मराठी संकेतस्थळं - इतिहास, प्रकृती, प्रवृत्ती वगैरे

इतिहास

मनोगत -> मिसळपाव -> ऐसी अक्षरे असा इथल्या बर्‍याच जणांचा संस्थळ प्रवास आहे
समांतर- उपक्रम, मी मराठी ही संस्थळेही होती.

मराठी संस्थळावरचे बरेचसे सदस्य एकमेकांना प्रत्यक्षात ओळखतात.

घासुगुर्जी ऐसी जन्माची कहानी लिहिणार होते. माहिती नाही लिहिली का नाही/

राईट / लेफ्ट या शिक्क्यांपलिकडे बघितलंत तर बरीच गंमत दिसू शकेल.

ही तुलना आधीही केली आहे, पण तरीही...

मराठी आंजा शाळेतल्या एखाद्या वर्गासारखं आहे.

• त्यात मिपा हे शेवटचे दोन बाक आहेत. टवाळक्या, हाणामार्‍या हे सकृद्दर्शनी दिसत असलं तरी प्रचंड ज्ञानी लोकही तिथे वावरतात.
• उपक्रम पहिला आणि दुसरा बाक होतं. चष्मा लावून गंभीर चर्चा करणारे विद्वज्जन तिथे बसत असत.
• ऐसी हा तिसरा आणि चौथा बाक आहे. विद्वत्तापूर्ण चर्चा, सभ्यतेचा कासोटा सांभाळून होणार्‍या टवाळक्या आणि opinionatedness असा एक वेगळाच फ्लेवर आहे. (ऐसीचे विशेषांक हाही एक "ब्रिटिश वेदर"** सारखा प्रकार.)
• मायबोलीवर प्रचंड गर्दी असते. त्या अर्थाने ते 'मधले बाक' आहेत. पण मी माबो सहसा वाचत नाही, त्यामुळे हे मत गंभीरपणे घेऊ नये.

शाळेच्या वर्गाची उपमा दुसर्‍या अर्थानेही चपखल आहे. काही लोक आपापल्या बाकाशी पदरकुंकूचुडा निष्ठा ठेवून असतात. काही लोक तितक्याच सहजतेने सगळीकडे वावरतात.

___________
**You like it, though you grumble about it

काही आठवणींनी अंमळ हळवे झालो.

ह्या कॉमेंटवर अन्य ऐसीकरांचे अभिप्राय वाचून एक ऐसीकर म्हणून शरम वाटली.

माझा अभिप्राय,

मिसळ पाव वर ऐसी ची बरीच मंडळी बरीच रेंगाळताना दिसतात ....

बॉर्र, मग?

च्यायला काय extreme right ऑफ extreme right मंडळींनी भरलेला ग्रुप आहे . बिचारे कोण ताम्हणकर काहीतरी लिहितात आणि लोकं तुटून म्हणजे तू टू न पडताहेत ... एखादाच कोणी मुटे उलटी fight देतोय .. जबरदस्त करमणूक ... एक कुणी श्री गुरुजी नावाच्या id " हा विषय ऐसी वर बरा दिसेल " किंवा तत्सम डाव्या हाताची बॅक हँडेड कॉमेंट मारतंय ... गंभीर करमणूक आहे. असो

हे सगळं मिसळपाव वर लिहा, इथे का लिहिताय? तिथे लिहा, मिसळपावकर समाचार घ्यायला समर्थ आहेतच.

मिसळ पाव काय मातृसंस्था आहे का स्फूर्तिस्थान ? ( हा कोणी कुठे जावे वगैरे असले दुहेरी निष्ठा टाईप भंकस प्रश्न नसून, फक्त कुतुहूल म्हणून विचारत आहे )

काय फरक पडतो नव्या सभासदांना? नव्या सभासदांनी इथे लिखाण करायचं असेल तर इथे करावं, मिसळपाव वर करायचं असेल तर तिथे करावं. दोन्हीकडे करायचं असेल तर तसं करावं. अजूनतरी ह्या दोन्ही संस्थळांनी त्यावर आक्षेप घेतलेला माझ्या पहाण्यात नाही.

पण उगीच हिकडच्या काड्या तिकडे सारायचा विफल प्रयत्न नसावा. मिसळपावकर आणि ऐसीकर हे दोन्ही अशा प्रयत्नांना पुरून उरलेले आहेत.

पिवळा डांबिस म्हणतात त्यात तथ्य आहे.लेखी माध्यमांच्या तुलनेत अशी संस्थळं जिवंत लेखन आहे.टोला प्रतिटोला लगेच मिळतो.जिकडचं तिकडेच भांडं फोडावं.अमुक हवा तमुक बाकडी ही नंतरची कल्पना आहे.मी सर्व ठिकाणी आहे ( बंद पडलेल्या स्थळांना धरून)वेगळ्या नावांनी वेगळ्या लेखनाने

किमान दोन संकेतस्थळांवर लेख टाकला कि तो चोरी होण्याची शक्यता संपते. शिवाय दोन्ही मिपाव आणि ऐसीअक्षरे वर प्रतिसाद हि वेगवेगळे मिळतात.

ऐसीवर पुरोगामी, लिबरल, वैचारिक असे लेख/विचार अधिक प्रमाणात येतात तर मिपावर कंझर्व्हेटिव्ह विचारांना अधिक पाठिंबा मिळतो.

बाकी आजकाल कुणी स्वत:ला पुरोगामी, लिबरल आणि वैचारिक म्हणेल तर दिल्लीत तरी लोक शंकेने त्याच्या कडे पाहतात. ...

एकदा थोडी सक्तीची विश्रांती घ्यायला लागली होती, तेव्हा उपक्रम संपूर्ण वाचून संपवलं होतं. एकन एक धागा. ते आठवलं. उपक्रम सध्या वाचनमात्र उपलब्ध आहे.

मनोगत नामक किच्चकट प्रकार फारसा आवडत नाही. कधीकाळी ते जरा जिवंत असेलही कदाचित. त्यामुळे तिथे जाणं होत नाही. आयडी आहे.

मीम बंद पडले. छोटेस छान होते. गब्बरसिंग मीम स्पेशल होते.

बॅटम्यान मिपावर जास्त असत. तिकडून ब्यान पुन्हा अ‍ॅक्टिवेट केले गेलेत, पण तिकडे लिहिणं कमी केलंय असं दिसतं. इथेही अशात फार दिसले नाहीत. पण माझं इथे/ओएल येणं आजकाल फार होत नाही.

मिपा वाचायला/प्रकृतीने वेगळं आहे. काही खरेच छान लिखाण तिथे आहे. फक्त जुन्या लिखाणाचा शोध घेण्याची सुविधा फारशी नाही.

मायबोलीवर माझ्या आयडीजची सेरीज आहे ;) ते एक वेगळं रसायन व गम्मत आहे.

ऐसी तो अपने जैसे टाईप के लोगोंकी साईट हय.

तेव्हा, वर उल्लेखिलेल्या सर्व संस्थळांवर वावर आहे.
होल वावर इज अवर्स ;)

मिसळपाव
+ : हे बहुतांश सर्वसामान्यांच्या सध्यकालीन विचारां/प्रश्ना संबंधित त्वरीत दखल घेणारे व त्यासंबंधी सर्वाधीक लिखाण प्रकाशीत होणारे संस्थळ आहे परिणामी तिथे विषय / सदस्य/ प्रतिसाद/ अवांतर ज्ञान याची अजिबात वनवा नाही.

- : मिसळपाववर लेखकांना(च) प्रचंड किंमत आहे. यात लेखांचा दर्जा हा अतिशय दुय्यम क्रायटेरीया आहे त्यापेक्षा तुम्हाला तुमचे सामाजिक व वैचारीक हितसंबंध जोपासायचे कौशल्य इथे कोणाही सामान्याला (एका मर्यादेत) प्रसिध्द लेखक बनवायला पुरेसे आहे. बहुतांश लोकांचे हे आवडीचे संस्थळ असायचे कारण मिसळपावचे कार्यरत सदस्य संख्येने भरपुर असल्याने लिखाण व प्रतिसादाला मिळणारी अतिसुलभ प्रसिध्दी.

परंतु प्रतिसादकांची इथे अजिबात वनवा नसल्यामुळे कोणत्याही प्रतिसादकांना इथे विषेश किंमत नाही. तठस्त व रोखठोक प्रतिसाद तर टिकतील याची तर अजिबात शाश्वती नाही परीणामे बहुतांश प्रतिसाद कंपुधारीत स्तुतीसुमने ( तु माझी खाजव मी तुझी खाजवतो) अथवा विरुध्द (बॅण होइ पर्यंत स्कोर सेटलींग ) अथवा नवखे हौशे गौश्यांनी संयमीत व पॉलेटीकली करेक्ट भाषेचा अवलंब केलेले वाचायला मिळतात. इथे समोरच्याची खाजवायला पुर्ण परवानगी आहे पण सोलायला कट्टर बंदी. स्वतःची विषेश मते नसणार्‍या ( अथवा तसे भासवणार्या धुर्त) लोकांसाठी मुक्त वैचारीक कुरण म्हणजे मिपा.

माझा अनुभवः- मला मिपा सर्वात जास्त आवडते, पण तिथे स्त्रियांचा स्वतंत्र विभाग सुरु झाल्यामुळे(च) मी या संस्थळाचा व त्याला पाठींबा असणार्या सर्व सदस्यांचा उघड वैचारीक विरोधक आहे. यावर मी सदैव कडकडीत टिका केल्याने व मी कोणी प्रसिध्द विचारवंत, लेखक वगैरे नसल्याने मिपा आणी मी एकत्र नांदु शकत नाही :) पण तरीही पहीलं प्रेम मिपाच.

ऐसी अक्षरे
+ : हे बहुतांश बुध्दीवंतांच्या विचारमैथुनाचे व त्यासंबंधी सर्वाधीक लिखाण प्रकाशीत होणारे संस्थळ आहे परिणामी इथे विषय / सदस्य/ प्रतिसाद/ यावर तुलनेने मर्यादा आहे. लिखाणाला असलेली श्रेणी व्यवस्था हा या संस्थळाचा विषेशगुण. काही अति शहाणे सोडले तर श्रेणीदान बरेच निपक्षपातीच असते. चुका श्रेणीदात्यांकडूनही होणारच, ती माणसेच आहेत परंतु तरेही त्याचा अनिर्बंध गैरवापर झालेला आता आढळुन येत नाही.

-: तुलनेने कमी विषय चर्चेला येता परीणामी लवकरच बहुतांश लिखाण क्लिशे भासु लागते.

माझा अनुभवः- मला ऐसी अक्षरे पसंत आहे कारण इथे विचार स्वातंत्र्यावर नसलेली मर्यादा.

उपक्रम

+ : दर्जेदार लिखाण. अधुन मधुन पुन्हा पुन्हा वाचावे असे.

- : फक्त विज्ञानाधारीत तर्कवाद.

माझा अनुभव :- कधी विषेश लिखाण केलेले नाही दोन आयडी होते पण ते चालु आहेत अथवा नाहीत हे माहीत नाही.

मीमराठी

+ : सुरेख संस्थळ, फॅमिली ऑडियन्ससाठी उत्तम.

- : मालकांचा सतत उघड (पडद्या आड नसलेला) वैचारीक व कृतीशील वावर इतर सदस्यांना संस्थळ "आपलं" म्हणवुन घेताना अडचण निर्माण करत असे, विषेशतः मालकांना न ओळखणारे सदस्य त्यांना ओळखणार्‍या सदस्यां इतपत कंफर्टेबल बनणे इथे अवघड भासले परीणामी त्याच्या विस्ताराच्या कंक्षा आपोआप अरुंदावत गेल्या.

माझा अनुभव :- मला मीमराठी आवडले, पण इतर संस्थळाच्या तुलनेत ते काहीतरी वेगळे व भरीव देण्यास अपयशीच वाटले.