आमचा गिनीपिग - अल्फान्चु

डेलावेअर मध्ये घराभोवती खूप झाडी होती, वेलींच्या जाळी अन अनेक प्रकारचे पक्षी होते. या ठीकाणी एक गोष्ट माझ्या लक्षात आलेली होती की वसंत ऋतुनंतर मेटींग होऊन पुढे जेव्हा त्या पक्ष्यांची पिल्ले उडायला शिकत तेव्हा खूप पिल्ले तर खालीच पडत. रॉबिनची सुंदर डोळे अन लहानशी भुवई असलेली बाळे, मैनेची बाळे, लालबुंद कार्डिनलांची फिक्कट अजुन रंग भरास न आलेली पिल्ले. त्यां पिल्लांचे चे आई-वडील पिल्लांना उडण्यास गोड आवाजात प्रोत्साहन देत. एकदा तर २ वेगवेगळ्या प्रजातीची पिल्ले एकमेकांपासून केवळ ४ फूट अंतरावर उडावयास शिकत होती. तेव्हा पक्ष्यांचा एक गंमतीशीर धूर्तपणा लक्षात आलेला होता. मी एका पिल्लाकडे पहायला लागले, की त्याचे आई वडील दुसर्‍या पिल्लाभोवती उडत चिवचिवाट करीत ज्यायोगे माझे लक्ष त्यांच्या बाळावरुन विचलीत होऊन अन्य पिल्लाकडे वेधले जावे. हा प्रकार मला फार गंमतीचा वाटला होता.
.
एके दिवशी घरापाशी एक मैनेचे इवलेसे पिल्लू दृष्टोत्पत्तीस पडले. त्याचे घरटे जास्त वरती असावे. कारण वरुन कुठुनतरी पडल्याने त्याच्या एका पायाला जबरदस्त मार बसून ते अधू झाले होते. आम्हाला त्याच्या जवळ जाताना पाहून अर्थातच आमच्या डोक्यावर त्याच्या आईवडीलांचा आक्रंदत भिरभिराट सुरु झाला. पण मला वाटले की सोसायटीत मुक्त विहार करणार्‍या बोके-मनींपासून हे पिलू काही वाचणार नाही. केव्हाच ते गपापा होऊन जाइल. शिवाय त्याला उडता येणे शक्य दिसत नव्हते कारण ते फारच लहान होते. या सर्व निष्कर्षांप्रती मी ते पिल्लू घरी न्यायचे ठरविले. त्याला पुठ्ठ्याच्या कार्टनमध्ये कापसात ठेवले व नाव ठेवले "रघु". रघुच्या काळ्या मण्यांसारख्या डोळ्यात फार गरीब, पोरकी झाक होती. पण वयाच्या अन लहान मेंदूच्या आकाराच्या मानाने बरच हुषार होतं ते. एकदाच पाण्याच्या वाटीत त्याची चोच बुडवावी लागली, त्यानंतर मात्र रघु आपण होऊन वाटीतील पाणी, दूध पिऊ लागला. खायला मात्र नेहमी भरवावे लागे कदाचित त्याला त्याचे आई-बाबा आणत त्या अळ्या आणि किडे आठवत असावेत. दुधात भिजवलेली मऊ पोळी, वरण-भात-मटार वगैरेसारख्या मऊ भाज्या व भिजवून कुस्करलेली कडधान्ये आदि त्याला पचत होते. मधे मधे तो क्षीण आवाजात किलबिल करुन त्याच्या आई-बाबांना शोधे, बोलवे Sad
.
पुढे एका शनिवारी आमचा लाँग ड्राइव्हला, न्यु जर्सीस जाण्याचा बेत ठरला. खरं तर रघु १०-१२ तास राहील का हा प्रश्नच होता. भरवून, अन वाटी (पाणी व वरणाची) कार्टनमध्ये ठेऊन आम्ही निघून गेलो.दिवसभर अधून्मधून त्याची आठवण येत होती. तो भुकेला असेल का या विचाराने कससच होत होतं. रघुने फार लळा लावला होता अन कुठेतरी त्याच्याशी हृदयाच्या तारा जुळल्या होत्या.
.
घरी आलो ते मी लगबगीने घरात शिरले. पहाते तो कार्टन टेबलवर तसाच पण रघु मात्र खाली निपचित पडला होता. माझी चाहूल लागल्यावर त्याने डोके वर केले. मात्र तेवढी हालचालही त्याच्यासाठी मुष्कील होती. मी त्या पिल्लाला ओंजळीत घेतले व चमच्याने पाणी पाजले. पाणी त्याने गटागट प्याले अर्थात तो बराच वेळ तहानलेला होता. व पाणी पिऊन त्याने खरच माझ्या डोळ्यात डोळेभरुन पाहील, अगदी स्ट्रेट डोळ्यात पाहीले. अन जी मान टाकली. अक्षरक्षः ती भेट म्हणजे कुणी जीव परलोकात पोचलेला फक्त माझ्या शेवटच्या भेटीकरता घुटमळत होता. त्याचे डोळे मी पुढे विसरुच शकले नाही. यावेळेस त्यात कारुण्य नव्हते तर एक प्रकारचा समजूतदारपणा अन ओळख होती. ख-र-च होती!!
.
प्रचंड वाईट वाटलं. मी असं काय केलं होतं ज्याकरता रघु शेवटच्या क्षणी तगुन राहीला होता? मी तर आई-वडीलांची ताटातूट करुन त्या पिल्लाला पोरकच तर केलं होतं अन मग टाकून स्वतःच्या मजेकरता न्यु जर्सीला चालती झाले होते Sad काय ऋणानुबंध असतात जे पूर्ण करण्याकरता हे लहान जीव ओंजळीत क्षणभराकरता विसावतात? आयुष्यात येतात ते चटका लावून परत कधीच न येण्याकरता. त्या दिवशी तर रडलेच पण अजुनही रघुच्या आठवणीने डोळे भरुन येतात अन कडू आवंढा दाटून येतो.मी पाहीलेला हा पहीला मृत्यु असल्याने असेल, किंवा अतिभावनाप्रधानतेमुळे असेल पण खूप दु:ख होते.
.
हे सर्व आज आठवण्याचे कारण म्हणजे परवाच हट्टाने मुलीने गिनीपिग आणलाय - अल्फांचु नाव आहे त्याचे - मुलीला अल्फा नाव ठेवायचे होते व मला पाँचु त्यातून ते अल्फांचु नाव जन्मास आले आहे. अल्फांचु खूप भित्रा आहे, सारखा हाईड-आऊट मध्येच लपून बसतो. शीळ घातली की एक विशिष्ठ इन्टेन्स रिस्पॉन्स देतो. हा रिस्पॉन्स भीतीचा आहे की लाडाचा ते अजुन फिगर आऊट करायचे आहे. त्याचे एक विशिष्ठ प्रकारचे गवत पिंजर्‍यात ठेवत असताना, अल्फांचु खूप एक्साईट होतो अन आपण जरा दूर झालो की, गवताच्या तुर्‍यांवर तुटून पडतो. ते खाणे त्याच्या आवडीचे आहे. २ दिवसात हातून मम्मं (भोपळी मिर्चीचे तुकडे) घ्यायला शिकला आहे ज्यातून त्याला सी व्हायटॅमिन मिळते. पेटको च्या पॅम्पलेटमध्ये अल्फांचुस भोपळी मिर्ची, भाज्या व फळे देण्यास सांगीतले आहे.
.
प्रेमात ताटातूटीची प्रचंड भीती असते. प्रेमाचे दुसरे नाव vulnerability आहे.....प्रचंड रिस्क आहे. अल्फांचु वरती प्रेम करण्यात रिस्क आहे.