विज्ञान

हा व्हायरस आपण दरवाजे खुले केल्याशिवाय आपणहून आपल्या शरीरात प्रवेश करू शकत नाही. आपल्या इम्यून सिस्टिममधलं कोणतं अस्त्र कोव्हिड-१९च्या बाबतीत सर्वश्रेष्ठ आहे? यावर व्हायरॉलॉजिस्ट्स आणि इम्यूनॉलॉजिस्ट्स अहोरात्र काम करत आहेत. मानवाने गेली अनेक दशकं अशा प्रकारचं संशोधन केलं आहे. आतापर्यंतचं उपलब्ध ज्ञान आणि अनेक तज्ज्ञ, आणि दानशूर व्यक्तींनी पुढे केलेले हात, यांच्या जोरावर फार मोठं संशोधन चालू आहे.

टीप : मूळ लेख १० एप्रिलच्या ‘द गार्डियन’मध्ये प्रकाशित झाला होता. त्याच्या लेखिका झानिया स्टामाटाकी व्हायरल इम्यूनॉलॉजिस्ट असून त्या बर्मिंगहॅम विद्यापीठात ज्येष्ठ व्याख्यात्या आणि संशोधिका आहेत.
अनुवाद: डॉ. अजेय हर्डीकर

करोना व्हायरस जनसमूहात कसा पसरतो हे आपण आतापर्यंत मोजलं आहे; आता वेळ आली आहे तो शरीरात गेल्यावर कसा वागतो, याचा अभ्यास करायची.

टीप : मूळ इंग्रजी लेखक आहेत अमेरिकास्थित सुप्रसिद्ध कॅन्सरतज्ज्ञ डॉ. सिद्धार्थ मुखर्जी. त्यांना २०११मध्ये “द एम्परर ऑफ ऑल मॅलडीज् – ए बायोग्राफी ऑफ कॅन्सर” या पुस्तकासाठी पुलिट्झर पुरस्कार मिळाला आहे. प्रस्तुत लेख ६ एप्रिल २०२० रोजी ‘द न्यूयॉर्कर’ मध्ये प्रसिद्ध झाला आहे. मूळ लेखाची शब्दसंख्या थोडी जास्त असल्याने आशयाला धक्का न लावता अनुवाद काहीसा संक्षिप्त केला आहे.

अनुवाद: डॉ. अजेय हर्डीकर

करोनाव्हायरस नेमका किती धोकादायक आहे? अजूनही हे निश्चितपणे सांगता येत नाही.
उपलब्ध माहितीचा अन्वयार्थ अन्य प्रकारे करायला वाव आहे.
‘द स्पेक्टेटर’, यू.के.च्या ताज्या अंकातील डॉ. जॉन ली यांच्या लेखाचा हा अनुवाद आहे. डॉ. ली पॅथॉलॉजी विषयातील निवृत्त प्राध्यापक, आणि माजी एन.एच.एस. कन्सल्टंट आहेत. या लेखातील विचार ‘बरोबर’ की ‘चूक’ अशा कप्प्यात बसविता येण्यासारखे नाहीत. तथापि, या समस्येची दुसरी बाजू ते दाखवितात. यामुळे, या विषाणूबद्दल वाटणारी भीती जरी थोडी कमी झाली, तरी पुरेसे आहे. याचा अर्थ सर्वसाधारणपणे घ्यावयाची काळजी आणि सरकारी बंधने धुडकावून लावायला हरकत नाही असे अजिबात नाही.

ऑन दि ओरिजिन ऑफ स्पीसीज(1859)
- चार्लस् डार्विन (1809-1882)

जगरहाटीला अत्यंत वेगळे वळण देणारे अनेक तत्वज्ञ, वैज्ञानिक, तंत्रज्ञ व द्रष्टे उद्योजक जगभर होऊन गेलेले आहेत. त्यांनी शब्दबद्ध केलेले ग्रंथ आजही काही प्रमाणात मार्गदर्शक ठरत आहेत. परिस्थितीचा रेटा व कालमान स्थिती-गतीमुळे प्रत्येक समाजगटाचे प्रश्न व अग्रक्रम बदलत असले तरी थोड्या-फार प्रमाणात या तत्वज्ञांनी आखून दिलेल्या मार्गावरूनच जग पुढे जात असते. काळाच्या पडद्याआड गेलेल्या, अखंड जगाला समावून घेतलेल्या व जग बदलू पाहणाऱ्या अशा काही विचारवंतांनी लिहिलेल्या पुस्तकांच्या माहितीबद्दलचे हे नवे सदर.

प्राणायामात काय शिकायचे ? नवीन काय?
भाग ३/३
डॉ. जगन्नाथ दीक्षित ( एम० डी०), डीरिडर, लुईझियाना आणि राजीव उपाध्ये, पुणे.

या पूर्वीचे भाग
https://www.misalpav.com/node/43889
https://www.misalpav.com/node/43920

 (12)  प्राणायामाचा नित्यक्रम लहानपणापासून का करावा ?

प्राणायामात या वर्षी नवीन काय शिकायचे ?
भाग २/३
डॉ. जगन्नाथ दीक्षित ( एम० डी०), डीरिडर, लुईझियाना आणि राजीव उपाध्ये, पुणे.

मागील भागाचा दुवा -http://aisiakshare.com/node/7041

प्राणायामात या वर्षी नवीन काय शिकायचे ?
भाग १/३

डॉ. जगन्नाथ दीक्षित ( एम० डी०), डीरिडर, लुईझियाना आणि राजीव उपाध्ये, पुणे.

एनेमा हा प्रकार अव्वा-इश्श-शी-ई-व्योक.... वगैरे कमजोर दिलासाठी नाही.

एनेमा समजून घेण्याआधी आपल्याला शरीराची 'बायोलॉजी' समजून घ्यावी लागेल. (शाळेत वाचलं आहेच, पण परत एकदा उजळणी)