Skip to main content

मांगल्याचे औक्षण करूनी

ही कविता आजच इतरही संस्थळावर मी प्रकाशीत केलेली आहे. इतर ठिकाणी प्रकाशित साहित्य इथे चालणार नसेल तर संपादकांची/ संचालकांनी ही कविता काढून टाकल्यास माझी हरकत नाही.
सर्वांना दिवाळीच्या खूप सार्‍या शुभेच्छा!


मेंदी भरले पाऊल घेऊन
पहाट अवतरली..
अलगद नाजूक, धरतीवरती
चाहूल थरथरली..

जागी झाली सृष्टी सारी
ऐकून भूपाळी
निळेजांभळे क्षितिज तेव्हा
झाले सोनसळी

क्षितिजावरती डोकावुनीया
हळूच तो हसला
आळसावल्या चराचराला
सूरही गवसला

लगबग झाली दहादिशांतुन
तया पाहण्याला
ओलेत्याने सज्ज जाहल्या
जणू स्वागताला

धरतीवरती शिंपण झाले
सडा रांगोळ्यांचे

बंदा आणि खुर्दा - 1 : सबनीस!

(काही माणसं अशीच भेटतात. क्षणीक म्हणा किंवा दूरगामी म्हणा, पण प्रभाव टाकून जातात. त्या माणसांचं जागोजागच्या सामाजिक व्यवहारांमध्ये एखादं छोटंसं योगदान असतं. पण त्यासंदर्भातील बातम्यांपलीकडं त्यांचं व्यक्तिमत्त्व समोर येतंच असं नाही. किंबहुना बातम्यांतील नोंदींपलीकडं ते येत नसतंच. अशीच ही काही माणसं. वेगवेगळ्या संदर्भात प्रत्यक्ष भेटलेली. आजही आपल्या सभोवताली कुठं ना कुठं असणारी. त्यांचं योगदान बंद्या रुपयासारखं आणि तेवढंच असेल, एरवी ही माणसं खुर्द्यातच गणली जातील. पण, ती आहेत, इतकंच या लेखमालेसाठी पुरेसं आहे.)

---

अ‍ॅलेक्स ग्रे

"जे न देखे रवि" ही उक्ती केवळ कवींनाच लागू होत नसून अन्य कलाकार हे देखील स्वतःच्या अंतर्चक्षूंनी तसेच अंगभूत प्रतिभेने, या भासमय जगाच्या पलीकडील विश्वाचे विराट दर्शन आपल्याला सदैव घडवित असतात. कलाकारांची पराकोटीची संवेदनशीलता, तीक्ष्ण नीर्मीतीक्षमता, अतिंद्रिय घटना जाणून घेण्याची ताकद हे काही मुद्दे लक्षात घेता, अधिभौतिक , पारलौकीक जीवनाशी संपर्क साधणार्‍या पराकोटीच्या संवेदनशील चित्रकारांमध्ये "अ‍ॅलेक्स ग्रे" यांचे नाव गणले जावे.

जुगलबंदी

भारतीय संगीत/नृत्यामधे जुगलबंदी एक अत्यंत लोकप्रिय प्रकार आहे. जुगलबंदी ही दोन वेगळ्या संगीत/नृत्यप्रकारांत किंवा एकाच प्रकारच्या संगीत/नृत्यप्रकारात होऊ शकते. अनेकदा वाद्यांची जुगलबंदी किंवा वाद्य आणि नृत्य यांची जुगलबंदीही आपण पाहिली आहे. हिंदी चित्रपटांमधे अशा अनेक प्रकारच्या जुगलबंद्या आपण पाहिलेल्या आहेत. चित्रपटांमधे कव्वाली किंवा उत्तर/दक्षिण शास्त्रीय भारतीय नृत्यप्रकारांची जुगलबंदी जास्त प्रमाणात दिसते. कमी प्रचलित असलेली एक जुगलबंदी म्हणजे, शास्त्रीय नृत्य आणि लोकनृत्य यांची. त्याचाच एक नमुना खाली देत आहे.

सौदा - भाग २

सौदा - भाग १

दुपारी दोन घास खाल्ल्यावर अनघा बेडरूममध्ये पडल्या पडल्या पुस्तक वाचत होती. वाचता वाचता कधीतरी तिचा डोळा लागला. दुपारचे साडेतीन वाजत आले असावे. कशानेतरी अनघाची झोप मोडली. तिने डोळे किलकिले केले, हात ताणून आळस दिला आणि स्वत:ला सावरत ती उठू लागली. अचानक पलंगाच्या पायाशी कोणीतरी उभं असल्याचं तिला जाणवलं म्हणून तिने नजर वळवली.

पलंगाच्या पायथ्याशी ती कालची बाई हात पसरून उभी होती... "दे ना, देशील ना?"

आता पुढे....


ज्ञानदेव म्हणे निवृत्ती निर्गुण...

हें अपार कैसेनि कवळावें। महातेज कवणें धवळावें। गगन मुठीं सुवावें। मशकें केवीं ? ॥७४॥
परी एथ असे एकु आधारु। तेणेंचि बोले मी सधरु। जे सानुकूळ श्रीगुरु। ज्ञानदेवो म्हणे ॥७५॥

ज्ञानेश्वरीच्या पहिल्या अध्यायात गुरुची महती सांगताना ज्ञानदेव म्हणतात की, हे गीतेचे अपार तत्वज्ञान म्हणजे सूर्याला उजाळा देण्यासारखे किंवा चिलटाने आकाशा मुठीत धरण्यासारखे आहे. तरी पण मला आधार आहे तो अनुकूल असलेल्या श्री गुरु निवृत्तीनाथांचा, म्हणूनच मी गीतेवर प्राकृत भाषेत टीका लिहिण्याचे अतिशय कठीण असे काम करु शकेन.

मार खाल्ला आहे का?

आपण आयुष्यात दणकून मार खाल्ला आहे का?

आईबाबांकडून.. जास्त शक्यता..

अन्य कुठे बाहेर?

कॉलेजात. पोरीच्या लफड्यात?

दंगलीत.. उगाच बाजूला उभे असताना..

गुंडांकडून.. कोणाच्या मधे पडल्यावर.

त्यासोबतच उलटही... म्हणजे आपण कोणाला कधी मनसोक्त हग्यामार दिला आहे का?

नंतर वाईट वाटलं का?

वेळ न येवो अशी शुभेच्छा..

यापूर्वी आली असल्यास साग्रसंगीत सांगावे.. विनंती..

दिवाळीनिमित्त शुभेच्छा...!!

सौदा - भाग १

लेखनप्रकारः गूढकथा

* एका सुप्रसिद्ध इंग्रजी कथेवरून ही कथा बेतलेली आहे. हे भाषांतर नव्हे. लिहिता लिहिता गोष्ट त्या कथेकडे झुकू लागली म्हणून त्या कथेच्या दिशेनेच लिहिली. ज्यांच्या डोक्यात मूळ कथा येईल त्यांनी थोडा धीर धरावा. या कथेच्या शेवटी मूळ कथेला श्रेय देण्यात येईलच.
.
.
.


"झालीस का गं तयार?" निलिमाताईंनी अनघाला हाक दिली.

श्री गणेशा - मराठी मेनू

नमस्कार मंडळी,
एक 'चमत्कृती' घेऊन दाखल होत आहे 'ऐसी अक्षरे' च्या टीम मध्ये. सुरवात गोडानेच करावी हा प्रघात मोडून जरा झणझणीत मेनू घेऊन आले आहे.
असो, तर आज ख़ास मराठमोळा मेनू घेउन प्रत्यक्ष सहभागी व्हायचं ठरवलं.

सुरवात वांग्याच्या भाजी ने करू.

वांग्याची भाजी : साहित्य -
५-६ हिरवी वांगी,
लसुण ५-६ पाकळ्या (अगदी मोठ्या असतील तर ३-४) ,
कोथिम्बिर १/२ वाटी बारीक़ चिरून,
दाण्याच कूट १ वाटी
चवीनुसार जिरे पूड, धणे पूड, तिखट, मिठ, फोडणीसाठी तेल, जीरे, मोहरी, हिंग, हळद, कडीपत्ता