिच्या वयाचा (थोडा मोठा) एक क्युट टीनेजर आहे. त्याच्या एखाद्या रोमॅन्टिक क्षणी तिला काय होतं, तिच्या चेहेर्‍यावरचे भाव काय सांगतात हेदेखील मी टिपले आहे. ती मुलांकडेच आकर्षित होते. पण गे लोकांना फार स्ट्रॉन्गली सपोर्ट करते. इथे शाळेशाळेमध्ये असे ग्रुप असतात हे माहीत नव्हते.
______
धनंजय यांचे, आदित्यचे अभिनंदन.
______
पटाइतजी म्हणतात - प्रजोत्पादन हा सेक्स चा प्रमुख हेतू आहे. याशी मात्र मी असहमत आहे. यावर चर्चाच करायची तर होऊ शकते.
मी वेळोवेळी चाचपणी करतेच -
:p
मी वेळोवेळी चाचपणी करतेच - तिला मुलं आवडतात की मुली? ज्युरॅसिक वर्ल्ड सिनेमात तिच्या वयाचा (थोडा मोठा) एक क्युट टीनेजर आहे. त्याच्या एखाद्या रोमॅन्टिक क्षणी तिला काय होतं, तिच्या चेहेर्‍यावरचे भाव काय सांगतात हेदेखील मी टिपले आहे. ती मुलांकडेच आकर्षित होते
शुचि - का कोण जाणे, पण तुझ्या ह्या वाक्यानंतर मला एक तू न लिहीलेले वाक्य ऐकायला आले. "हुश्श.., मी तरी सुटले बाई ह्या प्रकारातुन"
अभिनंदन
मनापासून अभिनंदन! निर्णय अतिशय पसंत पडण्यासारखा आहे.
पण आता विषय निघालाच आहे तर दोन गोष्टी जाताजाता नमूद करतो.
१. मी व्यक्तिश: marriage privatisation चा समर्थक आहे, म्हणजेच लग्नसंस्था या प्रकरणात सरकारने पडू नये अशा मताचा आहे. माझी भूमिका अशी की दोन (किंवा अधिक) व्यक्तींना एकमेकांशी लग्न करायचं असेल तर त्यांनी भटजी, पाद्री, एल्विस इंपर्सनेटर वगैरे कुणाला तरी बोलावून ते उरकून घ्यावं, त्यात सरकारला काही रस नसावा. थोडक्यात लग्नसमारंभ / हळदीकुंकू / बार मित्झवा या सगळ्यांत सरकारच्या दृष्टीने फरक नसेल. पण याउलट दोन (किंवा अधिक) सज्ञान व्यक्तींनी रीतसर केलेल्या लेखी कराराला सरकारने मान्यता द्यावी. करारात काय टाकायचं हे या व्यक्तींनी आपापल्या बुद्धीनुसार (हवं तर वकिली सल्ला घेऊन) ठरवावं, आणि काही वाद झाल्यास किंवा करार मोडायचा असल्यास न्यायालयांनी contract law च्या तत्त्वांना धरून जे काही करायचं ते करावं. यामुळे सर्वच बाबींत स्पष्टता येईल.
पण असं होणार नसेल आणि विषमलिंगी व्यक्तींच्या लग्नाला सरकार मान्यता देणार असेल तर मग ती समलिंगी व्यक्तींच्या लग्नालाही असावी हे योग्यच.
२. सुप्रीम कोर्टाचा निर्णय जरी पसंत पडण्यासारखा असला तरी प्रत्यक्ष निकालपत्र फार वाखाणण्यासारखं नाही. आपल्याला पाहिजे तो निष्कर्ष काढता यावा म्हणून दोन्ही बाजूंनी वाटेल तसे तर्क केलेले आहेत. पण एकूणच अमेरिकन कॉन्स्टिट्यूशनल लॉ (म्हणजे घटनेतल्या तरतुदींचा अर्थ कसा लावायचा याचं शास्त्र) हा एक अतिशय विनोदी प्रकार झालेला आहे. एकतर घटना दोनेकशे वर्षं जुनी आहे, आणि त्यातल्या कित्येक तरतुदी कमालीच्या संदिग्ध झाल्या आहेत. तेव्हा 'due process of law' किंवा 'well-regulated militia' अशा वाक्प्रयोगांचा प्रत्येकाने हवा तसा अर्थ लावावा आणि तुझा अर्थ बरोबर की माझा याला काही निश्चित उत्तर असू नये अशी परिस्थिती आहे. शिवाय ठरलेल्या न्यायाधीशांची ठरलेली मतं असतात. उदाहरणार्थ, कोर्टाने ५-४ अशा विभागणीने निकाल दिला असं टीव्हीवर ऐकताक्षणीच हे चारजण कोण असणार याचा मला अंदाज बांधता आला (अलितो, स्कलिया, थॉमस आणि रॉबर्ट्स) आणि तो अचूक निघाला. एकूण काय तर झालं ते चांगलंच झालं, पण कशा पद्धतीने झालं याची फार चिकित्सा न करणं इष्ट.
'तुमच्या घरी कोणी निघालं
'तुमच्या घरी कोणी निघालं समलैंगिक, तुमचा मुलगा किंवा मुलगी, तर द्याल का पाठिंबा?' असे नाक वर करून आलेले प्रश्न अनेक ठिकाणी या निमित्ताने होणाऱ्या चर्चांमध्ये बघितलेले आहेत. समजूतदार भाषेतला प्रतिवाद आवडला.
पन्नास-शंभर वर्षांनी या प्रश्नावरच्या चर्चांना 'सकच्छ की विकच्छ' यासारखं ऐतिहासिक मूल्य प्राप्त होईल.
काही मित्र/मैत्रीणींचा आनंद
काही मित्र/मैत्रीणींचा आनंद पाहून अधिकच छान वाटते आहे. आपल्याला हवे ते/आवडीचे बक्षीस मिळाले अन् मैत्र तितकाच लायक असून नुसताच आशाळभूतपणे बघतोय, त्याला काय आवडाते हे माहित असून त्याला ते दिले जात नाहिये, नी त्याची मदतही करता येऊ नये ही हळहळ/सहवेदना कमी झाली. भारतीय नागरीकांना "सर्वे सुखीनः सन्तू" असा आनंद मिळाला की आनंद परिपूर्णतेने होईल. तोवर बोच असेलच - भारत या बाबतीत मागास असल्याची! (खरेतर अमेरिकादी देशांपेक्षा कितीतरी आधी सर्वांना (स्त्री+पुरूष+कोणत्याही जाती धर्माच्या रंगाच्या वंशाच्या भारतीय नागरीकांना) मताधिकार वगैरे आधीच देऊन प्रगतीवादी भारताने या बाबतीत मागे रहावे? याचे वैषम्य वाटते.)
आता मात्र समान हक्क मिळाल्याचा टप्पा गाठल्यावर समलिंगी व भिन्नलिंगी (व इतरही लैगिकतेच्या) सर्व व्यक्तींनी मिळून पारंपारिक लग्नसंस्था मोडायच्या मागे लागले पाहिजे! ;)
अभिनंदन, शुभेच्छा वगैरे तर आहेतच.
'तुमच्या घरी कोणी निघालं समलैंगिक, तुमचा मुलगा किंवा मुलगी, तर द्याल का पाठिंबा?
यावर माझे उत्तर "अहो! हे खुप पुढचं झालं. माणसाच्या आयुष्यात, त्या व्यक्तीच्या लैंगितकतेत कधीही बदल संभवतो. अगदी उद्या तुमची लैगिकता बदलण्याची शक्यता शून्य नाही! मग तुम्ही काय कराल?" असा प्रतिप्रश्न असतो.
यावर माझे उत्तर "अहो! हे खुप
यावर माझे उत्तर "अहो! हे खुप पुढचं झालं. माणसाच्या आयुष्यात, त्या व्यक्तीच्या लैंगितकतेत कधीही बदल संभवतो. अगदी उद्या तुमची लैगिकता बदलण्याची शक्यता शून्य नाही! मग तुम्ही काय कराल?" असा प्रतिप्रश्न असतो.
अचानक सूज वगैरे येते तशी अचानक लैंगिकता बदलत असल्यास ठीके- कुठल्याशा कथेत नवरा आणि बायको यांचे आत्मे आपापली शरीरे बदलतात अशी मस्त थीम आहे. तसे नसल्यास हा प्रश्न गैरलागू आहे.
तसे नाही मुळात लैगिकतेचे
तसे नाही
मुळात लैगिकतेचे कप्पे हे केवळ वर्गीकरणाच्या सोयीसाठी/ढोबळ आहेत.
कुणालाही कोणाहीबाबतीत कधीही लैंगिक आकर्षण वाटु शकते नि ते(लैंगिकतची ती ती छटा असणे) तितकेच नॉर्मल आहे!
=
भारतापुरते बोलायचे तर लग्नास मान्यता खूप दूरचा प्रश्न झाला. ज्यांना असे संबंध ठेवायचे आहे त्यांना "गुन्हेगार" ठरवणं बंद व्हावं याला जनमत प्रतिकुल नसेल असा प्राथमिक अंदाज आहे (अगदी पटाईत काका तत्सम विचारांच्या नागरीकांना अशा व्यक्ती 'आजारी' वाटतात 'गुन्हेगार' नाहीत) तेव्हा सरकारने कायद्यात बदल करून किमान यामागील 'गुन्हेगारीचा' शिक्का पुसावा असे वाटते.
णालाही कोणाहीबाबतीत कधीही
णालाही कोणाहीबाबतीत कधीही लैंगिक आकर्षण वाटु शकते नि ते(लैंगिकतची ती ती छटा असणे) तितकेच नॉर्मल आहे!
पण यामागे काहीएक पार्श्वभूमी असते. उगीच वाटायचे म्हणून वाटत नाही ते- जसे तंदुरी चिकन खायची लहर आल्यावर हॉटेलात जाऊ तसे आहे असे वाटते त्या प्रश्नातून. एखादा लै भारी प्रश्न विचारल्याच्या थाटात जो प्रश्न विचारला आहे तो फोल आहे इतकेच सांगायचे होते. कुणी समलैंगिक असेल तर त्याला ते कधी तरी कळते इथपर्यंत ठीक आहे. ते कळायची माध्यमे कुठलीही असू शकतात- "कोणार्कच्या मंदिरातील वास्तुशिल्पे" या लेखात याचे एक उत्तम उदाहरण आलेले आहे.
पण प्रस्तुत प्रश्न निव्वळ मुद्याला बगल देणारा आहे. जर कुणी असे विचारले तर सरळ "हो" म्हणून सांगायला अडचण आहे का? की असे सांगितल्याने समोरच्याच्या नजरेत आपला भाव पडेल अशी सुप्त भावना आहे त्यामागे?
सरकारचा निर्णय म्हणजे मानलाच पाहिजे.
अमेरीकन सरकारचा आणि कोर्टाचा निर्णय म्हणजे तो तिथल्या जनतेने मानलाच पाहिजे. त्यात वैयक्तीक आवडीनिवडीचा प्रश्नच येत नाही.
मात्र एकीकडे तिथली विवाहसंस्था मोडीत निघत असताना समलैंगिकांना विवाह का करावे वाटतात हे देखील एक कोडेच आहे. कदाचित समलैंगिकांचे विवाह जास्त यशस्वी देखील ठरतील. पण याचे उत्तर येणारा काळच देईल.
भारतातही हा कायदा लवकरच लागू होईल त्याबद्द्ल चिंता नसावी. मात्र व्दिभार्याविवाहेचुच्छांकानी अल्पप्रमाणात डोके वर काढायची देखील शक्यता नाकारता येणार नाही.
या निर्णयाने ज्यांना फायदा होणार आहे त्यांचे अभिनंदन !
शेवटच्या वाक्यात एकदम मार्मिक
शेवटच्या वाक्यात एकदम मार्मिक प्रश्न उभा केला आहे. तिन्ही* पार्टींची सहमती असेल तर दोन बायका आणि एक नवरा, किंवा उलट असं कायदेशीर का असू नये. हेही खरं तर तितकंच व्हॅलिड आहे. पण तशी मागणी अद्याप पुढे आलेली नसल्याने सध्या हा तात्विक प्रश्नच ठरेल.
* "तिन्ही" या जागी कोणतीही संख्या घालता येईल.
मात्र एकीकडे तिथली
मात्र एकीकडे तिथली विवाहसंस्था मोडीत निघत असताना समलैंगिकांना विवाह का करावे वाटतात हे देखील एक कोडेच आहे.
:)
म्हणूनच माझ्या एका प्रतिसादात म्हटले आहे:
आता मात्र समान हक्क मिळाल्याचा टप्पा गाठल्यावर समलिंगी व भिन्नलिंगी (व इतरही लैगिकतेच्या) सर्व व्यक्तींनी मिळून पारंपारिक लग्नसंस्था मोडायच्या मागे लागले पाहिजे! ;)
नवी व्यवस्था कशी हवी त्याबद्दल माझी मते बरीच जयदिपरावांच्या जवळ जाणारी आहेत
भारतातही हा कायदा लवकरच लागू होईल त्याबद्द्ल चिंता नसावी.
यावरही इतरत्र म्हटल्याप्रमाणे लग्नास मान्यता व तसा कायदा खूप दूरचा प्रश्न झाला. योग्य दिशेने सुरूवात म्हणून ज्यांना असे संबंध ठेवायचे आहे त्यांना "गुन्हेगार" ठरवणं बंद व्हावं इतपत कायदा होईल तो सुदिन!
लग्नसंस्थेतील बदल हे ऑलरेडी
लग्नसंस्थेतील बदल हे ऑलरेडी 'इन अ‍ॅक्शन' असणार्‍या लग्नकरारांत होणे मोठ्या 'केऑस'चे ठरेल. ते ऑलरेडी एका 'ब्लँकेट' करारात बांधलेले आहेत. (बिचारे!)
यात तथ्यांश असेल तर आजचे समलैंगिकांचे क्लोझिटेड जगणे आणि लग्नसंस्था नको असणारांचे तिच्यात क्लोझिटेड जगणे यात गुणात्मक फरक आहे काय?
बातमी अगदीच संभ्रमात टाकणारी
बातमी अगदीच संभ्रमात टाकणारी व अगदीच अँबिगस आहे. पण तरी सावध स्वागत!
या निमित्ताने, या सरकारने या नागरीकांवरचा 'गुन्हेगार' हा शिक्का पुसण्यासाठी ३७७ मध्ये योग्य ते बदल केले (३७७ रद्द व्हावे असे मला वाटत नाही. मात्र त्यात दोन सज्ञान व्यक्तींमधील संभोगाला/संबंधांना वगळावे असे वाटते) तरी पुढिल निवडणुकीत मी याच सरकारसाठी पुन्हा मत देईन!
पाणी न पिणे, न खाणे, घालायला
पाणी न पिणे, न खाणे, घालायला कपडे नसणे -- या मुलभूत गरजा आहेत., याची आवश्यकता घटनेने मान्य केली आहे. ती सर्व पक्षांना बांधील आहे
रोजगार असणे -- रोजगारनिर्मितीसाठी प्रत्येक सरकार प्रयत्न करत असतेच, शिवाय रोजगार हमी योजना वगैरेद्वारे रोजगाराची हमी सरकार आधीच देत आहे.
अन्याय होणे -हे फारच व्हेग आहे. कोणत्या प्रकारचा अन्याय?
लैंगिक अत्याचार/लिंगभेदी वागणूक - याविरुद्ध ढिगभर कायदे अस्तित्त्वात आहेत.
शिक्षण - राईट टु एज्युकेशन नंतर ठराविक शिक्षण मिळणे हा नागरीकांचा "हक्क" आहे.
समलैंगिकांचा अधिकार - अधिकार? ते सध्या भारतात गुन्हेगार आहेत. गुन्हेगार हा शिका पुसला की मग अधिकारावर विचार करता येईल नै का?
हे सगळंच सर्व पक्षांना,
हे सगळंच सर्व पक्षांना, घटनेला बांधिल इ इ आहे हे मान्यच आहे. पण प्रत्येक पक्षाची हे सगळं डेलिवर करण्याची क्षमता, इच्छा समान नसते, नाही. तर वर सांगीतलेला प्रत्येक पॅरामीटर डेलिवर करायला प्रत्येक पक्ष वेगवेगळ्या स्तरावर क्षम, इच्छुक आहे. तेव्हा प्राधान्य कशाला अधिक आहे असा प्रश्न आहे.
म्हणजे एक पक्ष मुंबईत १०,००० तहानेल्या लोकांना पाणी देणार आहे, दुसरा ३०० समलैंगिकांना विवाहाधिकार देणार आहे, इ इ.
=================================================================================================
बाकी समलैंगिकतेचा संबंध गुन्हेगारीशी जोडणे दुर्दैवी आहे. लवकरच या संदर्भात काहीतरी व्हावे.
वैयक्तिक, भावनिक पातळीवर
वैयक्तिक, भावनिक पातळीवर कोणाला लग्न का करावेसे वाटते हे सांगणे कठिण आहे, पण अमेरिकेत लग्नाच्या सर्टिफिकेटमुळे अनेक हक्क आणि सवलती आता समलिंगी जोडप्यांनाही देशात सर्वत्र मिळतील. जोडीदार हॉस्पिटल मधे असल्यास भेटण्याच्या किंवा त्याच्या उपचाराबद्दल महत्त्वाच्या निर्णयांच्या हक्कापासून टॅक्स वगैरे सगळ्याला लग्नाच्या स्टेटस तेथील कायद्यांप्रमाणे महत्त्वाचा ठरतो. लग्नाला कायद्याची मान्यता मागण्यामागे हा महत्त्वाचा मुद्दा होता.
आजकाल टीवी, मोबाईल इत्यादी न
आजकाल टीवी, मोबाईल इत्यादी न बघता जे वाचन करतात, सार्थक / निरर्थक चर्चा करतात, ते सर्वच मानसिक दृष्ट्या आजारीच असतात. (माझा एक मित्र म्हणाला जिनका दिमाग खराब होता वही पुस्तके इत्यादी पढते हैं, इंटरनेट देखने की चीज होती है, पढने की नहीं". या अनुषंगाने मी मानसिक दृष्ट्या आजारी आहे, १००% मान्य आहे. असो.
बाकी मी असली सरकारी बाबू असल्यामुळे किती ही लोक तुटून पडले तरी मला काही फरक पडत नाही. किंवा त्यांचा राग ही येत नाही. आज नाही तर २५ वर्षांनी निश्चितच लोकांना प्रचीती येईलच. तेंव्हा मते ही बदलतील.
बाकी मी असली सरकारी बाबू
बाकी मी असली सरकारी बाबू असल्यामुळे किती ही लोक तुटून पडले तरी मला काही फरक पडत नाही. किंवा त्यांचा राग ही येत नाही.
मान गये बॉस.
आज नाही तर २५ वर्षांनी निश्चितच लोकांना प्रचीती येईलच. तेंव्हा मते ही बदलतील.
प्रचीती वगैरे माहिती नाही, पण आज डाव्या विचारांचे अँटीएस्टॅब्लिशमेंटी तुणतुणे वाजवणारे अनेक लोक नंतर त्याला कंटाळतात ही काळ्या दगडावरची रेघ आहे. अर्थात यालाही अपवाद असतात, उदा. रोजबरोज त्याच त्या लेखांच्या जुनाट विचारतेलातल्या अनहेल्दी जिलब्या जबरदस्तीने तळून खिलवणारे विचारवंत नामक थर्ड ग्रेड कुक्स.
घटनाबाह्य?
आज टेक्सन सेनेटर टेड क्रूझची छोटीशी मुलाखत बघितली.
अमेरिकन राजकारणाबद्दल फार माहिती नसणाऱ्यांसाठी - टेड क्रूझ हा पारंपरिक विचारसरणीचा, रिपब्लिकन पक्षाचा, राष्ट्राध्यक्षपदासाठी रिपब्लिकन पक्षाची अधिकृत उमेदवारी मिळवण्याच्या शर्यतीत उतरलेला उमेदवारही आहे. त्याचा दावा आहे की त्याने अमेरिकन घटनेचा सखोल अभ्यास केलेला आहे.
त्याच्या मते सर्वोच्च न्यायालयाने असा निर्णय देणं ही घटनेतल्या धार्मिक स्वातंत्र्याच्या तत्त्वाची पायमल्ली आहे. मला प्रश्न पडला तो असा, हा खटला न्यायालयासमोर आला याचा अर्थ याचा निर्णय कोणत्याही बाजूने लागण्याची शक्यता आहे. जर सप्तरंगी बाजूच्या निर्णयामुळे घटनेची पायमल्ली होते (असं टेड क्रूझ म्हणतो) तर असा आणि अशासारखे निर्णय देण्याचं काम सर्वोच्च न्यायालयासमोर येणं हीच चूक होत नाही का? न्यायालयाला आणि न्यायाधीशांना असा अधिकारच नाही अशा प्रकारे रिपब्लिकन किंवा चर्चवादी किंवा पारंपरिक लोक (पुन्हा) न्यायालयात का जात नाहीत?
जर सप्तरंगी बाजूच्या
जर सप्तरंगी बाजूच्या निर्णयामुळे घटनेची पायमल्ली होते (असं टेड क्रूझ म्हणतो) तर असा आणि अशासारखे निर्णय देण्याचं काम सर्वोच्च न्यायालयासमोर येणं हीच चूक होत नाही का?
म्हणजे न्यायालयाच्या न्यायबुद्धीवर विश्वास नाही असंच ना? कारण
"हा खटला न्यायालयासमोर आला याचा अर्थ याचा निर्णय कोणत्याही बाजूने लागण्याची शक्यता आहे" हे तुमच्याच प्रतिसादातले वाक्य तिथेच अंगुलिनिर्देश करते.
(बिटवीन द लाईन्स का काय ते वाचल्यावर असंच काहीचं दिसतंय.)
कोर्ट
याचं थोडक्यात उत्तर वरती जयदीप यांनी दिलं आहे. थोडक्यात, घटनेचा अर्थ लावणे हा प्रकार गेल्या काही वर्षात(?) अमेरीकेत फारच विनोदी झालेला आहे. कोर्टाने हा अधिकार घटनादत्त आहे का नाही यावर निर्णय दिला, तर त्याचं म्हणणं आहे की कोर्टाने हा निर्णय देताना घटनेतल्या 'फ्रीडम ऑफ रिलीजन' या तत्वावर गदा आणली असा काहीसा आहे.
न्यायालयाचा निर्णय ही एक हुकुमशाहीच असते की नाही...
अमेरिकन न्यायालयाने जो निर्णय दिला आहे तो अमेरिकन लोकांच्या निर्णयाचे प्रतिक आहे असे काही म्हणता येत नाही.
मुळात मनुष्यजातीच्या सेक्शुअल ओरिएन्टेशन/जेंडर चे डिस्ट्रिब्युशन काय हे हे कळले पाहिजे. माझ्या मते सेक्शुअल ओरिएन्टेशन/जेंडर ही एक कंटिन्युअस डिस्ट्रिब्युशन असते, पण त्यातील काही बिंदुना अधिक डेन्सिटी असते, काही ठिकाणांना कमी. अशा दृष्टीकोनातून पहिले तर नैसर्गिक-अनैसर्गिक असा प्रश्न उरत नाही.
जसं आयर्लंड मध्ये घडलं तसा रेफरेंडम व्हायला पाहिजे. म्हणजे मग खरोखरचे लोकशाही काम होईल.
मला स्वतःला असं वाटतं की काही गोष्टी 'जावे त्याच्या वंशा' अशा असतात. मला खऱ्या अर्थाने समलैंगिक आकर्षण, स्त्रियांची घुसमट हे काही कळू शकत नाही कारण मी समलैंगिक आकर्षण नसणारा पुरुष आहे. पण मानवी स्वातंत्र्य, अगदी स्वतःचा आणि दुसऱ्याचा नाश करण्याचे स्वातंत्र्य, मूलभूत आहे असे मी मानतो. त्यामुळे एखाद्या गोष्टीत सहभागी माणसांच्या संपूर्ण राजीखुशीने होणारी कोणतीही गोष्ट रोखली जाता कामा नये. केवळ राजीखुशी खरोखरची आहे का नाही हेच पडताळता यायला हवं.
एखाद्या गोष्टीचा द्वेष करण्याचा स्वातंत्र्याकडे आपण कनवाळू नजरेने का बघत नाही?
अ‍ॅड्रयु सुलिवन यांचा या
अ‍ॅड्रयु सुलिवन यांचा या निमित्ताने आलेला लेख - It Is Accomplished
अ‍ॅड्रयु सुलिवन यांनी १९८९ मधे लिहिलेला लेख - Here Comes the Groom