ईच्छा

'ईच्छा'मधला 'ई'सुद्धा पहिलाच आहे. (र्‍हस्व नाही, ही बाब अलाहिदा.)

मुक्तक छानच आहे!
बाकीच्या प्रतिसादालाही +१.
चिन्ड्रेन आर बेस्ट पॅरासाईट >> आडकित्ता. मला जेवढं आठवतय त्यावरून बेस्ट नव्हते म्हणाले ते. फक्त बांडगूळ म्हणालेले.

त्याग हा सद्गुणच आहे. मात्र कोणत्याही गोष्टीच्या अतिरेकाप्रमाणेच या सद्गुणाचा अतिरेक वाईटच.

आपल्याकडे "त्याग" या गुणाला सद्गुणाच्या कॉलममध्ये घातले गेले आहे

बहुतेक हिसकावून घेणे हा सद्गुण असायला हवा होता नि त्याग दुर्गुण असायला हवा होता असं म्हणायचं आहे का?

त्याहून भयानक म्हणजे हा सद्गुण हे स्त्रीत्त्वाचे अभिन्न अंग करून टाकले आहे.

बहुतेक दुर्गुण हे स्त्रीत्वाचे अभिन्न अंग असायला पाहिजे होते असं म्हणायचं आहे?

मग त्याग तुम्ही किती छान आई आहात, बायको आहात, बहिण आहात नी मुलगी आहात सारे काही ठरवतो यासारखा क्रूर प्रकार नसावा!

वाईट आई, इ असणे प्रेमळ प्रकार असावा का?

मुलीच्या शिक्षणासाठी आहेत पैसे. लग्नाला हवे असतील तर तिचे तिने साठवावेत नाहीतर साधं लग्न करावं.

अगदी बाळंतपणापासूनचा आईबापांनी केलेला खर्च लिहून ठेवावा नि ४८% प्रतिवर्ष चक्रवाढ व्याजाने नंतर तो वसूल करावा. हे जास्त योग्य. मुलांच्या शिक्षणाचा नि विवाहाचा नि आईवडिलांचा काय संबंध?

ही भुमिका घेताना समाजनामक निव्वळ प्रेक्षकाची भुमिका बजावणार्‍यांची बुज्ज बाळगू नये.

तुम्ही ज्यांना समाज म्हणता ते तुम्हाला समाज म्हणतात. इतकेच समाजाचे वावडे असेल तर समाजाचा एकही नियम पाळू नये.

माझ्या मते मुलीला (व मुलालाही) स्वातंत्र्याबरोबर जबाबदार्‍या पेलायचं भान यायलाच हवं.

यायलाच? प्रत्येक क्षेत्रात सेटल व्हायला वेगळा वेळ लागतो, वेगळी गुंतवणूक लागते. प्रत्येकाची क्षमता, रस वेगळा असतो. जबाबदारीचं भान डिक्टेट करणारे आपण (सर्व) कोण? आणि असे भान असतेच. ते ठासवायची गरज नसावी.

तिचं/त्याचं पहिले २०-२१ वर्षांचे शिक्षण/क्रिडा/कला इत्यादी ज्यात रस असेल त्याला आर्थिक आधार देणे ही पालकांची जबाबदारी - ती ही झेपेल व स्वतःच्या आवडी जपत जमेल तितकीच- पुढे त्याचे/तिने लग्न करायचं की नाही, कसं करायचं, अधिकचं शिक्षण घ्यायचं की नाही वगैरे प्रश्न सर्वस्वी त्याचा/तिचा आहे आणि त्याची आर्थिक तरतूद करणेही त्याची/तिचीच जबाबदारी आहे.

धन्य. मुले २० वर्षांची होतात तेव्हा पालकांचे सेविंग पोटेंशिअल शिगेला पोचलेले असते. त्यावेळेस पाल्यांची मदत न करून त्यांना काय साध्य होते?

"चिन्ड्रेन आर बेस्ट पॅरासाईट" हे मला इथेच ऐसीवर कोणीतरी शिकवले आहे जे वाक्य मला मनोमन पटते

असंच असेल तर मुले का पैदा करत असावेत लोक? आमच्या लैंगिक सुखोपभोगाच्या वेळी निर्माण झालेले तुम्ही अनावश्यक बायप्रॉडक्ट आहात असे सांगून खरेतर त्यांना हाकलून द्यायला हवे.

पॉपकॉर्नदेखील आणलेले आहेत.

<अपर्णा ताई/आई मोड ऑन>
बघा, आजकाल च्या या मुली, नोकर्‍या करायच्या त्या करायच्या आणि वरती हे असले विचार!

कशाला पाहिजेत ही थेरं? आमच्या वेळी असले विचार करत होतो का आम्ही? आमचं काय वाईट झालं?
<अपर्णा ताई/आई मोड ऑफ>

मी डोकं बधीर करणार्‍या मनोरंजनाचा आधार घेते!

हे माझ्याबाबतीत देखील १००% खरय!!! अर्थात आहे त्या सेट-अप मध्ये रहायची सक्ती कोणीच केलेली नाहीये पण एकदा पिंजर्‍यात अडकलेल्या पक्षाला मुक्त आकाशात झेप घ्यायची भीती ही वाटतेच.

किती सुंदर लिहीता तुम्ही अंतरानंदा. मानसशास्त्राची इन्साईट आहे तुम्हाला.

लेखावर प्रतिक्रिया दिली नव्हती कारण मी वाचेपर्यंत फारच धुराळा उडाला होता. पण तुमचा हा सुरेख प्रतिसाद वाचल्यावर रहावेना. मूळ लिखाण छान आहेच पण हि जोड पण बरोब्बर आहे. शेवटच्या तीन ओळी तर....व्व्वा!

असे मार्मिक प्रतिसाद देताना पायाचेही फोटो देत जा ही विनंती!
__/\__

एखाद्या प्रकारची वागणूक आपल्याला आवडत नसेल तर ती कशी पोरकट आहे हे इम्प्लायवण्याचा प्रयत्न लोकका करतात ते कळत नाही. आञ मीन, मुद्द्यात काय ते पकडा. उगा ही वागणूक कशी पोरकट आहे नि ते कसं बालिश आहे असं कशाला?

लहान मुलं पलंगावर उताणं झोपून , मान खाली टाकून सभोवतालच्या गोष्टी/ माणसं कशी उलटी दिसतात हे खिदळत बघत बसतात. अजोंनी हया खेळाची आवड अजून जोपासली आहे असं दिसतयं. एक मुल असं बघायला लागलं की अख्खी पलटणच तशी बघत खिदळायला लागते त्याची आठवण झाली, प्रतिसाद वाचताना.

लेखकाच्या मुक्तकाच्या आशयाबद्दल मी काहीच बोललो नाही.

बरचसं जीवन जगून झाल्यावर व्यक्ति आपण ज्या मूल्यांच्या आधारावर ते जगलो त्यांचेच मूल्यमापन करू शकते नि काहीतरी राहून गेल्याची हुरहुर, खंत व्यक्तिला वाटू शकते. कधी कधी एखादे मूल्य जे भोग म्हणून आपलेसे केले ते आयुष्यभराचे बंधन बनून जाते. व्यक्ति पश्चातबुद्धीने औट घटकेसाठी सद्य मूल्याची उणी बाजू अभ्यासू लागते. त्या अर्थाने हे मुक्तक कोणास भावले तर त्याबद्दल माझे म्हणणे नाही.

पुन्हा लक्षात घ्या, लेखकाने भावूकतेने मानवी जीवनातला एक क्षण टिपला आहे, नि त्यात जो कोणी समरस झाला/ झाली आहे त्याबद्दल माझे म्हणणे नाही.

माझा आक्षेप ऋषिकेश साहेबांच्या खालिल स्वीपिंग स्टेटमेंटला आहे-

आपल्याकडे "त्याग" या गुणाला सद्गुणाच्या कॉलममध्ये घातले गेले आहेच, त्याहून भयानक म्हणजे हा सद्गुण हे स्त्रीत्त्वाचे अभिन्न अंग करून टाकले आहे. त्याग करणे हे स्त्रीत्त्वाचे अविभाज्य अंग झाले आहे. मग त्याग तुम्ही किती छान आई आहात, बायको आहात, बहिण आहात नी मुलगी आहात सारे काही ठरवतो यासारखा क्रूर प्रकार नसावा.

त्याग हा नि:संशयपणे सद्गुण आहे. स्त्रीया (वा कोणीही) सद्गुणी असण्यात वा त्यांना तसे मानण्यात क्रौय आहे, ते ही अत्त्युच्च कोटीचे, हे साहेबांचे म्हणणे सर्वस्वी अस्वीकार्य आहे. माझी आई, बहीण, मुलगी छान का नसावी? कोणी छान वागले वा त्याग केला तर तो आपसूक त्या व्यक्तिवर अन्याय होत नाही. यापुढे जाऊन मी असे म्हणेन कि किमान आईच्या बाबतीत निसर्गाने तिला काही मिनिमम त्याग कंपल्सरी केला आहे. तो तिला करावाच लागतो. म्हणूनच आणि एरवीही मला ती आवडते. तुम्ही कुंपणावर बसून आम्हा दोघांना आरोपीच्या, मूर्खांच्या, इ इ पिंजर्‍यात ठेऊ लागलात तर लहान मूल बनून उलटे बघण्याचा खेळ मला पसंद आहे असे खुलेपणाने सांगतो. क्रूर नि दुर्गुणी बनण्यापेक्षा मी बालबुद्धी असण्याचा आरोप आरामात झेलू शकतो.

ऋषिदांना स्पेसिफिकली त्यागाचे, छानपणाचे सद्यकालीन स्वरुप काय असावे, त्याच्या मर्यादा काय असाव्यात, त्यांचा मेकॅनिझम काय असावा, इ इ बद्दल व्यक्तिगत मते असतील तर वेगळी बाब आहे. त्याबद्दल मला काही म्हणायचे नाही.

सांप्रतकालीन नवमूल्यव्यवस्था जन्मण्याअगोदर, कोणेतेही फॉर्मल शिक्षण नसताना, २२ लाख वर्षे मानवता काही सनातन मूल्यांधारे टिकून आहे. इतक्या फटकन त्यांना केराची टोपली दाखवणे श्रेयस्कर नसावे.