५०० आणि १००० रुपयांच्या नोटा (भाग २)

अहो चिंज - हे तर फेल्युअर आहे ना.

Not since India’s short-lived forced-sterilization program in the 1970s–this bout of Nazi-like eugenics was instituted to deal with the country’s “overpopulation”–has the government engaged in something so immoral.

हागल्यापादल्याला नाझीपर्यंत नेऊन भिडवणे हा पत्रकारितेचा नवीन मानदंड झालेला दिसतोय. एकूणच काळजी वाटते.

लेखातली शैलीसुद्धा आवडली. चिमटे काढणाऱ्यांबद्दल मला जरा अधिक प्रेम वाटतं. उदाहरणार्थ हा परिच्छेद -

News flash: Human nature hasn't changed since we began roaming this planet. People will always find ways to engage in wrongdoing. Terrorists aren't about to quit their evil acts because of a currency change. As for the digitization of money, it will happen in its own good time if free markets are permitted. And the best cure for tax evasion is a flat tax or, at the least, a simple, low-rate tax system that renders tax evasion hardly worth the effort. Make it easy to do business legally and most people will do just that.

(अवांतर - 'परवा' सिनेमे डाऊनलोड करून बघणाऱ्यांबद्दल अगदी हेच्च म्हणायचं होतं.)

व्हेनेझुएलामधल्या रांगा, ठीकठाक नोकऱ्या असणाऱ्या लोकांनाही दोन वेळच्या जेवणासाठी काय काय सहन करावं लागतंय, लोकांचा किती वेळ रांगा लावण्यात जातोय, अन्न विकत मिळालं तरी चोरीची भीती वाटत्ये, याबद्दल न्यूयॉर्करमधला लेख - Venezuela, a Failing State
लेखातलं सुरुवातीचं चित्र बघून मला नोटबंदी होण्याआधीपासूनच असलेली लोकलट्रेन्समधली गर्दी आठवली. (लेख बराच मोठा आहे. नंतर तक्रार करू नये.)

अवांतर - संजय गांधीच्या कृत्यांची तुलना नाझींशी झालेली बघून उजव्यांची आदर्श प्रतिक्रिया काय असावी?

एकदम सहमत.

डिमॉनेटायझेशन हे सेंट्रल प्लॅनिंग कसे नाही ? - या प्रश्नाचे उत्तर मिळत नैय्ये. ( खरं तर हे सुपर-सेंट्रल-प्लॅनिंग आहे असं म्हणावंसं वाटतंय.)

आणखी -

(१) “The curious task of economics is to demonstrate to men how little they really know about what they imagine the can design.” ― Friedrich Hayek, The Fatal Conceit: The Errors of Socialism

(२) “The more the state "plans" the more difficult planning becomes for the individual.” ― Friedrich Hayek

असतातच ना काही हिरो नि विलेनच्या नावांच्या स्टोर्‍या. डेविड-गोलियाथ, इ इ

मटार सोलून फ्रिजमध्ये ठेवल्यास तीन दिवसात त्याच्यातील व्हिटॅमिन सी चे विघटन सुरु होते. (फ्रीझर मध्ये (उणे १८ सी) हे जवळजवळ होत नाही. तसेच न सोलता ठेवल्यासही हे विघटन कमी होते. उदा. पहा:
http://ucanr.edu/datastoreFiles/608-97.pdf
अर्थात हे जाणून घेऊनही तुम्ही हे चालू ठेवू शकता: व्हिटॅमिन सी ची गरज दुसऱ्या मार्गाने पूर्ण केली की झाले (उदा. टॅबलेट घेणे; २५० मिलिग्रॅम , दिवसाला एक)

very well said!

एटीएमच्या रांगा कमी झाल्या आहेत हे खरे आहे. त्याची दोन कारणे आहेत.
१. महिना अखेर जवळ आला आहे. त्यामुळे लोकांना कदाचित पैसे कमी लागत असतील.
२. बहुतांश (९९+%) एटीएममधून दोन हजार रुपयांच्याच कुचकामी नोटा मिळत आहेत. मी आज एटीएमच्या लायनीत उभा राहिले तेव्हा दोन-तीन लोक कुठल्या नोटा मिळताहेत याची चौकशी करून दोन हजारच्याच नोटा मिळत आहेत म्हणून नाक मुरडून निघून गेले- रांगेत उभे राहिले नाहीत.
३. काल एका स्टेट बँक कमला मिल्समधील एटीएममध्ये ५०० च्या नोटा मिळत होत्या. तिथे मोठी रांग होती. पाचशेच्या नोटा मिळत आहेत म्हणून मी रांगेत उभा राहिलो. माझा साधारण आठवा नववा नंबर आला तेव्हा नोटा संपल्या. माझ्या मागे आणखी पंधरा वीस लोकांची रांग होती. त्यातले काही लोक (दोन हजाराच्या नोटा असूनही) रांग सोडून निघून गेले.

तर महिना अखेरीस पैशांची गरज कमी झाल्याने आणि हव्या त्या नोटा मिळत नसल्याने रांगा कमी झाल्या आहेत. हे लोअर परळ भागातले आहे. ठाण्याला अजूनही मला ज्या एटीएमसमोर रांग दिसते तिथे मोठीच रांग दिसते.

>> आज म.टा. मधे आले होते की एटीएम च्या रांगा कमी झाल्या आहेत म्हणून. थत्तेचाचा, तुमचा काय अनुभव?

८ नोव्हेंबरनंतर बंद असलेलं पुणे ४११००४मधलं एक एटीएम आज उघडं दिसलं. आत कुणीही नव्हतं. कार्ड घालून डेली लिमिटच्या आतली रक्कम काढू पाहिलं, तर 'अनएबल टू डिस्पेन्स कॅश' सांगणार्‍या कागदाच्या चिटोर्‍याचं धनी व्हावं लागलं. अर्थात, ९ नोव्हेंबरपासून शटर बंद असलेल्या एटीएमसाठी ही प्रगतीच म्हणायची.

लोक एटीएम समोर रांगा का लावताहेत कळत नाही. त्यापेक्षा बँकेत अगदी नगण्य रांग होती. माझ्या पुढे काल मोजून तिघेजण होते. पाच मिनिटात १० हजार, ज्यात ४ हजार १००च्या नोटांमधे आणि २ हजार ५००च्या नोटांमधे, मिळाले.

गेल्या दहाएक दिवसात किती पैसे आले हे सांगणे सरकारने बंद केले आहे.

या लेखकाला अर्थिक डिजास्टर कशाला म्हणावं याची अजिबातच अक्कल नाही.

५०० रुपये हे अप्रॉप्रिएट डिनॉमिनेशन आहे सध्याच्या काळात.

http://www.businessinsider.com/worst-science-health-myths-2016-1?IR=T/#…
====================
तो जो कोणी पंडा आहे आहे त्याचं धर्मात जे स्थान आहे त्यापेक्षा ही वैज्ञानिक सत्ये पसरावणार्‍या डॉक्टर्स, इंजिनिअर्स, शास्त्रज्ञ, समाजशास्त्रज्ञ इ इ चं स्थान आपापल्या क्षेत्रात अतिशय उच्च आहे. सबब कोणते क्षेत्र अधिक येडझवे आहे ते सहज कळावे.

शिवाय तुम्ही (अगोदरच आदराने झुकलेले असल्यामुळे) परस्परविरोधी शोध लावणार्‍या महान आणि अतिमहान शास्त्रंज्ञांचा असा आनंद घेताना दिसत नाही.

सरकारबरोबर माझ्यासारख्या कित्येकांचा अपे़क्षाभंग झालाय जंतू. तोंडावर आपटलं तरी सरकार काही ऐकत नाही.... नवीन अध्यादेश काय काढतंय... सगळा मूर्खपणा चाल्लाय!

सरकारचा लेटेस्ट फतवा : खबरदार! जुन्या नोटा बाळगू नका; अन्यथा दंडात्मक कारवाई

तुरूंगात नाही जावं लागणारे. पण शिक्षा कशासाठी? त्यामागे काय लॉजिक आहे?

त्रास सगळ्यांनाच झालाय चिंजं; शेतकरी, कास्तंकार, छोटे व्यापारी, आणि हातावर पोट असणार्‍यांना सर्वात जास्तं. पण हे ही खरयं की तक्रार करणारे खूप कमी आहेत. तरी लोकांचा पेशंस संपतोय, आणि सरकार उपाय शेधण्यापे़क्षा नवनवीन नियम काढतेय!

नमोनम: लई च चु* बना रहा है लोगोंको !!!

(असे माझी एक मैत्रीण म्हणाली ... नुकतेच)

And this is tweeted by Union Minister - Ravi Shankar Prasad.