दखल
#ऐसीअक्षरे #दिवाळी२०२३
दिवाळी अंक पाहिलात का?
दिनवैशिष्ट्य
१५ मे
जन्मदिवस : संगीतकार मोंतेव्हेर्दी (१५६७), समाजसुधारक, तत्त्वज्ञ देवेंद्रनाथ टागोर (१८१७), 'ऑझ'लेखक एल. फ्रँक बॉम (१८५६), क्यूरी परिणाम आणि रेडीयम शोधणारा नोबेलविजेता पिएर क्यूरी (१८५९), 'मेकॅनो' शोधणारा फ्रँक हॉर्नबी (१८६३), लेखक मिखाईल बुल्गाकोव्ह (१८९१), समीक्षक रा. श्री. जोग (१९०३), क्रांतिकारक हुतात्मा सुखदेव थापर (१९०७), अभिनेता जेम्स मेसन (१९०९), एव्हरेस्टवर पहिली यशस्वी चढाई करणाऱ्या एडमंड हिलरीचा सहाय्यक तेनसिंग नोर्गे (१९१४), अभिनेता जॉनी वॉकर (१९२३), छायाचित्रकार रिचर्ड अॅव्हेडॉन (१९२३), नाटककार पीटर शॅफर (१९२६), चित्रकार व शिल्पकार जॅस्पर जॉन्स (१९३०), अभिनेत्री माधुरी दिक्षित (१९६७), अभिनेता शायनी आहुजा (१९७४), टेनिसपटू अँडी मरे (१९८७)
मृत्युदिवस : कवयित्री संत जनाबाई (१३५०), कवयित्री एमिली डिकीन्सन (१८८६), चित्रकार व शिल्पकार कासिमिर मालेव्हिच (१९३५), चित्रकार एडवर्ड हॉपर (१९६७), स्वतंत्र भारताचे पहिले लष्करप्रमुख फिल्ड मार्शल करिअप्पा (१९९३), लोककवी आणि शाहीर वामनदादा कर्डक (२००४), लेखक कार्लोस फ्युएन्टेस (२०१२), वारली चित्रकार जिव्या सोमा मशे (२०१८)
---
विश्व कुटुंबसंस्था दिन
जागतिक सदसद्विवेकी आक्षेप (Conscientious Objection) दिन
स्वातंत्र्यदिन : पराग्वे (१८११)
१२५२ : पोप इनोसंट चौथा याने फतवा काढून ख्रिश्चन धर्म न पाळणाऱ्यांचा शारीरिक छळ करण्याची मुभा दिली.
१६१८ : योहानेस केप्लरने आधी अग्राह्य मानलेल्या ग्रहगतीच्या तिसऱ्या नियमाची पुष्टी केली.
१७१८ : जेम्स पकल याने मशीनगनचे पेटंट घेतले.
१८३६ : फ्रान्सिस बेली याने सूर्यग्रहणाच्या वेळी चंद्रावरच्या दऱ्यांमधून येणारा प्रकाश (बेलीज बीड्स) याचे प्रथम निरीक्षण केले.
१८६९ : अमेरिकन स्त्रियांना मताधिकार मिळण्यासाठी सुझन अँथनी आणि एलिझाबेथ स्टँटन यांनी संघटना स्थापन केली.
१८८९ : आयफेल टॉवर जनतेसाठी खुला.
१९०८ : लो. टिळकांवर ज्यामुळे राजद्रोहाचा खटला चालला तो अग्रलेख ('देशाचे दुर्दैव') केसरीत प्रकाशित झाला.
१९११ : 'स्टँडर्ड ऑईल'च्या एकाधिकारशाहीच्या विरोधात न्यायालयाचा निवाडा; कंपनीचे पुढे सात तुकडे झाले.
१९२८ : 'प्लेन क्रेझी' या लघुपटाद्वारे वॉल्ट डिस्नेच्या मिकी आणि मिनी माऊस ह्या व्यक्तिरेखांचे पडद्यावर पदार्पण.
१९४० : मॅकडॉनल्डने आपले पहिले उपहारगृह सॅन बर्नार्डिनो येथे सुरू केले.
१९४१ : दोस्त राष्ट्रांच्या पहिल्या जेट विमानाचे उड्डाण.
१९४८ : इजिप्त, ट्रान्सजॉर्डन, सिरिया, इराक व सौदी अरेबियाने इस्राएल निर्मितीमुळे इस्राएलवर हल्ला केला.
१९५७ : यु.के.ने हायड्रोजन बॉंबची चाचणी केली.
१९५८, १९६० : रशियानं स्पुतनिक ३ आणि ४ या उपग्रहांचे यशस्वी प्रक्षेपण केलं.
१९७२ : १९४५पासून अमेरिकेच्या सामरिक अधिपत्याखाली असलेल्या ओकिनावा बेटसमूहाचा ताबा परत जपानकडे गेला.
१९८० : गोदावरी या संपूर्ण देशी पाणबुडीचे जलावतरण.
१९८८ : आठ वर्षांपेक्षा जास्त काळाच्या लढाईनंतर अफगाणिस्तानातून सोव्हिएत लाल सैन्याच्या माघारीची सुरुवात.
२००८ : कॅलिफोर्नियात समलिंगी विवाहांना मान्यता. मॅसॅच्युसेट्सनंतर अशी मान्यता देणारे ते अमेरिकेतील दुसरे राज्य ठरले.
दिवाळी अंक २०२३
आवागमन (navigation)
सध्या कोण कोण आलेले आहे?
There is currently 1 user online.
- 'न'वी बाजू
प्रतिक्रिया
हा भागही आवडला. विशेषत: ४-५
हा भागही आवडला. विशेषत: ४-५ शुगर क्युब्स वगैरे तपशील.
खरच कशाची साखर बनवतात देवच जाणे इतकी म्हणजे इतकी अगोड असते.
धन्यवाद शुचि.
धन्यवाद शुचि.
खरं आहे, क्युब्स पेक्षा चमचा दोन चमचे साखर बरी वाटते.
शक्करकंद रताळ्याला नाव पडले
शक्करकंद रताळ्याला नाव पडले पण बीटाची साखर करतात.
बाकी पंजाब बांगलादेशसह जो पूर्वीचा भारत होता तिथे गोड्ड मिठाई आहे. इतर जगात नसावी. द भारतात तर पायसम, गुळ खोबऱ्याचे गोड आप्पे. संपलं गोड प्रकरण. तिरुपतिचे लाडुवगैरे आहेत. पण त्याच्या ऐतिहासिकपणाबद्दल माहीत नाही.
( मिपावर मालिका वाचली आहे. )
@ आचरटबाबा
@ आचरटबाबा 'गोड' माहितीसाठी धन्यवाद.
ईजिप्त मध्ये उसाच्या लागवडीखालील क्षेत्र बऱ्यापैकी मोठे आहे. त्यापासून बनलेली साखर भारतासारखीच गोड आहे. कदाचित ते शुगर क्युब्स आयात केलेले असावे.
उबरडी
उबर, एअरबीनबी इत्यादी गोष्टी ऐनवेळेस इन्स्टॉल करताय?
----------------------------------------------------
बिटकॉइनजी बाळा नित्य ध्यातसे हृदयिं दाम माला
@ नील लोमस
@ नील लोमस
उबर साठी उत्तर होय असे आहे. मी भारतात किंवा परदेशात उबर चा वापर करत नाही. तसेच माझ्या फोन मध्ये वापरात नसलेली ॲप्स आपोआप डी-अॅक्टिवेट होतात (फक्त आयकॉन राहतो.) त्यामुळे जर ती वापरायची असतील तर री-इन्स्टॉल करावी लागतात.
एअरबीनबी चा संदर्भ नाही लक्षात आला, कारण त्याचा ह्या भागात कुठे उल्लेख नाहीये.
इजिप्तच्या दक्षिणेकडच्या
इजिप्तच्या दक्षिणेकडच्या प्रदेशातून उसाची साखर आली. मॅारिशस बेटावरून गुजराती लोक साखरेला "जरा मोरस आपो तो" (=जरा साखर द्या). तिथल्या लोकांची नावंही इकडचीच.
गांधार ( अफगाणिस्तान) इथून गुंफा आणि मूर्तीकला भारतात आली अशोकाच्या काळात. तेच इजिप्तशी संबंध आले असते तर बरीच कला इथे पोहोचली असती. तसे तिथल्या दोनतीन बंदरांशी व्यापारी संबंध होते. पिरॅमिडातली चित्रकला फार चांगली आहे.
मसाला मार्ग
तसा सुमारे २ हजार वर्षांपूर्वीचा आपला रोमन साम्राज्याशी होत असलेला व्यापार हा इजिप्तमार्गेच होत होता.
मात्र त्यात इजिप्तचे योगदान किती याची कल्पना नाही.
अॅनाक्रॉनिझम?
तसेही, सुमारे २ हजार वर्षांपूर्वीचा (आपल्या रोमन साम्राज्याशी होत असलेल्या ईजिप्तमार्गे व्यापाराचा) काळ हा पिरॅमिडांच्या काळाच्या गेला बाजार दोन ते अडीच हजार वर्षांनंतरचा असावा, नाही काय?
(हे म्हणजे, आपल्या अमेरिकेशी आज होत असलेल्या व्यापारामुळे प्री-कोलंबियन नेटिव अमेरिकन चित्रकलेचा प्रभाव आजच्या भारतीय चित्रकलेवर पडण्याची अपेक्षा करण्यासारखे आहे. अर्थात, महाभारतातला (मयसभा बांधणारा) मयासुर हा मायन (यानी कि दक्षिण मेक्सिकोचा नेटिव) होता, असे ऐकून आहे, तेव्हा पुरातन मेक्सिकन/मायन आर्किटेक्चरचा प्रभाव आधुनिक भारतीय आर्किटेक्चरवर पडला असेलही कदाचित, परंतु त्याचा भारताच्या अमेरिकेशी असलेल्या सद्य व्यापाराशी संबंध कितपत असावा, याबद्दल कल्पना नाही. (शिवाय, भारताचा मेक्सिकोशी अमेरिकेमार्फत व्यापार होतो किंवा कसे, हेही ठाऊक नाही.) तेव्हा असोच.)
..........
(मात्र, स्फिंक्सचे नाक तुटले, ते ओबेलिक्स त्यावर चढल्यामुळेच, यावर आम्ही ठाम आहोत. (संदर्भ सवडीने.))
मोर, ससा आणि खर
मोर, ससा आणि खर म्हणजे गाढव, यांच्या हाडांचा चुरा म्हणजे मोरस साखर, अशी एक व्युत्पत्ती ऐकिवात आहे. (श्रेय: चिं.वि. जोशी.)
ममी करण्याचा लेप दालचिनीचा
ममी करण्याचा लेप दालचिनीचा होता म्हणे. श्रीलंकेची जात असावी तिथे.
(मात्र, स्फिंक्सचे नाक तुटले,
(मात्र, स्फिंक्सचे नाक तुटले, ते ओबेलिक्स त्यावर चढल्यामुळेच, यावर आम्ही ठाम आहोत.
संदर्भ हा घ्या
https://in.images.search.yahoo.com/yhs/search;_ylt=Awrx5ZZr2c1b7pYAGITnH...
धन्यवाद
.
ओबेलिक्सच्याच प्रश्नाचे उत्तर
ओबेलिक्सच्याच प्रश्नाचे उत्तर त्या मांजराला ( स्फिन्क्स) देता आले नव्हते म्हणून नाकच कापले. ( कान पिळायला वर चढला होता तो.)
बिस्किटं?
इजिप्शियन लोक चहात बिस्किटं बुडवून खातात का?
---
सांगोवांगीच्या गोष्टी म्हणजे विदा नव्हे.
फलाफेल = काबुली चण्यांची उसळ?
फलाफेल = काबुली चण्यांची उसळ?
भजी.
चणाडाळीची भजी.
आपले लोक चकली, फरसाण चहात बुडवून खातात, तसे इजिप्शियन लोक फलाफल चहात बुडवून खातात का? कोरा चहा नासायची भीतीही नाही.
---
सांगोवांगीच्या गोष्टी म्हणजे विदा नव्हे.
चणाडाळीची भजी.
टेक्निकली, डाळवडा म्हणता येईल.
घ्या!
घ्या! आणि डाळवडा नासेल, त्याचे काय? त्याचे काहीच नाही काय तुम्हाला?
(भटे!!!!!!)
ट्रोल होतय पण एक शंका - तिकडे
ट्रोल होतय पण एक शंका - तिकडे तेल कोणते वापरत असतील?
इजिप्तमध्ये फारसे पेट्रोल नसावे
त्यामुळे, पुऱ्या (किंवा डाळवडे) पेट्रोलमध्ये तळत असतीलसे वाटत नाही. (चूभूद्याघ्या.)
(डीझेल१ वापरत असल्यास मात्र कल्पना नाही.)
..........
१ बोले तो, खनिज तेल. जुने तळणीचे तेल रीसायकल करून बनवलेले बायोडीझेल नव्हे.२
२ यावरून एक जुनीच अवांतर शंका. कोकोनट ऑइल (बोले तो खोबरेल) हे कोकोनटपासून (बोले तो नारळापासून) बनवतात. पीनट ऑइल (बोले तो गोडेतेल) हे पीनटपासून (बोले तो शेंगदाण्यापासून) बनवतात. फार कशाला, ऑलिव्ह ऑइलसुद्धा ऑलिव्हपासूनच बनवतात. तर मग बेबी ऑइल कशापासून बनवत असतील?