उदरभरण नोहे : हल्ली कुठे आणि काय खाल्ले? - १९

...तेच ना, की जेथे (फारा वर्षांपूर्वी, आमच्या लहानपणी वगैरे^१) 'आमचे वेटर कॉलेजातले विद्यार्थी असतात; कृपया त्यांना टिप देऊन त्यांचा अपमान करू नका.' अशी सूचना लावलेली असे?^२

ते आहे अजून??????

लहानपणी (बहुधा माध्यमिक शाळेत असताना) एकदा तेथे गेलो होतो. त्यानंतर कॉलेजात असताना सुट्टीचा घरी आलेलो असताना एकदा. बस्स तेवढे दोनदाच. त्यानंतर पुन्हा तेथे फिरकलेलो नाही. (बोले तो, शेवटची भेट बहुधा चाळीसएक वर्षांपूर्वीची?) असो चालायचेच.

(अर्थात, केवळ दोन भेटींवरून, आणि त्यातलीसुद्धा शेवटची भेट चाळीसएक वर्षांपूर्वीची असताना (आणि त्यापूर्वीची एकमेव भेट ही कौमार्यावस्थेतील असताना), त्या आठवणींवरून काही अभिप्राय देणे हे उचित ठरणार नाही, परंतु तरीही... त्या वेळेससुद्धा तेथील खाण्याने विशेष इंप्रेस झाल्याचे आठवत नाही; केवळ ठीकठीक वाटले होते, इतकेच. अर्थात, जेवणापेक्षासुद्धा 'आमच्या वेटरांची (तथाकथित) dignity आम्ही राखतो', एवढाच यूएसपी म्हटल्यावर... (अर्थात, वेटरांची dignity राखू नये, किंवा वेटरांना dignity असू नये, असे आमचे म्हणणे अजिबात नाही, याचा आम्ही पुनरुच्चार करतो. परंतु तरीही...))

बादवे,

म्हणजे इतकं जुनं की तिथं म्हणे आठवड्याला सत्तर तास आणि त्यांच्या साध्या सरळ पण कधीकाळी जाऊन बसत असत

वाक्यरचना अंमळ गंडलेली आहे काय? फारसा अर्थबोध झाला नाही. असो.

तळटीपा:

^१ पुढच्या वर्षी (२०२६मध्ये) मी आयुष्याची साठी गाठेन. (केवळ संदर्भासाठी.)

^२ The intent, I guess, was to bring dignity to an occupation in a society where dignity (of labor) is (or was) an alien concept. Although, why tips and dignity cannot coexist is beyond me. अर्थात, भारतीय समाजात (निदान आमच्या वेळच्या भारतीय समाजात तरी) 'टिप' या संकल्पनेचा (मग ती देणे असो किंवा घेणे असो.) dignityशी संबंध चुकून जर असलाच, तर तो अत्यंत व्यस्त प्रमाणात असे, ही बाब नाकारता येणार नाही. परंतु तरीही, विद्यार्थी आहे, त्याला काही dignity आहे, केवळ शिक्षणखर्चाचा भार कमी करण्यासाठी फावल्या वेळात वेटरची नोकरी करीत आहे (असे मानून चालू.^२अ), म्हणून त्याला या संभाव्य अधिकच्या उत्पन्नापासून वंचित का करावे?^२ब किंबहुना, dignityचा अन्योन्यसंबंध सर्वसंगपरित्यागाशी का असावा?^२क त्यापेक्षा, 'आमचे वेटर कॉलेजातले विद्यार्थी असतात; त्यांच्याकडून चांगली सेवा मिळाल्यास त्यांना उत्तेजन म्हणून टिप अवश्य द्या, परंतु ती देताना आदरपूर्वक द्या; त्यांच्या भावनांची कदर करा', असे काहीसे म्हणता आले नसते काय?

^२अ म्हणजे, विद्यार्थी नसलेल्या, केवळ शिक्षणखर्चाचा भार कमी करण्यासाठी म्हणून वेटरची नोकरी करीत नसलेल्या इतर वेटरांना dignity असू नये की काय?

^२ब किंबहुना, विद्यार्थिदशेतल्या, केवळ शिक्षणखर्चाचा भार कमी करण्यासाठी म्हणून वेटरची नोकरी करीत असलेल्या मनुष्यास शक्य तितके अधिकचे उत्पन्न केवळ उपयुक्तच नव्हे, तर कदाचित आवश्यक ठरावे, हे तर्कास धरून नव्हे काय?

^२क Don't tell me, let me guess... मालक मराठी ब्राह्मण असावेत काय? एक तर, 'विद्यार्थी' या संकल्पनेचे अतिउदात्तीकरण (बोले तो, विद्यार्थी असण्यात काही कमीपणाचे आहे, असे मला म्हणायचे नाही, परंतु तरीही...), आणि त्याचबरोबर, त्या विद्यार्थ्यांच्या तथाकथित dignityला (जी असू नये, असे माझे मुळीच म्हणणे नाही.) ठेच पोहोचू नये, याकरिता त्यांना अधिकचे (पक्षी: 'आम्ही देतो, त्याहून अधिक') अर्थार्जन करू देऊ नये^२क१, अशी गिर्‍हाइकांस परस्पर 'नम्र सूचना'... Am I wrong?^२क२

^२क१ उलटपक्षी, व्यवहारात अर्थार्जनाचे (पक्षी: पैशाचे) महत्त्व त्यांना महाविद्यालयीन वयातच जर कळले, तर सुदृढ आर्थिक मानसिकता त्यांच्या ठायी योग्य वयात रुजून त्यांच्या उज्ज्वल भवितव्यासाठी ते पोषकच ठरणार नाही काय? पण लक्षात कोण घेतो?

^२क२ मराठी माणूस हा कधीही चांगला उद्योजक होऊ शकत नाही, असे अगोदरच म्हटले जाते. या असल्या वृत्ती जोपासल्यामुळे महाराष्ट्र एक चांगला उद्योजक तर सोडाच, परंतु एखादा चांगला वेटरसुद्धा घडवू शकणार नाही, असे खेदाने म्हणावेसे वाटते. असो चालायचेच.

इथला विषय वाचून 'न'बा आणि इतर मांसप्रेमी माझ्यावर वैतागणार ही अपेक्षा आहे.

शाकाहारी/व्हेगन पदार्थ चांगले लागू शकण्याबद्दल कोणास काही प्रत्यवाय असण्याचे काही कारण निदान मला तरी दिसत नाही.

(आमचा आक्षेप शाकाहारी/व्हेगन पदार्थांवर नाही. आमचा आक्षेप आहे, तो केवळ शाकाहारी/व्हेगन पदार्थांपुरते स्वतःस सीमित करण्यावर. नि तोही आमच्यापुरता. असो.)

——————————

बादवे, स्लटी व्हेगन नावाच्या चेनबद्दल ऐकले आहेत काय? तुमच्या टेक्सासात बहुधा नसावी, अशी शंका आहे, परंतु, आमच्या अटलांटा परिसरात आहे. झालेच तर, न्यूयॉर्कात एखादी, अलाबामात एखादी, अशा इतरत्रही शाखा आहेत, असे समजते. मूलतः, नेहमीच्याच बर्गरादि पदार्थांच्या शुद्ध व्हेगन आवृत्ती. मात्र, आत बसून खायची सोय नाही. कायमस्वरूपी शाखा तशाही कमी आहेत (कोविडनंतर कदाचित आणखीही कमी झाल्या असतील); त्याव्यतिरिक्त, त्यांचा फूडट्रक वेगवेगळ्या दिवशी वेगवेगळ्या ठिकाणी जातो. टपरीबाहेर किंवा फूडट्रकसमोर लाइन लावून टेकआउट घ्यावे लागते. मात्र, प्रचंऽऽऽऽऽऽड रांग असते, इतके लोकप्रिय आहे. (किंवा, निदान एके काळी तरी होते. कोविडपूर्व काळात एकदोनदाच तेथे गेलो होतो, तेव्हाचा अनुभव. कोविडोत्तर काळात बहुधा आमच्या भागातली शाखा बंद पडली असावी, असे दिसते. मात्र, चेन अजूनही बहुधा जिवंत आहे. इतक्यात तेथे फिरकलेलो नाही.)

थीम: येथील पदार्थ बोले तो नेहमीच्याच बर्गरादि अमेरिकन फेअरच्या व्हेगन आवृत्ती असल्या, तरी, पदार्थांची नावे ही (उगाच!) संभोगाशी किंवा वेश्याव्यवसायाशी प्रत्यक्ष/अप्रत्यक्ष संबंध असलेल्या स्लँग आहेत. (उदा., वन नाइट स्टँड, हॉलीवूड हूकर, हूकर फ्राइज़, वगैरे.) (म्हणून ‘स्लटी’.)

पदार्थांच्या चवी चांगल्या वाटल्या. किमती अर्थात थोड्या चढ्या वाटल्या, असे आठवते, परंतु ते चालायचेच.

मूलतः, हे एका कृष्णवर्णीय उद्योजिकेचे उद्योग. पदार्थांची नावे सेक्सशी संबंधित ठेवण्याचे कारण बोले तो, नाहीतर एरवी सामान्यतः मांसाहारी असलेली गिऱ्हाइके तेथे कशाला झक मारायला टपकतील, म्हणून म्हणे त्यांना आकर्षित करण्यासाठी. (म्हणजे, मांसाहारी लोकांच्या मानसिकतेबद्दल इतरेजनांत विनाकारण कायकाय समज पसरलेले असतात, ते पाहा! परंतु, आम्ही नेहमी म्हणतो त्याप्रमाणे, चालायचेच. असो.)

(विकीमाहितीचा दुवा)

१. नाहीतरी पुणे आणि अमेरिका वगळल्यास या अखिल विश्वात तिसरे आहे तरी काय?

१अ. (अरे हो, पाकिस्तान आहे की! परंतु, पाकिस्तानचा आम्हाला अनुभव नसल्याकारणाने पाकिस्तानबद्दल आम्ही लिहू शकत नाही. तुम्हाला तो अनुभव असल्यास तुम्ही अवश्य लिहा.)

२. पुण्यातले आणि/किंवा अमेरिकेतले लोक पुण्याबद्दल किंवा अमेरिकेबद्दलच लिहिणार. इतर ठिकाणांबद्दल (म्हणजे, विश्वात असलीच, तर) लिहायला इतरांना (म्हणजे, विश्वात असलेच, तर) नक्की कोणी अडवलेय?

त्या SETI प्रकल्पाप्रमाणेच, विश्वातील इतर ठिकाणच्या signs of (intelligent) lifeकरिता आम्हीदेखील आतुर असतो. परंतु, झक मारायला इतर ठिकाणांहून कोणी येथे कडमडत नाही, की लिहीत नाही, त्याला काय करणार? Is there really any intelligent life beyond Pune and America, असा प्रश्न कधीकधी पडू लागतो. असो चालायचेच.