दावत-ए-ईद पेटा इंडिया चा एक स्तुत्य उपक्रम

हिंदुत्ववादी हिंदुत्वाच्या पाशवी विळख्यास इंटरनेट, कृबु बळी पडतंय असं दिसतंय!

अगोदर (प्रस्तुत धाग्याकडे) दुर्लक्ष केले होते, परंतु, now that you have mentioned this, मला एक वेगळीच प्रक्रिया येथे दिसून येते, ती लक्षात येण्याकरिता (कदाचित अनवधानाने का होईना, परंतु) आपला हा प्रतिसाद कारणीभूत ठरला, याबद्दल आपले आभार.

बोले तो, तसे पाहायला गेले, तर प्रस्तुत (किंवा अन्यही) मुसलमान व्यक्तींनी प्रस्तुत (किंवा तत्सम) उपक्रम स्वयंप्रेरणेने राबविणे (पक्षी: व्हीगन असणे किंवा बनणे, ईदच्या दिवशी बकरा/री न कापणे, ईदच्या दिवशी बकऱ्यांना जेवू घालणे, यांपैकी एक किंवा एकाहून अधिक किंवा याव्यतिरिक्तही अन्य काही) ही त्यांच्या वैयक्तिक अखत्यारीतील बाब आहे, सबब, त्याबद्दल कोणालाही बरेवाईट मत असण्याचे काही कारण नाही, असे वरकरणी भासणे साहजिक आहे. आणि, प्रस्तुत (किंवा अन्यही) मुसलमान व्यक्तींनी खाजगीत जर असे काही केले असते, तर तो खरोखरच त्यांचा वैयक्तिक प्रश्न ठरता, आणि कोणासही त्याबद्दल काही बोलण्यास जागा न उरती. मात्र, प्रस्तुत उपक्रम जाहीररीत्या राबविल्यामुळे आणि त्यातसुद्धा (उदाहरणादाखल, प्रस्तुत लेखाद्वारे वगैरे) त्यास प्रसिद्धी वगैरे दिल्यामुळे काही प्रश्न अपरिहार्यपणे उभे राहतात. (आणि, पब्लिक डोमेनमध्ये आ(ण)ल्यावर पब्लिकला त्याबद्दल मतप्रदर्शनाचा – किंवा, गेला बाजार, त्याबद्दल काही मत असण्याचा – अधिकार नाकारता येत नाही.)

१. खरे तर सणासमारंभाला प्राण्यांचा (घाऊक भावात) बळी देणे (आणि ते मांस नंतर मग भक्षण करणे) हा प्रकार काही केवळ मुसलमानांची (किंवा ईदची) खासियत नव्हे. शाकाहारी/व्हीगन नसलेल्या सर्वच समाजांत हा प्रकार चालतो. (जसे, कालीमातेला बोकडाचा बळी, किंवा (अमेरिकेत) थँक्सगिव्हिंगला जवळपास आख्ख्या राष्ट्राने टर्की खाणे, वगैरे. (घाऊक भावात टर्की जे खाल्ले जातात, ते काय घाऊक भावात टर्की मारल्याशिवाय? तर ते एक असो.))

२. थँक्सगिव्हिंगचे उदाहरण हे भारताशी संबंधित नाही म्हणून तूर्तास सोडून देऊ. (तसेही ते उदाहरण असे प्रकार ही केवळ मुसलमानांची मक्तेदारी नव्हे, एवढेच दाखवून देण्याकरिता घेतले होते. आणि, कदाचित काही वेगळ्या मु्द्द्याच्या अनुषंगाने त्या उदाहरणास पुन्हा भेट देऊसुद्धा. परंतु सध्यापुरते ते उदाहरण बाजूस ठेवू.)

३. आता, काही मुसलमान व्यक्तींनी पेटा इंडियाच्या प्रस्तुत कार्यक्रमाद्वारे उपरनिर्दिष्ट काही गोष्टी केल्या. इथवर ठीक. त्यांच्या या कृती पेटा इंडियाने प्रस्तुत जाहीर कार्यक्रमाद्वारे facilitate केल्या, तथा त्या कार्यक्रमास प्रसिद्धी दिली. त्याउपर, प्रस्तुत लेखकाने प्रस्तुत लेख लिहून त्या कार्यक्रमास अधिक प्रसिद्धी दिली. यातील संबंधित सर्व पक्षांचे यापैकी सर्व गोष्टी करण्याचे सर्व अधिकार मान्य करूनसुद्धा काही प्रश्न उपस्थित होऊ लागतात.

– प्रस्तुत (मूठभर) मुसलमानांप्रमाणेच, कालीमातेच्या निदान मूठभर भक्तांना दुर्गापूजासमयी (किंवा कालीमातेसमोर बोकड कापण्याचा जो कोणता उत्सव असेल (चूभूद्याघ्या.) त्या उत्सवाच्या दिवशी) उपरती होऊन त्या दिवशी त्यांनी बोकड कापण्याऐवजी संबंधित बोकडांसोबत उपरनिर्दिष्ट सर्व किंवा तत्सम कृती स्वयंप्रेरणेने करण्याची शक्यता कितपत आहे? (त्यांनी असे करावे वा न करावे याबद्दल मला काहीच म्हणायचे नाही; फक्त, ते असे करतील याची शक्यता किती, एवढाच प्रश्न विचारायचा आहे.)

– पेटा इंडिया ही संस्था दुर्गापूजासमयी (किंवा कालीमातेसमोर बोकड कापण्याचा जो कोणता उत्सव असेल त्या दिवशी) कालीभक्तांकरिता असा काही उपक्रम राबवून त्यास प्रसिद्धी देईल काय / यापूर्वी कधी दिली आहे काय?

– प्रस्तुत लेखक पेटा इंडियाने (किंवा तत्सम अन्य संस्थेने) कालीमातेसमोर बोकड कापण्याच्या उत्सवाच्या दिवशी कालीमाताभक्तांकरिता राबविलेल्या तत्सम एखाद्या उपक्रमास इतक्याच उत्साहाने येथे लेख लिहून प्रसिद्धी देईल काय?

एकंदरीत, ‘मुसलमान समाजात उत्सवाच्या दिवशी प्राण्यांचा घाऊक भावात बळी देण्याचा प्रकार चालतो’ या बाबीला (प्रत्यक्षपणे किंवा अप्रत्यक्षपणे) हायलाइट करून मुसलमान समाजास (बदनामीकरिता) टार्गेट करण्याचा अंडर-द-टेबल प्रकार वाटला मला हा. (जणू काही फक्त याच समाजात हा प्रकार चालतो.) आणि म्हणूनच,

पहिल्या चित्रातील बकऱ्या आवडल्या.

“‘बकऱ्या’ कोणाला म्हणता ओ?” म्हणून निषेध नोंदविण्याचे एक वेळ मनात आले होते, परंतु विचार रहित केला. बोले तो, प्रस्तुत (मुसलमान) व्यक्तींनी व्हीगन असणे, ईदच्या दिवशी बकऱ्या कापण्याऐवजी बकऱ्या कुरवाळणे, वगैरे कृत्ये खाजगीत केल्यास तो त्यांचा वैयक्तिक प्रश्न आहे; मात्र, जाहीररीत्या आणि कॅमेऱ्यासमोर त्यांना तसे करण्यास उद्युक्त करून प्रस्तुत संस्थेने त्यांचा भलत्याच प्रचारासाठी (कदाचित त्यांच्या अजाणतेपणी) वापर करून त्यांच्या बकऱ्या (आणि दुसऱ्या चित्रातील त्या मुसलमान सद्गृहस्थाचा बकरा) बनविला आहे, या घृणास्पद प्रकारापुढे त्या दोन (मुसलमान) स्त्रियांचा ‘बकऱ्या (आवडल्या)’ असा (सेक्सिस्ट) उल्लेख हा (आक्षेपार्ह असला, तरी तुलनेने) काहीच नव्हे. असो.

असे पेज-थ्री-टाइप् उपक्रम्स् राबवून जर जनप्रबोधन झाले असते तर आज...

अशा उपक्रमांचा उद्देश जनप्रबोधन हा असतो, या गृहीतकास आधार काय?

——————————

हं, तर थँक्सगिव्हिंगच्या टर्कीबद्दल.

तर आमच्या अमेरिकेत, अगोदर म्हटल्याप्रमाणे, थँक्सगिव्हिंगच्या दिवशी (हा राष्ट्रीय सण आहे; धार्मिक नव्हे.) असंख्य टर्की मारले जातात (नि नंतर खाल्ले जातात). (त्याबद्दल आक्षेप नाही. खायचे आहेत, म्हटल्यावर मारणे प्राप्त आहे. आणि, त्या दिवशी (तुरळक अपवाद वगळल्यास) जवळजवळ आख्खे राष्ट्र टर्की खात असते. म्हणजे किती टर्की मारले नि खाल्ले जात असतील, याची कल्पना करा. तर ते एक असो.)

तर थँक्सगिव्हिंगच्या दिवशी टर्की (मारून) खाण्याच्या (राष्ट्रीय) प्रथेबरोबरच आणखीही एक (काहीशी निरर्थक) राष्ट्रीय प्रथा जोडलेली आहे. त्या दिवशी अमेरिकेचा अध्यक्ष, व्हाइट हाउसमध्ये (अध्यक्षीय अधिकृत निवासस्थानात) मेजवानीकरिता मारून खाण्यासाठी राखीव ठेवलेल्या टर्कींपैकी एका (होय, फक्त एका!) टर्कीला जाहीररीत्या ‘माफ’ (pardon) करून (जणू काही त्या टर्कीने काही गुन्हा केला होता, ज्याला अध्यक्ष मोठ्या मनाने नि दिलदारपणे क्षमा करीत आहे!) मुक्त करून सोडून देतो.

पेटा इंडियाचा प्रस्तुत उपक्रम मला काहीसा या अध्यक्षीय कृत्यासारखा वाटतो. (सिंबॉलिक, परंतु निरर्थक.) म्हणजे, ईदच्या दिवशी मूठभर मुसलमानांकडून मूठभर बकऱ्यांना कॅमेऱ्यासमोर कुरवाळून घ्यायचे. येनकेन प्रकारेण त्याला प्रसिद्धी द्यायची. ईदच्या दिवशी कापल्या जाणाऱ्या असंख्य बकऱ्यांना त्याने काहीही फरक पडत नाही. फार कशाला, वर्षाच्या उर्वरित तीनशेचौसष्ट दिवशी (मुसलमानांकडून किंवा इतरांकडून) कापल्या जाणाऱ्या असंख्य बकऱ्यांनादेखील (यात त्या ईदच्या दिवशी कुरवाळल्या गेलेल्या बकऱ्यांचाही समावेश असू शकतो!) त्याने फरक पडत नाही. फक्त कॅमेऱ्याची ऐश होते.

परंतु, चालायचेच.