इतिहास

पुणे-मुंबई रस्त्यावरील घाटामध्ये काही पिढ्या उभा असलेला आणि ’अमृतांजन पूल’ ह्या नावाने माहीत असलेला पूल अलीकडेच काही दिवसांपूर्वी पाडण्यात आला हे आपण सर्वांनी वाचलेले आणि पाहिलेले आहे. हा घाटरस्ता बांधला गेला त्या घटनेच्या स्मरणासाठी एक संगमरवरी स्मरणशिला त्या पुलाच्या खाली मला आठवते तेव्हांपासून उभी होती. त्या पूर्वीहि ती तेथेच असणार. तिचे चित्र खाली दाखवीत आहे.

भाग १ विषय प्रवेश

शिवाजी महाराजांनी अफजलखानाला मारले. या लढ्याची मांडणी अफजल खानाच्या बाजूने मांडण्यातून त्याच्या चाली काय होत्या यावर प्रकाश टाकायचा प्रयत्न…

मित्रांनो,

मराठ्यांच्या इतिहासातील लढायांच्या संदर्भात वर्णन करताना काही व्यक्तिमत्वे कारणपरत्वे समोर येतात.

त्यांचा गोषवारा सादर केला तर धागा वाचकांना पुढील मागील संदर्भ समजायला सोपे पडेल असे वाटून खालील व्यक्तींचा विश्वकोशातील परिचय सादर करत आहे. लढाईचे धागे जसे पुढे पुढे जात राहतील, तेव्हा आणखी काही व्यक्तींची त्यात भर पडेल असे असे वाटते.

बाजीराव, दुसरा

कोव्हिड-१९ पॅन्डेमिकचे (महासाथ) आणि त्याच्या परिणामांचे पडसाद नेमके काय असतील हे आत्ता सांगणं कठीण आहे. हा लेख म्हणजे एक ऐतिहासिक संदर्भ देण्याचा प्रयत्न आहे.

-----------------
मूळ इंग्रजी लेख ‘द व्हिजुअल कॅपिटलिस्ट डॉटकॉम’वर १४ मार्च २०२० रोजी प्रथम प्रकाशित. यातील कोव्हिड-१९ची आकडेवारी सतत अपडेट केली जाते.
लेखक: निकोलस लपॅन.
मराठी अनुवाद : डॉ. अजेय हर्डीकर

-----------------

महासाथींचा इतिहास

आचार्य बोधीधर्म-

लहानपणी शाळेतील इतिहासाच्या पुस्तकातल्या एका
चित्रा बद्दल मला खूप कुतूहल वाटायचं. गोटा केलेले यूल ब्रायनर सारखे डोके, गोल गोमटे शरीर, चपटे डोळे, गुडघ्यापर्यंत पसरलेला झगा, हातात पंख्यासारखी वस्तू, पायात सपाता, एक पाऊल पुढे तर दुसरे मागे, अशा रूपात प्रभाव टाकणारा तो प्रवासी ज्ञानपिपासू म्हणजे चीनचा ह्यू-एन-त्सँग ! (इ. स. ६०२-६६५) याचे चित्र होय.
त्याने आयुष्यभरात सुमारे दहा हजार मैलांची पायवाट
तुडवली होती! (इंग्रजीत 'झुआंग अँग' असा सोपा उच्चार
आहे. यापुढे फक्त 'झुआंगच' म्हणू). त्याच्यावर फारसे

संत वेणाबाई -

भाग 1 पावनखिंड लढ्यातील साथी वाटाडे

पन्हाळ्यामधून सुटका करून घेण्याच्या महाराजांच्या मोहिमेत सर्वात महत्त्वाचे होते ते म्हणजे त्यांचे वाटाडे.