ख्रिसमस केक

"म्हणजे आता जाउन रम घेऊन येणं आलं" … "अरे साल्या, तुझ्या घरच्या बारमधे काय हल्ली सरबतं ठेवतोस का रे?" विचारायचा मोह होतो.

चुकताय तुम्ही!

समजा, एखाद्याच्या घरच्या बारमध्ये, (१) व्हिस्की, व्होडका^१, कोन्याक वगैरे वगैरे बाकीची द्रव्ये मुबलक प्रमाणात असतील, (२) रम नुकतीच संपली असेल, आणि (३) घरात एवढ्या दारवा पडलेल्या आहेत, तर इतक्यातच रम आणण्याची घाई काय आहे. असा विचार केला असेल, तर? (त्यात पुन्हा, ‘शक्य तोवर ओल्ड मंकच हवी’ असा जर रेसिपीचा आग्रह असेल, तर खंबा शोधीत जावे लागणार नाही काय?^२) अशा मनुष्यावर, परिस्थिती समजून न घेता, थेट बारमध्ये सरबते ठेवण्याचा आरोप करणे म्हणजे, त्या मनुष्यावर अन्याय होत नाही काय?

(माफी मागा बरे!)

"हा केक दारू न वापरता करता येईल का?"

प्रश्न अंमळ चुकलाय, असे विनम्रपणे सुचवू इच्छितो.

वास्तविक, ‘हा केक अंडी न घालता करता येईल का?’, असे विचारणे परंपरेस अनुसरून झाले असते. मात्र, एगलेस केक इज़ ॲक्च्युअली अ थिंग, त्यामुळे, त्यात म्हणावा तो ‘पंच’ येत नाही; सबब, पर्यायी प्रश्नाचा तुमचा प्रयत्न समजू शकतो.

मात्र, तुमच्या जागी जर मी असतो, तर ‘ही दारू केक न बनविता तशीच गट्टमस्वाहा करता येईल का?’, असा काहीसा प्रश्न मी विचारला असता.

असो. परंतु, पिण्डे पिण्डे मतिर्भिन्ना, त्यामुळे… चालायचेच.

—————

^१ याला ‘व्होद्का’ अथवा ‘व्हॉद्का’ म्हणणे आजकाल फॅशनेबल असेलही; आम्ही मात्र ‘व्होडका’च म्हणणार! नागरिकत्वाने कितीही अमेरिकन जरी झालो, तरी आतमध्ये कोठेतरी आमचा (गावठी) पिंड यत्किंचितही बदलला नाही, हे दर्शवून देण्याचा आमचा दारुण प्रयत्न समजा, हवे तर. (किंबहुना, ‘व्होद्का’ वगैरे म्हणणे हे आपले गावठित्व डेस्परेटली लपविण्याचे आत्यंतिक घाटीचोट लक्षण आहे, असे आमचे (आणखी एक) मत आहे. तर ते एक असूद्या बापडे.)

^२ तरी बरे, हल्ली परिस्थिती तितकीही वाईट नाही. आमच्या अटलांटात आजकाल ओल्ड मंक मिळू शकते.^{२अ, २ब} (मेड इन महाराष्ट्रा मिळत नाही, मेड इन नॉयडा नाहीतर मेड इन सोलनवर समाधान मानावे लागते, परंतु, बॉटमलाइन, मिळू शकते.) हं, वाटेल त्या दारूच्या दुकानात मिळेल, याची शाश्वती नसते, परंतु जरा थोड्याफार देशी इलाख्यात जाऊन एखादे देशी मालकाचे दारूचे दुकान^२क शोधले, तर (स्टॉक^२ड संपला नसेल तर) मिळण्याची शक्यता मुबलक वाढते. आणि, असे एखादे दारूचे देशी दुकान जर सापडले, तर मग तेथपर्यंत तंगडतोड (खरे तर चाकतोड) करीत गेल्यावर अनेकदा ओल्ड मंकच काय, परंतु अमृत, रामपुर… यू नेम इट! काय वाटेल ते गावून श्रमसार्थक होऊ शकते.

^२अ पूर्वी असे नव्हते. भारतवारीत स्वतः विकत आणून बॅगेत घालून आणावी लागे, नि पुढील भारतवारीपर्यंत टिकवावी लागे. आता अच्छे दिन आले.

^२ब काहीसे अवांतर: आमच्या अटलांटात संजीव कपूरचे एक बऱ्यापैकी रेष्टॉरंट आहे. किंचित महागडे आहे, परंतु जेवण उत्कृष्ट आहे; मात्र, येथे तो मुद्दा नाही. तर सांगण्याचा मुद्दा, त्याच्या येथील पिण्याच्या मेनूमध्ये बकार्डीचा ग्लास नऊ डॉलर, तर ओल्ड मंकचा ग्लास दहा डॉलर! (साले नॉस्टाल्जियामूल्यावर किती म्हणून लुटतील?) दुसरे म्हणजे, तुम्ही मला सांगा, माझ्या घरी जर अटलांटातच विकत घेतलेला ओल्ड मंकचा खंबा असेल, नि त्यातून मी वाटेल तेवढी ओल्ड मंक वाटेल तेव्हा घरबसल्या पिऊ शकत असेन, तर मी (केवळ नॉस्टाल्जिया के वास्ते) याच्या रेष्टारंटात येऊन नि दहा डॉलर (तोही बकार्डीपेक्षा एक डॉलर जास्त!) देऊन ओल्ड मंक (किंवा फॉर्दॅट्मॅटर बकार्डीसुद्धा) कशाला झक मारायला पिईन? त्यामुळे, तिथे जर कधी गेलो, तर मी फक्त खाऊन येतो. (बरे, दालचावलचा भाव माहीत करून घेऊन तो लक्षात ठेवण्याची आपली फिलॉसफी नसल्याकारणाने, ओल्ड मंक आणि बकार्डीच्या बाटल्यांच्या (दुकानातल्या) तौलनिक किंमती मी तुम्हाला खात्रीशीर सांगू शकणार नाही, परंतु, (दारूच्या देशी दुकानांत) ओल्ड मंकची बाटली बकार्डीहून अधिक महाग निश्चितच नसावी. पण लक्षात कोण घेतो?)

^२क मोटेलव्यवसाय, डंकिन डोनट्स, सब्वे, यांचबरोबर दारूच्या दुकानांच्या धंद्यातसुद्धा देशी लोक मुबलक सापडतात. त्यातसुद्धा, दारूच्या देशी दुकानांत जास्त करून सेकंड/थर्ड जनरेशन देशी/एबीसीडी पब्लिक पुष्कळ पाहिलेले आहे.

^२ड माझ्या कल्पनेप्रमाणे, न्यूयॉर्कातली कोठलीतरी कंपनी घाऊक भावात या देशी ब्रँडच्या दारवा बाकायदा आयात करून यूएसएभरातील दारूच्या देशी दुकानांत वितरित करते. तर ते एक असो.

"एकदाच चांगला झाला होता" म्हणालो मी तेव्हा बेकिंग पावडर चांगली नव्हती म्हणून झाला का काय? करून बगतांव नी सांगतांव.

तसेही, ब्रेकफास्टला दारू कोण पितो?

तुम्हाला मिमोसा माहीत नाही! अरेरे!!

इथे मिमोसा लिहिलं आणि फोननं त्याजागी निमओसाड हा शब्द सुचवला. मिमोसा माहीत नसणाऱ्यांना निमओसाडच म्हणलं पाहिजे.

तळटिपेला आकडे देत बसणार नाही. तेवढी बुद्धी आपली आपण वापरावी.

माझ्या चवीप्रमाणे केक म्हणजे भाजून केलेला कडवट चवीचा कमी गोड शिरा होय.

चव सोडा, अन्नपदार्थाचा पोतही बदललेला समजत नाही तुम्हाला? कमी भाजलेल्या रव्याच्या गच्चगिळगिळीत शिऱ्याचा पोतही केकसारखा नसतो.

.

हं.

रम/व्हिस्की खाण्याचा एक पर्याय म्हणून तो केक असेल.

ही काय भानगड ? व्होडकाने लवकर आउट का होत असतील माणसे ?
भारतात सगळी स्पिरिट्स विशेषतः IMFL 42 टक्के +/१ -२ टक्केच असतात तर हे का व्हावे
की हे फक्त प्रवाद ?

या दोन्ही दारवा किती कलोनियल आहेत याची त्यांना कल्पना नसावी का?

प्रत्यक्षात ओल्ड मंक ब्रँड नव्हे (तो बऱ्याच नंतर अस्तित्वात आला असावा), परंतु तो ब्रँड बनविणारी कंपनी ही मुळात जनरल डायरच्या बापाने सुरू केलेली होती, नव्हे काय?

(ओल्ड मंकचा जनक मात्र शुद्ध देशी असावा. (चूभूद्याघ्या.))

त्यांनी खरंतर मोहाच्या फुलांची दारू, किंवा काजूची फेणी प्यायला हवी.

काजूची फेणीसुद्धा तत्त्वतः तितकीच कलोनियल नसावी काय? (की, (‘साहेब’ लोकांचे चालत नाही, परंतु) ‘सायबा’ लोकांचे कलोनियॅलिझम तेवढे चालते?)

शिवाय वाईन ही बायकांची दारू आहे असंही मत व्यक्त करतात.

हाय कंबख्त! वगैरे वगैरे.

आणि लवकरात लवकर 'आऊट' व्हायचं असलं की व्होडका पितात.

(अवांतर चौकशी.) भारतात व्होडका कोठल्या ब्रँडची मिळते? (बोले तो, आयेमेफेल ब्रँड, हो. नाहीतर तसे आता उदारीकरणानंतर बरेच विदेशी ब्रँडसुद्धा मिळू लागले असतील. (चूभूद्याघ्या.))

(बाकी, दारू ही ‘आउट’ होण्यासाठी प्यायची असते, हीदेखील बहुधा टिपिकल भारतीय मानसिकता असावी. म्हणजे, एका टोकाला ‘दारू म्हणजे वाईट, त्याने संसार उद्ध्वस्त होतात, बाटलीने बाटला तो संसारातून उठला’ वगैरे वगैरे (न पिता) तरी बोंबलायचे, नाहीतर मग दुसऱ्या टोकाला जाऊन द्यायची झोकून! ‘रिस्पॉन्सिबल ड्रिंकिंग’ची संकल्पनाच नाही! (किंबहुना, ती संकल्पना कधी रुजूच दिली गेली नाही, हीच आमच्या तथाकथित उच्च संस्कृतीची शोकांतिका आहे. आणि, त्याकरिता, झोकून पिणाऱ्यांइतकेच, न पिणारेही (आमच्या भाषेत ‘टीटोटॅलिटेरियन्स’!) जबाबदार आहेत. परंतु, काय करणार!)

'चला बसुया' अशी हाक आली की एरवी कट्टर राष्ट्रवादी, ल्युटेन्स संस्कृतीला विरोध करणारे, मोदींना मत देणारे, भिकबाळी घालणारे असे सगळे पुरुष रम आणि व्हिस्की प्यायला बसतात.

त्याचे असे आहे, आता अमेरिकेत आल्यावर बाजारात इतकी तऱ्हेतऱ्हेची चीजे मिळू लागली, तरी आम्ही फॉर ओल्ड टाइम्स सेक म्हणून चाकतोड करीत पटेल ब्रदर्सपर्यंत जाऊन अमूलच्या त्या निनावी प्रकारच्या पारंपरिक पांढऱ्या चीजच्या क्युबा घाऊक भावात आणतोच ना? तसेच आहे हे.

कसे आहे, की सोशालिस्ट जमान्यात वाढलेल्या आमच्या पिढीला दुसरे चीज माहीतच नव्हते. एक तर ते चीज ubiquitous असायचे; दुसरे म्हणजे, दुसरे कोठले चीज बाजारात उपलब्ध नव्हतेच. (नाही म्हणायला, १९८७-८८च्या सुमारास, मला वाटते ‘आरे’ने गूडा चीज (अज्ञानापोटी आम्ही त्याला ‘गौडा चीज’ म्हणायचो!) बाजारात आणण्याचा प्रयत्न केला होता, परंतु तो फार काळ चालला नाही.) त्यामुळे, आता मुबलक व्हरायटी मिळत असली (आणि क्वचित थोडीफार खातही असलो), तरी त्या पांढऱ्या ठोकळ्याचे नॉस्टाल्जियात्मक आकर्षण वाटते.

तसेच, ओल्ड मंक, झालेच तर ती तथाकथित ‘व्हिस्की’ (बोले तो, खरीखुरी नव्हे. रंग घातलेला पातळ केलेला इंडस्ट्रियल अल्कोहोल. ‘ॲरिस्टोक्रॅट’ वगैरे छाप.) याचे आकर्षण मला वाटते भारतीयांच्या एका विशिष्ट पिढीला वाटत असावे. (कारण सोशालिस्ट काळात दुसरे जेव्हा काही मिळतच नसे तेव्हा, वगैरे वगैरे.) ‘राष्ट्रवादा’चा त्याच्याशी काहीही संबंध नसावा. (किंवा, कदाचित, एके काळच्या ‘राष्ट्रवादा’चेच हे फळ असावे, असेही उलटे आर्ग्युमेंट करता येईल.)

(यात पुन्हा एक गंमत आहे. ‘ॲरिस्टोक्रॅट’च्या इयत्तेतून जेव्हा ही मंडळी पुढे सरकत (भारताबाहेर जाऊन उपलब्धी वाढल्यामुळे, वगैरे), तेव्हा पहिले आकर्षण ‘रेड लेबल’, ‘ब्लॅक लेबल’, किंवा (अगदीच गंगेत घोडे न्हायले, तर) ‘शिवास रीगल’चे असे. (‘सरड्याची धाव’, वगैरे. तीही बहुधा ऐकीव माहितीवरून.) ती सिंगल माल्ट वगैरे भानगड बोले तो डॉक्टरेट लेव्हलचा अभ्यास. चालायचेच!)

(तरी, नशीब! अटलांटात ओल्ड मंक मिळू शकते, परंतु ‘आमच्या जमान्यातल्या’ त्या तथाकथित ‘व्हिस्क्या’ मिळत नाहीत. नव्याने येऊ घातलेल्या देशी सिंगल माल्ट मात्र मिळू शकतात. एनाराय/ओसीआयांच्या बदलत्या अभिरुचीचे हे द्योतक समजावे काय?)

(बाकी, ‘आउट होण्यासाठी पिण्या’प्रमाणेच, ‘चल बसूया’ (पक्षी: सामूहिक (अ)पेयपानाकरिता सामूहिक (अ)पेयपान. Purpose-driven वगैरे.) हीदेखील भारतीय (आणि, त्यातसुद्धा, बहुतांशी पुरुषी) खासियत असावी काय?)

पण अल्कोहोल टक्केवारीच ठरवणार ना दारवांतला फरक?

आंब्यांच्या बाबतीत चवीला फरक मान्य. पण दारू ही चढणे ( शरिरात, डोक्यात वगैरे) याने ओळखतात ना? मग IMFL mark कशाला?

दारवांचा अनुभव नसल्याने हे विधान केले आहे.