इकडचं-तिकडचं

प्रदूषण करणाऱ्या वाहनांवर कर बसविल्यास लोक अशी वाहने कमी प्रमाणात विकत घेतील (आणि लोक कमी प्रमाणात विकत घेतील म्हटल्यावर उत्पादकही त्यांचे उत्पादन कमीकमी करत जाऊन एके दिवशी कदाचित बंदसुद्धा करतील), आणि त्यामुळे प्रदूषण थांबेल (किंवा गेला बाजार कमी होईल), हा तर्क एक वेळ पटण्यासारखा आहे.

गायींना हा तर्क कसा काय लागू होऊ शकतो, हे मात्र समजले नाही.

बोले तो, कर बशिवला, तरी, गायी आपले प्रजनन थांबविणार आहेत काय? की शेतकरी/दूधउत्पादक/खाटीक गायींची पैदास कमी करणार? (हा दुसरा पर्याय कदाचित शक्य असेलही.) अरे, पण मग ते खातील काय? आणि जग खाईल काय? किंवा मग, दूध/मांस यांच्या किमती अवाच्या सवा वाढतील, त्याचे काय? (हा व्हेगनांचा कावा असावा काय? सगळ्या जगाला जबरदस्तीने व्हेगन बनविण्याचा?) आणि, तेसुद्धा मरो, परंतु, जैववैविध्याचे काय?

की, या कराच्या पैशांतून, गायींच्या उदरातील मिथेनमधून होणाऱ्या प्रदूषणाचा प्रभाव कमी करण्यासाठी उपाय योजले जातील? (म्हणजे कसे? गायींच्या ढुंगणांत – आणि कदाचित तोंडांतसुद्धा – catalytic converterसारखे काही बशिवणार काय?) की, भावी उपायांवरील संशोधनावर ते पैसे खर्ची केले जातील?

(भारत-स्पेसिफिक गोगर्भमिथेनप्रदूषणसमस्येच्या निवारणार्थ भारतात गोमांसभक्षणाचा मोठ्या प्रमाणावर प्रचार करावा, जेणेकरून भारतीय लोक जर मोठ्या प्रमाणावर गोमांसभक्षण करू लागले, तर मग गायींची संख्या आपोआप कमी होऊन हा प्रश्न सुटेल, अशी एक सूचना करण्याचे मनात आले होते, परंतु लगेच त्याची दुसरी बाजूही लक्षात आली. बोले तो, भारतीय लोक जर मोठ्या प्रमाणात गोमांसभक्षण करू लागले, तर या नव्याने वृद्धिंगत झालेल्या मार्केटास केटर करण्यासाठी लोक गायींची पैदास अधिकच जोराने करू लागतील, जेणेकरून प्रश्न सुटण्याऐवजी फक्त वाढीस लागेल. ('आमच्या येथे फक्त झटका गोमांस मिळते', अशासारख्या पाट्या हिंदू खाटकांच्या दुकानी अभिमानाने झळकू लागतील, वगैरेवगैरे कल्पनाविलास तूर्तास आवरता घेतो.) शिवाय, इतक्या भारतीयांच्या पचनसंस्थांमध्ये जर गोमांस जाऊ लागले, तर, गायींच्या संख्येचे काय वाटेल ते होवो, परंतु, भारतीयांच्या जठरातील मिथेनच्या समस्येचा पुन्हा विचार करावा लागेल. आणि, त्यावरील उपाययोजना ही तितकीशी वांच्छनीय नसेल. (आफ्टर ऑल, आपल्या पचनसंस्थेच्या कोठल्याही टोकास कॅटॅलिटिक कन्व्हर्टर बशिवणे हे कोठल्या भारतीयास रुचेल?) त्यापेक्षा, नकोच ते!

----------

(स्वयंस्पष्ट नसल्यास, /s. या किंवा अशासारख्या योजनांना माझा विरोध नाही. या योजनेमागील लॉजिक ज्याअर्थी मला कळलेले नाही, त्याअर्थी त्यामागे काही लॉजिक अस्तित्वात नाही, असा माझा दावा नाही. कोणीतरी त्यामागे काही विचार केला असला पाहिजे, एवढीच मला आशा आहे. तो विचार, ते लॉजिक पुढेमागे कधीतरी समजल्यास निश्चित आवडेल. मात्र, तूर्तास ते समजलेले नाही, हे मान्य करायला मला काहीही प्रत्यवाय नाही.)

----------

की फक्त दूध महाग होते?

कोठल्याही समस्येवर उपाय अमलात आणायचा, तर त्याची किंमत कोठे ना कोठे मोजावी लागणारच. त्यामुळे, दूध महाग झाल्यास नवल नाही, नि दु:खही नाही.

मात्र, या वाढीव किमतीतून (अल्पकाळात नाही तरी दीर्घकाळात) काही फायदा मिळतो का, हे पाहणे महत्त्वाचे.

(तूर्तास ते गणित मला कळलेले नाही. (कदाचित, माझ्या आकलनशक्तीच्या मर्यादा लक्षात घेता, मला ते कधीही कळणार नाही, असेही होऊ शकते.) मात्र, याचा अर्थ, ते कोणालाच कळलेले नाही, अथवा मुदलात असे काही गणित नाहीच, असा होऊ नये, इतकेच.)

इत्यलम्।

हत्ती हा बलवान प्राणी आहे आणि बुध्दीमान पण आहे पण त्याला ताब्यात घेण्यासाठी खोल खड्डा खोदला जातो.
आणि त्या खड्ड्या कडे जाणारा रस्ता बनवला जातो .

हत्तीच्या झुंडी का पाच दहा माणसं विविध आयडिया वापरून त्या ठराविक रस्त्याने खड्डा जिथे आहे त्या दिशेला घेवून जातात.

हा बलवान बुद्धिवान प्राणी त्या चक्रात फसतो आणि खड्ड्यात पडतो.

तसेच माणसांना काहीच स्वार्थी ,हुशार लोकांनी त्यांना हव्या त्या दिशेला जाण्यास प्रवृत्त केले आहे.
आज जगाची अवस्था जी बिकट आहे .
१) प्रदूषण चरम सीमेवर आहे त्याचे दुष्परिणाम दिसायला सुरुवात झाली आहे
२) पृथ्वी आता सजीव सृष्टी साठी पोषक राहण्याच्या स्थिती मध्ये नाही ह्यांची जाणीव झाल्या मुळे तुम्ही आणि तुमच्या सारखे अनेक भीती नी घेरले गेले आहात.
पृथ्वी विनाशाच्या दिषे ने जात आहे हे माहीत असून पण स्वार्थासाठी गप्प होते

मी अनुभवलेले एकमेव उदाहरण .

कीटक नाशक,रासायनिक खत, संकरित बियाणे, ह्याचा वापर करावा म्हणून विविध देशातील सरकार नी पूर्ण ताकत लावली होती आज.त्याचे दुष्परिणाम दिसत आहेत.
राक्षस मोठा झाला आहे .
.

आज आता माग फिरणे शक्य नाही अशी अवस्था जगाची .
मोजक्याच २ ते ३ टक्के लोकांनी केली आहे.

विनाश अटळ आहे .
म्हासी वर कर लावा किंवा गाई वर
वेळ निघून गेलेली आहे.
विनाश अटळ आहे.
मी खरेच भाग्यवान आहे योग्य वेळी जन्म घेतला .
पुढच्या पिढी चे भवितव्य अत्यंत लाजिरवाणे असेल.

आणि ह्याला जबाबदार फक्त आणि फक्त दोन तीन टक्के अति शाहणे ,अती स्वार्थी लोक आहेत
अजून पण पृथ्वी .
वनस्पती,पीक ह्यांची वाढ होवून देत आहे.
भविष्यात पूर्ण नापीक होवू शकते .
माणसं न मुळे.
आज पण आपण श्वास घेवू शकतो.
भविष्यात हवेतील ऑक्सिजन चे अस्तित्व च नष्ट होईल .
विनाश अटळ आहे .
त्या मुळे मुलं नको.त्यांचे आयुष्य धोक्यात नको.
आणि आज जे हयात आहेत त्यांनी सर्व गोष्टी विसरून लाईफ एंजॉय करा .
काय माहित तुमचीच ही शेवटची माणसाची पिढी असेल

काही हत्ती ना अजून वाटत .
विज्ञान ह्या काल्पनिक शक्ती कडे सर्व उत्तर आहेत.
साफ चूक आहे.
आज पण कॅन्सर बरा होत नाही.
नापीक जमिनी आज पण सुपीक होवू शकत नाहीत.
गंगा नदी आज पण प्रदूषित आहे विज्ञान कडे काही मार्ग नाही.
विज्ञान नावाची कथित्त कल्पना तुम्हाला कोणत्या ही संकट पासून वाचवू शकत नाही.
सुनिता विलियम अजून अवकाशात च अडकलेली आहे.
कोणताच मार्ग कोणाकडे नाही.

पर्यावरण हानी वर कोणाला लेख लिहून व्यक्त व्हायचे असेल तर अगोदर पर्यावरण म्हणजे काय ह्या वर विस्तृत लेख लिहणे गरजेचे आहे .
कारण पर्यावरण म्हणजे काय हेच पर्यावरण वादी लोकांना माहित नसते.

निसर्गात निर्मिती बरोबर विघटन करण्याची आणि पर्यावरण साठी अनुकूल पदार्थ निर्माण्याची यंत्रणा नैसर्गिक रित्या असते.

आता गायी न ची जी संख्या आहे त्या पेक्षा किती तरी पट गायी न ची संख्या इंडस्ट्रिलायझेशन होण्या अगोदर होती.
तेव्हा का नाही मिथेन च प्रमाण वाढून पर्यावरण न ल धोका निर्माण झाला.

आता तर त्या तुलनेने खूप कमी गाई आहेत.
Ai साठी प्रचंड वीज लागते,इंटरनेट साठी प्रचंड प्रमाणात ऊर्जा लागते, गूगल सर्च इंजिन खूप मोठ्या प्रमाणात वीज वापरते.

म्हणजे पर्यावरण हानी चे ज्ञान आपण ज्या माध्यमातून देतो तीच माध्यम पर्यावरणाची प्रचंड हानी करतात.
पण पर्यावरण वादी त्या वर मात्र एक शब्द बोलणार नाहीत.

मोबाईल,लॅपटॉप,ह्यांच्या दुर्मिळ धातू न च वापर होतो .
ते उत्खनन करून काढले जातात.
प्रचंड प्रमाणात पर्यावरण ची हानी होते त्या मुळे .
पण त्या वर आपण बोलत नाहीत.

गायी किंवा शेळ्या मेंढ्या मिथेन सोडतात त्या मुळे पृथ्वी चे पर्यावरण धोक्यात आले आहे ह्या प्रचार मागे कृत्रिम मांस निर्मिती करणाऱ्या कंपन्या आहेत.
गायी आणि बाकी प्राण्यांना टार्गेट करणे हा अजेंडा आहे.

पण कृत्रिम मांस निर्मिती खूप पर्यावरण हानी करते हे उघड झाल्या मुळे .
गायी ना टार्गेट करणे कमी झाले .